Τη σύσταση του νέου μητρώου μέσω του οποίου θα γίνει διασύνδεση δύο μεγάλων βάσεων δεδομένων για την ακίνητη περιουσία των Ελλήνων φορολογουμένων -του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου της ΑΑΔΕ (το οποίο έχει δημιουργηθεί με βάση τις δηλώσεις Ε9, Ε2 και Ε1 των φυσικών προσώπων, καθώς και με βάση τις πληροφοριακές δηλώσεις μίσθωσης ακινήτων) και του Ειδικού Μητρώου Ακινήτων του Κτηματολογίου- προβλέπει το νέο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών που κατατέθηκε χθες στη Βουλή από τον Κυριάκο Πιερρακάκη.
Ανατροπές
Πρόκειται για το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ), η λειτουργία του οποίου θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο δήλωσης των στοιχείων των ακινήτων στην εφορία, αλλά και στον τρόπο διενέργειας των φορολογικών ελέγχων για τον εντοπισμό αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων και αδήλωτων ενοικίων.
Στο κείμενο της σχετικής διάταξης που κατατέθηκε στη Βουλή γίνεται ρητή αναφορά στη διασύνδεση του ΜΙΔΑ με το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων του Ελληνικού Κτηματολογίου. Από τη νέα αυτή διατύπωση της διάταξης, που δεν υπήρχε στο αρχικό κείμενο, προκύπτει σαφώς πλέον ότι τα στοιχεία από το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ και από το Ειδικό Μητρώο Ακινήτων του Κτηματολογίου θα μπορούν να διασταυρωθούν άμεσα μέσα από το νέο αυτό Μητρώο, που θα λειτουργεί σε ψηφιακή πλατφόρμα της ΑΑΔΕ. Επιπλέον, τα δεδομένα του ΜΙΔΑ θα μπορούν να εμπλουτιστούν και με στοιχεία του αρχείου του ΔΕΔΔΗΕ για όλα τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα.
Διασταυρώσεις
Ετσι, θα καταστεί δυνατή η μαζική διενέργεια διασταυρώσεων και ελέγχων για τον εντοπισμό αδήλωτων ακινήτων, αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων και αδήλωτων ενοικίων. Η ΑΑΔΕ θα μπορεί, δηλαδή, πλέον να εντοπίζει πιο εύκολα τις περιπτώσεις ακινήτων που έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο αλλά όχι στο Ε9, τις περιπτώσεις ακινήτων τα οποία εμφανίζονται στο Ε9 με επιφάνειες σε τετραγωνικά μέτρα μικρότερες από αυτές που εμφανίζονται στο Κτηματολόγιο και τις περιπτώσεις κτισμάτων που ηλεκτροδοτούνται κανονικά και εμφανίζουν καταναλώσεις ρεύματος αλλά έχουν δηλωθεί ως «κενά» στο έντυπο Ε9 και στο έντυπο Ε2 ή δεν έχουν δηλωθεί καθόλου.
Η λειτουργία του ΜΙΔΑ θα λύσει τα χέρια των αρμόδιων ελεγκτών της ΑΑΔΕ στην προσπάθειά τους να εντοπίσουν περιπτώσεις φορολογουμένων οι οποίοι αποφεύγουν να δηλώνουν στην ΑΑΔΕ ή και στο Κτηματολόγιο ολόκληρα ακίνητα για να γλιτώνουν από την επιβολή του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων και την επιβάρυνση με τεκμήρια διαβίωσης, αλλά και για να αποκρύπτουν τα ενοίκια που εισπράττουν «μαύρα» από τις εκμισθώσεις των συγκεκριμένων ακινήτων.
Ο εντοπισμός των αδήλωτων ακινήτων θα γίνεται με δύο εναλλακτικούς τρόπους: είτε με τη διαπίστωση ότι ακίνητα που είναι δηλωμένα στο Κτηματολόγιο δεν είναι δηλωμένα και στις ηλεκτρονικές εφαρμογές της ΑΑΔΕ (στα έντυπα Ε9, Ε2 και Ε1) είτε με τη διαπίστωση, βάσει των στοιχείων του ΔΕΔΔΗΕ, ότι κανονικά ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, τα οποία μάλιστα εμφανίζονται και με καταναλώσεις ρεύματος, δεν είναι δηλωμένα ούτε στην ΑΑΔΕ ούτε στο Κτηματολόγιο.
Στο στόχαστρο
Επιπλέον, χάρις στη δυνατότητα διασταύρωσης των δεδομένων του αρχείου του ΔΕΔΔΗΕ για τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα με καταναλώσεις ρεύματος με τα δεδομένα των αρχείων της ΑΑΔΕ, που θα παρέχει το ΜΙΔΑ, θα καταστεί δυνατό να εντοπιστούν και να ελεγχθούν υποθέσεις φορολογουμένων που έχουν δηλώσει ως «κενά» στα έντυπα Ε2 κτίσματα κατοικιών που κατέχουν, ενώ στην πραγματικότητα τα εκμισθώνουν και εισπράττουν σημαντικά ποσά ενοικίων.
Τέλος, με τη βοήθεια του ΜΙΔΑ, οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ θα μπορούν να εντοπίζουν και περιπτώσεις ιδιοκτητών που δεν δηλώνουν στην Ανεξάρτητη Αρχή τον πραγματικό αριθμό των τετραγωνικών μέτρων των επιφανειών των κατοικιών και των λοιπών κτισμάτων που κατέχουν, προκειμένου να πληρώνουν λιγότερο ΕΝΦΙΑ, αλλά και να επιβαρύνονται με μικρότερα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης. Η δυνατότητα αυτή θα παρέχεται μέσω της άμεσης σύγκρισης των επιφανειών που είναι δηλωμένες στο Κτηματολόγιο με τις επιφάνειες που είναι δηλωμένες στην ΑΑΔΕ.
Τι προβλέπει το άρθρο 217
Ο μηχανισμός του ΜΙΔΑ
Οσον αφορά στη σύσταση του ΜΙΔΑ, το άρθρο 217 του νέου νομοσχεδίου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, όπως κατατέθηκε στη Βουλή, προβλέπει αναλυτικά τα εξής:
* Συστήνεται στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ ) Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ), το οποίο περιλαμβάνει το σύνολο των πληροφοριών και δεδομένων για την ιδιοκτησία και τη διαχείριση των ακινήτων.
* Στο ΜΙΔΑ συγκεντρώνονται τα δεδομένα που τηρούνται στα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ και αφορούν το είδος και την περιγραφή του ακινήτου, τα δικαιώματα επί του ακινήτου, τη χρήση του ακινήτου, καθώς και κάθε άλλη πληροφορία σχετική με το ακίνητο.
Το ΜΙΔΑ ενημερώνεται α) μέσω δηλώσεων που υποβάλλονται στην ΑΑΔΕ και περιλαμβάνουν τα στοιχεία του πρώτου εδαφίου που αφορούν το ακίνητο, καθώς και β) μέσω πληροφοριών που χορηγούν τρίτοι στην ΑΑΔΕ.
* Το ΜΙΔΑ δύναται να συνδέεται μέσω διαλειτουργικότητας με το Ενιαίο Μητρώο Ακινήτων (ΕΜΑ) – Eregistries του Ελληνικού Κτηματολογίου και με ψηφιακά συστήματα τα οποία τηρούν φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα και αφορούν πληροφορίες σχετικές με τα ακίνητα που δεν περιέχονται στο ΕΜΑ.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ
Καταργούνται οι χειρόγραφες αποδείξεις
Δεκάδες κατηγορίες ελεύθερων επαγγελματιών και άλλων αυτοαπασχολουμένων δεν θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να εκδίδουν χειρόγραφες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών στους πελάτες τους, σύμφωνα με διάταξη που περιελήφθη στο πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΘΟΟ το οποίο κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
Σ’ αυτές τις κατηγορίες περιλαμβάνονται γιατροί όλων των ειδικοτήτων, οδοντίατροι, κτηνίατροι, φυσιοθεραπευτές, βιολόγοι, ψυχολόγοι, μαίες, ομοιοπαθητικοί, βελονιστές, λογοθεραπευτές, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, τοπογράφοι, χημικοί, γεωπόνοι, γεωλόγοι, δασολόγοι, σχεδιαστές, συγγραφείς, διερμηνείς, ξεναγοί, μεταφραστές, λογιστές, οικονομολόγοι, καλλιτέχνες κ.λπ., καθώς επίσης και γυμναστήρια, εκμεταλλευτές χώρων διαμονής/φιλοξενίας, εκπαιδευτηρίων, παιδικών σταθμών, κέντρων αισθητικής, γυμναστηρίων, χώρων στάθμευσης, κατά παραγγελία ράφτες – επιδιορθωτές ενδυμάτων (μόνο φυσικά πρόσωπα), καθώς και εκμεταλλευτές ιαματικών πηγών.
Οι εν λόγω επαγγελματίες θα υποχρεούνται πλέον όλοι να εκδίδουν τις συγκεκριμένες αποδείξεις είτε μέσω της Εφαρμογής Εκδοσης και Διαβίβασης Παραστατικών που είναι προσβάσιμη στον διαδικτυακό τόπο της ΑΑΔΕ (εφαρμογή e-timologio) ή μέσω Υπηρεσιών Παρόχου για την Ηλεκτρονική Εκδοση Στοιχείων (ΥΠΑΗΕΣ) ή άλλου τεχνικού μέσου που θα ορίζεται με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ.
Με άλλη διάταξη του νομοσχεδίου θεσμοθετείται η υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση για όλες τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες, όμως η έναρξη εφαρμογής της προβλέπεται να καθοριστεί με Υπουργική Απόφαση.
Εξώδικη περαίωση φορολογικών υποθέσεων
Νέα δυνατότητα εξώδικης περαίωσης φορολογικών υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια, με πολύ ευνοϊκούς όρους, παρέχει η κυβέρνηση σε περίπου 30.000 φορολογουμένους που έχουν τέτοιου είδους εκκρεμότητες, μέσω της επαναλειτουργίας της Επιτροπής Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, την οποία προβλέπει το τελικό κείμενο του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τον «Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα», το οποίο κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
Κούρεμα…
Η εν λόγω Επιτροπή, η οποία ιδρύθηκε με νόμο του 2020, έχει την αρμοδιότητα να διαγράφει φόρους, τόκους και πρόστιμα σε φορολογικές υποθέσεις που εκκρεμούν στα δικαστήρια ή να «κουρεύει» τα ποσά των φόρων, των τόκων και των προστίμων έως και 75%. Βάσει της νέας ευνοϊκής διάταξης που περιελήφθη στο νομοσχέδιο, οι αιτήσεις για την εξώδικη περαίωση χιλιάδων φορολογικών υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια μπορούν να υποβάλλονται έως και τις 24 Ιουλίου 2026, ακόμη και για περιπτώσεις που προηγούμενες αιτήσεις απορρίφθηκαν, αλλά προέκυψε νέα, ευνοϊκή νομολογία.
Η Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών ιδρύθηκε εκτάκτως με το άρθρο 16 του νόμου 4714/2020 και έχει ως αρμοδιότητα να περαιώνει φορολογικές υποθέσεις που εκκρεμούν στο ΣτΕ και τα διοικητικά δικαστήρια, κατόπιν αιτήσεων των ενδιαφερόμενων φορολογουμένων, ώστε να προβαίνει στην εξώδικη επίλυσή τους. Ειδικότερα, η εν λόγω Επιτροπή έχει την αρμοδιότητα ακόμη και να διαγράφει πλήρως ποσά φόρων, προστίμων, προσαυξήσεων και τόκων που επιβλήθηκαν σε φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις από τις φοροελεγκτικές υπηρεσίες, εφόσον κρίνει ότι, με βάση την ήδη υφιστάμενη νομολογία, η οποία έχει διαμορφωθεί με προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις επί παρόμοιων υποθέσεων, το δικαίωμα του Δημοσίου να επιβάλλει φόρους και άλλες πρόσθετες επιβαρύνσεις, κατόπιν φορολογικού ελέγχου, έχει υποπέσει σε παραγραφή ή εφόσον διαπιστώσει ότι οι καταλογισμοί έγιναν εσφαλμένα, λόγω πρόδηλης έλλειψης φορολογικής υποχρέωσης.
Επιπλέον, η Επιτροπή αυτή έχει το δικαίωμα να μειώνει τα ποσά των πρόσθετων φόρων, των τόκων, των προσαυξήσεων και των προστίμων που έχουν επιβληθεί σε φορολογουμένους, εφόσον κρίνει ότι τα ποσά αυτά καταλογίστηκαν εσφαλμένα, λόγω αριθμητικού λάθους, ή εφόσον διαπιστώνει ότι πρέπει να εφαρμοστεί αναδρομικά ευμενέστερη φορολογική κύρωση.
Προσφυγές φορολογουμένων στην Επιτροπή, οι οποίες συνοδεύονται από αιτήματα μόνο για μειώσεις των καταλογισθέντων ποσών πρόσθετων φόρων, τόκων, προσαυξήσεων και προστίμων, γίνονται επίσης δεκτές.
Σε δόσεις
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η Επιτροπή δεν διαγράφει ολοσχερώς ή απλώς μειώνει τα καταλογισθέντα ποσά, απαιτεί από τους προσφυγόντες φορολογουμένους να εξοφλήσουν τα «κουρεμένα» ποσά, πληρώνοντας άμεσα το 30% ως προκαταβολή και εξοφλώντας το υπόλοιπο 70% είτε εφάπαξ με έκπτωση 75% είτε σε 2 έως 24 μηνιαίες δόσεις με εκπτώσεις από 35% έως 65%.
Η συγκεκριμένη Επιτροπή έπαψε από την 1η Ιουλίου 2024 να εξετάζει νέες αιτήσεις φορολογουμένων, ενώ τις ήδη υποβληθείσες μέχρι 30-6-2024 και εκκρεμείς μέχρι σήμερα αιτήσεις είχε προθεσμία να τις εξετάσει έως και τις 31 Ιουλίου 2025.
Διαδικασία και κρίσιμες προθεσμίες
Με τις αλλαγές που επιφέρει το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΘΟΟ στη νομοθεσία για τη λειτουργία της, η Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών θα μπορεί πλέον να εξετάζει μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2026:
1 Αιτήσεις εξώδικης επίλυσης που αφορούν φορολογικές υποθέσεις εκκρεμείς στα δικαστήρια για τις οποίες δεν είχαν υποβληθεί ποτέ τέτοιες αιτήσεις μέχρι τις 30 Ιουνίου 2024, δηλαδή νέες αιτήσεις. Η προθεσμία υποβολής λήγει στις 24 Ιουλίου 2026.
2 Αιτήσεις υποβληθείσες μέχρι 30-6-2024, οι οποίες απορρίφθηκαν, αλλά από τότε μέχρι και σήμερα διαμορφώθηκε στα δικαστήρια νέα νομολογία, ευνοϊκή, ή θεσπίστηκε νέα νομοθεσία ευνοϊκότερη για τους αιτούντες φορολογουμένους. Η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων αυτών λήγει στις 24 Ιουλίου 2026.
3 Υποβληθείσες μέχρι 30-6-2024 αιτήσεις εξωδικαστικού συμβιβασμού με τη Φορολογική Διοίκηση που παραμένουν μέχρι σήμερα εκκρεμείς, καθώς δεν έχουν ακόμη εξεταστεί.
