Διοικητικό Εφετείο Αθηνών, Αριθμός Απόφασης: Α 1911/2025 (Τμήμα 10ο Τριμελές)
Προεδρεύουσα: Λουκία Σκουρολιάκου, Πρόεδρος Εφετών Δ.Δ.
Εισηγητής: Κωνσταντίνος Κουμπαρούλης, Εφέτης Δ.Δ.
Αντίθετες εφέσεις, συνεκδικασθείσες, λόγω συνάφειας, κατά της 15365/2023 οριστικής απόφασης Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών. Με την ως άνω απόφαση, αφενός απορρίφθηκε, κατ’ ουσίαν, αγωγή της ήδη εκκαλούσας-εφεσίβλητης κατά το μέρος που στρεφόταν κατά του Δήμου Μαραθώνος, αφετέρου, η ίδια ως άνω αγωγή έγινε εν μέρει δεκτή και αναγνωρίσθηκε η υποχρέωση των εφεσίβλητων – εκκαλούντων (Ελληνικό Δημόσιο, Περιφέρεια Αττικής, Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου) να της καταβάλουν, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον, αποζημίωση για την αποκατάσταση της υλικής ζημίας που υπέστη κατά την πυρκαγιά της 23ης.07.2018 στον οικισμό Κόκκινο Λιμανάκι του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου (ολοσχερής καταστροφή της οικίας της), αλλά και ως χρηματική ικανοποίηση, λόγω ηθικής βλάβης, για την ίδια αιτία. Έννοια των διδαγμάτων της κοινής πείρας. Έννοια ανωτέρας βίας. Σε αγωγή που στηρίζεται στο άρθρο 105 ΕισΝΑΚ, ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ παρανομίας και ζημιογόνου γεγονότος δεν διακόπτεται απαραίτητα σε περίπτωση συμβάντος ανωτέρας βίας, διότι αναπότρεπτο φυσικό γεγονός δεν συνεπάγεται απαραίτητα και αναπόφευκτη ζημία. Στην περίπτωση των ακραίων φυσικών φαινομένων, εφόσον προκληθούν ζημίες, εξετάζεται, με βάση τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, εάν έγιναν οι απαιτούμενοι κατά την κείμενη νομοθεσία και αναγκαίοι χειρισμοί από τα αρμόδια κατά περίπτωση διοικητικά όργανα. Προϋπόθεση για την επιδίκαση αποζημίωσης, η επίκληση και απόδειξη συγκεκριμένης ζημίας εκ μέρους του ζημιωθέντος. Πραγματική ζημία, σε περίπτωση ωφέλειας εκ του ζημιογόνου γεγονότος, τελούσας σε αιτιώδη σύνδεσμο προς αυτό,- μη ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου όταν ζημία και ωφέλεια στηρίζονται σε διαφορετική η καθεμία αιτία-. Έννοια και προϋποθέσεις άρθρου 300 ΑΚ. Διατάξεις της από 26.7.2018 Π.Ν.Π: χορήγηση εφάπαξ αποζημίωσης στους πληγέντες εκ πυρκαγιάς στις 23 & 24/7/2018. ν. 2612/1998 (Α΄ 112), ν. 3511/2006 (Α΄ 101). Aρμοδιότητα συντήρησης των δημοσίων οδών και καθαριότητας κοινοχρήστων χώρων, σύμφωνα με τις διατάξεις των ν.3852/2010 (Α΄ 87) και ν.3463/2006 (Α΄ 114). Οι διατάξεις των Ν 3511/2006 και Ν 4249/2014 περί της αποστολής του ΠΣ αποβλέπουν, μεταξύ άλλων, και στην προστασία της ζωής και της περιουσίας ιδιωτών. Διακριτική ευχέρεια των εν λόγω οργάνων μόνον ως προς την επιλογή του είδους των ληπτέων επιχειρησιακών μέτρων, ελεγχόμενη μόνο ως προς την κακή χρήση της ή την κατάχρηση εξουσίας, υπέρβαση των άκρων ορίων αυτής αν, τα πυροσβεστικά όργανα, ενόσω επιχειρούν για την εκπλήρωση της αποστολής τους, λαμβάνουν μέτρα τα οποία δεν είναι τα αναγκαία και πρόσφορα για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού. Παράνομες παραλείψεις των αρμοδίων οργάνων της Γ.Γ.Π.Π. καθόσον δεν μερίμνησαν για εναέρια επιτήρηση στην Ανατολική Αττική, σύμφωνα με τη σχετική δυνατότητα, κατ’ άρθρο 6 παρ. 5 περ. β του ν. 3013/2002. Περαιτέρω παράνομη παράλειψη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, συνιστάμενη στη μη πλήρη και ενδεδειγμένη κινητοποίηση όλων των εναέριων και επίγειων μέσων του Πυροσβεστικού Σώματος, με αποτέλεσμα την μη έγκαιρη αναχαίτιση και κατάσβεση της φωτιάς. στην περιοχή Νταού Πεντέλης, κατά παράβαση του Ν 3013/2002 και της ΚΥΑ 12030 Φ.109.1/1999. Κρίση του δικαστηρίου περί υπέρβασης των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας των πυροσβεστικών οργάνων, λόγω λήψης μέτρων μη πρόσφορων και αναγκαίων για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού (ΣτΕ 80/2023). Απορρίπτονται οι ισχυρισμοί του Ελληνικού Δημοσίου περί συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας, καθόσον τα αρμόδια όργανα αυτού τελούσαν σε γνώση των καιρικών συνθηκών, ήδη από την προηγούμενη της ένδικης πυρκαγιάς ημέρα. Περαιτέρω, απορριπτέος ως αναπόδεικτος ο ισχυρισμός του Δημοσίου περί διακοπής του αιτιώδους συνδέσμου, λόγω παράλειψης της πυρόπληκτης εκκαλούσας-εφεσίβλητης να λάβει μέτρα πυροπροστασίας και πυρασφάλειας. Πλημμελής εκπλήρωση υποχρέωσης της Περιφέρειας Αττικής για τον καθαρισμό του οδικού δικτύου αρμοδιότητάς της από καύσιμη φυτική ύλη και ενημέρωσης του κοινού για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας. Στοιχειοθέτηση αποζημιωτικής ευθύνης κατ’ άρθρα 105 και 106 του ΕισΝΑΚ, του Ελληνικού Δημοσίου και της Περιφέρειας Αττικής, όπως ορθά κρίθηκε και με την εκκαλούμενη απόφαση, ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου. Αντιθέτως, μη στοιχειοθέτηση αποζημιωτικής ευθύνης του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου, εσφαλμένη η κρίση της εκκαλούμενης απόφασης, ως προς το κεφάλαιο αυτό. Έλλειψη συνυπαιτιότητας της εκκαλούσας-εφεσίβλητης. Επιδίκαση ποσού 55.774,02 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση, κατ’ άρθρα 105 – 106 ΕισΝΑΚ και 932 ΑΚ. Δέχεται την έφεση του Δήμου Ραφήνας-Πικερμίου. Εξαφανίζει την εκκαλουμένη κατά το μέρος που δέχθηκε την αγωγή της εκκαλούσας-εφεσίβλητης κατά του εν λόγω Δήμου. Δικάζει κατά το ίδιο μέρος την αγωγή και απορρίπτει αυτήν. Δέχεται εν μέρει τις εφέσεις των λοιπών εκκαλούντων.