(Τμήμα Γ΄ Τριμελές)
Ακυρωτική διαφορά
Αίτηση ακυρώσεως ιδιοκτήτη οριζόντιας ιδιοκτησίας οικοδομής κατά: α) πράξης του ΣΥΠΟΘΑ Β΄ της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, με την οποία έγινε δεκτή ένσταση της ήδη παρεμβαίνουσας εταιρείας (μισθώτριας ισόγειου καταστήματος – ψησταριάς στην ίδια οικοδομή) κατά έκθεσης αυτοψίας αυθαιρέτου (σωλήνα απαγωγής αερίων) του Τμήματος Ελέγχου Δόμησης του Δήμου Θεσσαλονίκης, λόγω της υφιστάμενης, στο όνομα του επίσης παρεμβαίνοντος (ιδιοκτήτη του ανωτέρω καταστήματος), οριστικής δήλωσης υπαγωγής στο ν. 4178/2013 και β) της διοικητικής πράξης περαίωσης της ανωτέρω δήλωσης υπαγωγής στο ν. 4178/2013 – Διατάξεις ν. 1337/1983 (Α΄33), π.δ/τος 267/1998 (Α΄195), ν. 4030/2011 (Α΄249), ν. 4178/2013 (Α΄174), ν. 4495/2017 (Α΄167). Η «ένσταση» που άσκησε η παρεμβαίνουσα εταιρεία κατά της έκθεσης αυτοψίας συνιστά, ενόψει του χρόνου υποβολής της, προσφυγή νομιμότητας, για την εξέταση της οποίας αρμόδιο ήταν το ΣΥΠΟΘΑ. Ωστόσο, το ΣΥΠΟΘΑ δεν την εξέτασε μέχρι τη θέση σε ισχύ του ν. 4495/2017. Με τον εν λόγω νόμο, προβλέφθηκε η συγκρότηση Επιτροπής Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων σε κάθε περιφερειακή ενότητα και ορίστηκε ότι η εν λόγω Επιτροπή είναι αρμόδια, εκτός άλλων, και για την εξέταση των εκκρεμών προσφυγών κατά εκθέσεων αυτοψίας. Παράλληλα, προβλέφθηκε ότι, μέχρι τη συγκρότηση των εν λόγω Επιτροπών, η σχετική αρμοδιότητα θα ασκείται από το ΣΥΠΟΘΑ Β΄. Κρίση ότι αρμοδίως στην ένδικη περίπτωση επιλήφθηκε το ΣΥΠΟΘΑ Β΄, δεδομένου ότι η δίμηνη προθεσμία που τάσσεται, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 34 του ν. 4030/2011, για την έκδοση σχετικής απόφασης του ΣΥΠΟΘΑ, δεν έχει ανατρεπτικό χαρακτήρα, αλλά χαρακτήρα έντονης υπόδειξης προς τη Διοίκηση, ενώ με τη συμπλήρωσή της δεν εξαντλείται η κατά χρόνο αρμοδιότητα του ΣΥΠΟΘΑ, που μπορεί να αποφανθεί και μετά τη λήξη του διμήνου (ΔΕφΑθ 1697, 748/2020). Περαιτέρω, κατά της βεβαίωσης υπαγωγής στο ν. 4178/2013 προβλεπόταν, υπό την ισχύ του νόμου αυτού, η άσκηση προσφυγής νομιμότητας ενώπιον του ΣΥΠΟΘΑ καθώς και η άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου. Με τον ν. 4495/2017 καταργήθηκε η σχετική διάταξη και προβλέφθηκε ότι, κατόπιν υποβολής καταγγελίας αναφορικά με δηλώσεις υπαγωγής αυθαιρέτων — περιλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, και εκείνων του ν. 4178/2013 — δύναται να ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή κατά του πορίσματος του ελεγκτή δόμησης ενώπιον της Επιτροπής Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων και, έως τη συγκρότηση της εν λόγω Επιτροπής, αρχικώς ενώπιον του ΣΥΠΟΘΑ (άρθρο 26 παρ. 2 ν. 4495/2017) και ακολούθως ενώπιον του ΣΥΠΟΘΑ Β΄ (ΥΠΕΝ/ΔΕΣΕΔΠ/43729/460 ΥΑ). Εν προκειμένω, κατά της βεβαίωσης υπαγωγής της επίμαχης αυθαίρετης κατασκευής στον ν. 4178/2013 δεν ασκήθηκε, υπό την ισχύ του εν λόγω νόμου, προσφυγή νομιμότητας ενώπιον του ΣΥΠΟΘΑ, ενώ και υπό την ισχύ του ν. 4495/2017, δεν υποβλήθηκε ενώπιον της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης οποιαδήποτε καταγγελία, η οποία να αφορά την εν λόγω υπαγωγή. Επιπλέον, δεν υφίστατο πόρισμα αρμόδιου ελεγκτή δόμησης σχετικά με τη νομιμότητα της υπαγωγής. Συνεπώς, το ΣΥΠΟΘΑ Β΄ δεν κατέστη, με οποιονδήποτε τρόπο, αρμόδιο να εξετάσει τη νομιμότητα της ένδικης πράξης υπαγωγής στο ν. 4178/2013, η οποία, ως ατομική διοικητική πράξη, εξοπλισμένη με το τεκμήριο της νομιμότητας, το δέσμευε και δεν ήταν δυνατόν να ελεγχθεί ούτε παρεμπιπτόντως. Ελλείπει, εξάλλου, σχετική νομοθετική διάταξη που εγκαθιδρύει αρμοδιότητα πρωτογενούς ελέγχου των προϋποθέσεων υπαγωγής από το προαναφερόμενο Συμβούλιο. Επομένως, το ΣΥΠΟΘΑ Β΄ ορθά καταρχήν, δέχθηκε την ένσταση – προσφυγή νομιμότητας της παρεμβαίνουσας εταιρείας λόγω της υφιστάμενης υπαγωγής στον ν. 4178/2013, η οποία κατέστησε την εκδοθείσα έκθεση αυτοψίας ανενεργή. Ωστόσο, μη νόμιμα προέβη σε κρίση, επαγόμενη έννομες συνέπειες, αναφορικά με τις προϋποθέσεις υπαγωγής της επίμαχης αυθαίρετης κατασκευής στις διατάξεις του ν. 4178/2013, ήτοι σε κρίση περί της νομιμότητας της βεβαίωσης υπαγωγής στον πιο πάνω νόμο – Δέχεται εν μέρει την αίτηση ακυρώσεως και τις υπό κρίση παρεμβάσεις. Ακυρώνει εν μέρει την προσβαλλόμενη πράξη του ΣΥΠΟΘΑ Β΄.
Απο το Διμηνιαίο Δελτίο Νομολογίας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2025