Αριθμός 693/2025
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Ε΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 25 Σεπτεμβρίου 2024, με την εξής σύνθεση: Χρήστος Ντουχάνης, Αντιπρόεδρος, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση της Προέδρου του Τμήματος, που είχε κώλυμα, Χρήστος Λιάκουρας, Χριστιάνα Μπολόφη, Σύμβουλοι, Ελένη Μουργιά, Όλγα Παπανικολάου, Πάρεδροι. Γραμματέας η Νικόλαος Βασιλόπουλος.
Για να δικάσει την από 15 Μαρτίου 2019 αίτηση:
των: 1) …, κατοίκου …, ο οποίος παρέστη με τον δικηγόρο Μάριο Χαϊνταρλή (…), που τον διόρισε με πληρεξούσιο, 2) …., κατοίκου …, 3) ….., κατοίκου …, οι οποίοι συνεχίζουν την δίκη ως νόμιμοι κληρονόμοι του αποβιώσαντος …. και οι οποίοι δεν παρέστησαν, και 4) …., ο οποίος απεβίωσε, κατοίκου εν ζωή … …,
κατά του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο οποίος παρέστη με την Αργυρώ Κουσκουμβεσκάκη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,
και κατά του παρεμβαίνοντος Δήμου Καντάνου – Σελίνου, ο οποίος παρέστη με τους δικηγόρους: α) Μαρία Στουμπίδη (….) και β) Ιωάννη Δρυλλεράκη (…), που τους διόρισε με απόφαση της της οικονομικής επιτροπής του Δήμου.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθούν: α) η υπ’ αριθ…… απόφαση της Συντονίστριας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης και β) η τεκμαιρόμενη σιωπηρή απόρριψη από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας της από ……2018 προσφυγής του άρθρου 8 του ν. 3200/1955 που άσκησαν οι αιτούντες.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της εισηγήτριας, Παρέδρου Ελένης Μουργιά.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο του αιτούντος που παρέστη, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, και τους πληρεξουσίους του παρεμβαίνοντος Δήμου και την αντιπρόσωπο του Υπουργού, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (έντυπα παραβόλου σειράς Α’ …, …, …, …/2019).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση (α) της αποφάσεως …….2018 της Συντονίστριας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης (ΑΑΠ …….2018), με την οποία αναγνωρίσθηκε οδός ως προϋφιστάμενη του 1923 σε περιοχή εκτός σχεδίου και εκτός οικισμού και, ειδικότερα, στη θέση του χειμάρρου Σαρακηνιώτη Δ.Κ. Παλαιόχωρας του Δήμου Καντάνου – Σελίνου [Περιφερειακής Ενότητας Χανίων της Περιφέρειας Κρήτης], και (β) της τεκμαιρόμενης σιωπηρής απορρίψεως από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας της από …..2018 προσφυγής του άρθρου 8 του ν. 3200/1955 που άσκησαν οι αιτούντες κατά της ως άνω αποφάσεως.
3. Επειδή, η υπόθεση εισάγεται προς συζήτηση μετά την αναβλητική απόφαση 1942/2023 του Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας. Με οριστικές διατάξεις της αποφάσεως αυτής κρίθηκε (α) ότι μετά τον θάνατο του αιτούντος υπ’ αριθμ. 4, ο οποίος συνέβη μετά την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως, τη δίκη συνεχίζουν οι επικαλούμενοι την ιδιότητα των εξ αδιαθέτου κληρονόμων του, (β) ότι η αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, ως προς τους αιτούντες υπ’ αρ. 2 και 3, καθώς και ως προς τους κληρονόμους του αιτούντος υπ’ αρ. 4, διότι δεν παρέστησαν για να εγκρίνουν την άσκησή της ούτε προσκόμισαν συμβολαιογραφική πράξη παροχής πληρεξουσιότητας προς τον υπογράφοντα την αίτηση ή προς τον παραστάντα ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας δικηγόρο, (γ) ότι παραδεκτώς παρεμβαίνει υπέρ του κύρους των προσβαλλόμενων πράξεων ο Δήμος Καντάνου – Σελίνου, στην περιφέρεια του οποίου ευρίσκεται η επίμαχη οδός και κατόπιν αιτημάτων του οποίου εκδόθηκε η πρώτη προσβαλλόμενη πράξη, (δ) ότι ο πρώτος των αιτούντων, ο οποίος είχε υπογράψει το δικόγραφο της κρινομένης αιτήσεως ως δικηγόρος, προσκόμισε εντός της ως άνω χορηγηθείσης προθεσμίας συμβολαιογραφικό έγγραφο παροχής πληρεξουσιότητας προς τον εμφανισθέντα στο ακροατήριο δικηγόρο. Επομένως, κρίθηκε ότι η αίτηση ασκείται παραδεκτώς εκ μέρους του, από την άποψη αυτή και, περαιτέρω, ότι έχει έννομο συμφέρον για την άσκησή της δεδομένου ότι ισχυρίζεται ότι η επίμαχη εδαφική λωρίδα αποτελεί ιδιωτική οδό, της οποίας είναι συγκύριος και συγκάτοχος, ότι την περιλαμβάνει στη δήλωση περιουσιακής καταστάσεως που υποβάλλει κατά νόμον (έντυπο Ε9) και ότι, κατά συνέπεια, μη νομίμως η έκταση αυτή αναγνωρίζεται με την πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση ως κοινόχρηστη οδός και δη προϋφιστάμενη του 1923 και (ε) ότι η κρινόμενη αίτηση ασκήθηκε εμπροθέσμως στις ……2019.
4. Επειδή, στην παρ. 3α του άρθρου 50 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8), η οποία προστέθηκε με το άρθρο 22 του ν. 4274/2014 (Α΄ 147), ορίζονται τα ακόλουθα: «Το δικαστήριο, αν άγεται σε ακύρωση της διοικητικής πράξης που προσβλήθηκε με αίτηση ακυρώσεως λόγω πλημμέλειας που μπορεί να καλυφθεί εκ των υστέρων και εφόσον κρίνει, ενόψει της φύσης της πλημμέλειας, και της επίδρασής της στο περιεχόμενο της προσβαλλόμενης πράξης, ότι η ακύρωση της πράξης δεν είναι αναγκαία για την αποκατάσταση της νομιμότητας και για τη διασφάλιση του δικαιώματος δικαστικής προστασίας, καθώς και σε περίπτωση παράλειψης οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας του αιτούντος, μπορεί, κατ’ εκτίμηση και των εννόμων συμφερόντων των διαδίκων, να εκδώσει προδικαστική απόφαση, η οποία κοινοποιείται σε όλους τους διαδίκους, και να ζητήσει από την αρμόδια υπηρεσία είτε να προβεί σε συγκεκριμένη ενέργεια ώστε να αρθεί η πλημμέλεια είτε να εκπληρώσει την οφειλόμενη νόμιμη ενέργεια τάσσοντας προς τούτο αποκλειστική εύλογη προθεσμία, η οποία δεν μπορεί να είναι μικρότερη από ένα μήνα ούτε μεγαλύτερη από τρεις μήνες. Κανένα στοιχείο δεν λαμβάνεται υπόψη αν προσκομισθεί μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής. Μετά την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας και εντός δεκαπενθημέρου, οι λοιποί διάδικοι δύνανται να καταθέσουν υπόμνημα με τους ισχυρισμούς τους επί των ενεργειών της Διοίκησης και των στοιχείων που αυτή προσκόμισε. Σε περίπτωση εφαρμογής των οριζόμενων στα προηγούμενα εδάφια, η δημοσίευση της προδικαστικής απόφασης συνεπάγεται την αναστολή της εκτέλεσης της προσβαλλόμενης πράξης, κατά το μέρος που δεν έχει εκτελεστεί έως τη δημοσίευση της οριστικής απόφασης».
5. Επειδή, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, με τα έγγραφα …/…..2016 και …./…..2018, ο ήδη παρεμβαίνων Δήμος Καντάνου – Σελίνου είχε ζητήσει την αναγνώριση υφιστάμενης οδού, που συνδέει τη δημοτική οδό Παλαιόχωρας – Κουντούρας με τον οικισμό της Αγία Τριάδας, ως οδού προϋφιστάμενης του 1923, υπέβαλε δε για το σκοπό αυτό τα εξής στοιχεία: (α) την από Δεκεμβρίου 2016 τεχνική έκθεση φωτοερμηνείας τοπογράφου μηχανικού, (β) την από ……2016 τεχνική έκθεση του Προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, (γ) την από ……2018 βεβαίωση του Υποθηκοφύλακα Καντάνου, (δ) την από …….2016 πράξη χαρακτηρισμού της Γενικής Διεύθυνσης Δασών Χανίων και (ε) συμβόλαιο έτους 1936 και πράξη αποδοχής κληρονομίας έτους 2010. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο αίτημα του παρεμβαίνοντος Δήμου, η προς αναγνώριση οδός έχει συνολικό μήκος περίπου 2 χλμ., ξεκινά πάνω από την παραλία της περιοχής και καταλήγει στον οικισμό της …… Η εν λόγω αγροτική, όπως χαρακτηρίζεται στο από ……2018 έγγραφο του Δήμου, οδός βρίσκεται ανατολικά του χειμάρρου Σαρακηνιώτη και συνεχίζει για περίπου 420 μ. μέχρι το σημείο όπου πλησιάζει το χείμαρρο, σε αυτό δε το σημείο αρχικά συμπίπτει με το δρόμο πρόσβασης της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ), για την οποία έχει εκδοθεί η απόφαση …./…..2016 του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, περί έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την κατασκευή και λειτουργία του έργου «Έργα μεταφοράς λυμάτων, δρόμος πρόσβασης και Εγκατάσταση Επεξεργασίας και Διάθεσης Αστικών Λυμάτων Παλαιόχωρας – Κουντούρας Δήμου Καντάνου – Σελίνου Π.Ε. Χανίων». Για την κατασκευή της εν λόγω ΕΕΛ απαλλοτριώθηκε ακίνητο ιδιοκτησίας των αιτούντων, έκτασης 17.169,75 τ.μ., όπου προβλέπεται να λειτουργήσει το έργο (απόφαση …./2016 του Διοικητικού Συμβουλίου της Δημοτικής Επιχείρησης Υδρεύσεως – Αποχετεύσεως Σελίνου). Σύμφωνα πάντοτε με το έγγραφο …./…..2018 του Δήμου, η οδός διέρχεται στη συνέχεια από το ανατολικό όριο της ΕΕΛ, συνεχίζει, υπό τη μορφή μονοπατιού, σε μήκος 1.480 μέτρων και πορεία περίπου παράλληλη του χειμάρρου και φθάνει κάτω από τον οικισμό Αγίας Τριάδας (στο ΝΑ άκρο του), όπου για τα τελευταία 120 μ. συνεχίζει εντονότερα ανηφορικά, λόγω της κλίσης του εδάφους, και εισέρχεται εντός του οικισμού. Στο αρχικό τμήμα της οδού, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από οχήματα, η οδός είναι χωμάτινη, χωρίς επικάλυψη – διάστρωση, και διέρχεται από παλαιά εκκλησία, παλαιό ελαιοτριβείο και δύο πηγάδια, ενώ στο λοιπό τμήμα της είναι μονοπάτι. Όπως αναφέρεται στο αυτό έγγραφο του Δήμου, από αεροφωτογραφίες της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού του έτους 1945 προκύπτει ότι η οδός, όπου είναι ορατή, έχει την ίδια πορεία με τη σημερινή και μάλιστα, σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων του οικισμού της Αγίας Τριάδας, η οδός υπήρχε ήδη από τον 19ο αιώνα και χρησιμοποιείτο κυρίως για τη μετακίνηση των κατοίκων του οικισμού προς τους αγρούς [που υπήρχαν στα νότια και μέχρι την παραλιακή ζώνη] και για τη μεταφορά του προς έκθλιψη ελαιοκάρπου στο προαναφερθέν ελαιουργείο. Άλλωστε, σύμφωνα με την πράξη χαρακτηρισμού 4971/2016 της Γενικής Διεύθυνσης Δασών Χανίων, το τμήμα 3 [της μείζονος έκτασης στην οποία αφορά ο χαρακτηρισμός] αποτελεί διαχρονικά τμήμα δρόμου που οδηγεί σε αγροτικές περιοχές. Επίσης, όπως αναφέρεται στο αυτό έγγραφο του Δήμου, στην έκθεση αποδοχής κληρονομίας [υπ’ αρ. …./2010] η οδός αναφέρεται και χαρακτηρίζεται ως “παλαιοτάτη”, στην έκθεση δε αυτήν μνημονεύεται, ως τίτλος κτήσης των δικαιοπαρόχων των κληρονόμων, συμβόλαιο του έτους 1936, το οποίο αφορά την αυτή ιδιοκτησία και όπου αναφέρεται ως σύνορό της ένας “αγροτικός δρομίσκος”. Πέραν αυτών, σημειώνεται ότι, λόγω της καταστροφής της Καντάνου από τους Γερμανούς το 1941, δεν υπάρχουν μεταγεγραμμένοι τίτλοι προ του 1945 ούτε αλφαβητικά ευρετήρια συμβολαίων. Όπως γίνεται επιπλέον δεκτό στην από ……2016 τεχνική έκθεση του Προϊσταμένου της Τεχνικής Υπηρεσίας του παρεμβαίνοντος Δήμου, – i. ο δρόμος “σε κάποια [σημεία] πατάει πάνω σε πολύ παλιό, επιμελώς χτισμένο, τοίχο – ξερολιθιά (πράγμα που δείχνει τη μονιμότητα και συχνότητα χρήσης του) και σε τρία σημεία διασχίζει το χείμαρρο”, – ii. “η χάραξη, τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την οριοθέτησή του τεκμηριώνουν την ύπαρξή του από τον περασμένο αιώνα, πριν την ευρεία χρήση του οπλισμένου σκυροδέματος και της ασφάλτου, που τοποθετούνται στο μεσοπόλεμο”, – iii. “αυτό φαίνεται στις συνημμένες φωτογραφίες, όπου είναι φανερό ότι το υλικό συγκράτησης των επιχωμάτων και της οριοθέτησης είναι από λιθοδομή χωρίς συνδετικό κονίαμα (ξερολιθιά)”, και – iv. “η ύπαρξη της οδού από τον 19ο αιώνα τεκμηριώνεται επίσης από το παλαιό λιθόκτιστο ελαιοτριβείο που εξυπηρετείτο από το συγκεκριμένο δρόμο, του οποίου τα κατασκευαστικά στοιχεία και τα μορφολογικά χαρακτηριστικά παραπέμπουν σε κτήριο κατασκευασμένο από τον 19ο αιώνα”. Ακολούθησε η από 29.6.2018 εισήγηση του Τμήματος Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Εφαρμογών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, με την οποία η εν λόγω υπηρεσία, αφού περιέγραψε την οδό ως αποτελούμενη από τμήματα, το πρώτο των οποίων (νότιο), μήκους 460 μ., και έως την επαφή του με το οριοθετημένο ρέμα, είναι χωματόδρομος μέσου πλάτους 3μ., και το δεύτερο (βόρειο) έχει τη μορφή μονοπατιού μέχρι τον οικισμό της Αγ. Τριάδας, και αφού έλαβε υπόψη, πέραν όλων των ανωτέρω, ότι “το νότιο τμήμα του […] διέρχεται παραπλήσια από λιθόκτιστη ερειπωμένη φάμπρικα και την εκκλησία Αγ. Ιωάννη του Χρυσοστόμου, εκπληρώνοντας τα χαρακτηριστικά δρόμου όπως αυτός αναλύεται στην παρ. 17 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012 […]. Επιπρόσθετα η παρουσία των προαναφερόμενων παλαιών κατασκευών με τις οποίες εφάπτεται ο εν λόγω δρόμος αλλά και οι ξερολιθιές με τις οποίες οριοθετείται το βόρειο τμήμα του δρόμου υποδηλώνουν την ύπαρξή του στο σύνολό του (νότιο και βόρειο τμήμα) πολύ πριν το 1945, χρονολογία σύνταξης χαρτών της ΓΥΣ”, εισηγήθηκε θετικά επί του αιτήματος για το νότιο τμήμα της οδού. Με το υπ’ αριθμ. 6/6.8.2018 πρακτικό, το ΣΥΠΟΘΑ της Π.Ε. Χανίων γνωμοδότησε υπέρ της αποδοχής της προαναφερθείσης εισήγησης, δεχόμενο ότι “η μη ύπαρξη συμβολαίων προ του 1923 οφείλεται στην ολοσχερή καταστροφή από φωτιά του χωριού Καντάνου”, “η ύπαρξη, όμως, της παλαιάς εκκλησίας και του παλαιού ελαιοτριβείου σηματοδοτούν την ύπαρξη του δρόμου προ του 1923”. Κατόπιν τούτων εκδόθηκε η πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση, με την οποία η οδός αναγνωρίσθηκε ως προϋφιστάμενη του έτους 1923 στο τμήμα της από το σημείο τομής της με το δρόμο Παλαιόχωρας – Κουντούρας έως το σημείο τομής της με το οριοθετημένο ρέμα Σαρακηνιώτη.
6. Επειδή, με την προαναφερθείσα αναβλητική απόφαση 1942/2023, το Δικαστήριο έκρινε ότι η αναγνώριση της επίμαχης οδού ως προϋφιστάμενης του 1923 θα μπορούσε να γίνει μόνο με π.δ., τόσο λόγω του ότι κείται σε απόσταση μικρότερη των 500 μ. από τη θάλασσα, όσο και λόγω της θέσεώς της εντός περιοχής που έχει ενταχθεί στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών της νομοθεσίας για την προστασία των υδατικών πόρων, δηλαδή της οδηγίας 2000/60/ΕΚ και της εθνικής νομοθεσίας, ως προοριζόμενη για την άντληση πόσιμου ύδατος, απέρριψε δε ως αβασίμως προβαλλόμενους τους ισχυρισμούς του Δημοσίου και του παρεμβαίνοντος Δήμου ότι η πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση απλώς αναγνωρίζει, βάσει αντικειμενικών δεδομένων, μία προϋπάρχουσα κατάσταση και δεν καθορίζει οδικό δίκτυο, δεν χαρακτηρίζει οδό ως δημοτική, κοινοτική, κύρια, αγροτική κ.λπ., δεν αποτελεί πράξη πολεοδομικού ή αποσπασματικού σχεδιασμού και δεν περιλαμβάνει έργα οδοποιίας, ώστε να απαιτείται π.δ. αν η υπό αναγνώριση οδός ανήκει σε ευαίσθητη περιοχή. Το Δικαστήριο έκρινε ότι, κατά τους βασίμως προβαλλόμενους με την κρινόμενη αίτηση λόγους, η πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση θα έπρεπε να ακυρωθεί, ως εκδοθείσα από αναρμόδιο όργανο, και ακυρωτέα θα απέβαινε και η σιωπηρή απόρριψη, από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της προσφυγής που άσκησε ο αιτών κατ΄ αυτής. Ωστόσο, το Δικαστήριο, κάνοντας χρήση της ευχέρειας του προαναφερθέντος άρθρου 50 παρ. 3 περ. α του π.δ. 18/1989, έκρινε ότι πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής αποφάσεως και, κατ΄ εκτίμηση των περιστάσεων, ιδίως δε του ότι το σχέδιο του π.δ. πρέπει να αποσταλεί προς επεξεργασία στο Συμβούλιο της Επικρατείας, χορήγησε στη Διοίκηση προθεσμία εννέα (9) μηνών από την κοινοποίηση της αναβλητικής αποφάσεως, για την έκδοση προεδρικού διατάγματος αναγνωρίσεως της εν λόγω οδού ως προϋφισταμένης του 1923 και τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, επιφυλάχθηκε δε να αποφασίσει οριστικά κατά τη νέα συζήτηση της υποθέσεως. Τέλος, με την εν λόγω δικαστική απόφαση επισημάνθηκε ότι η χωροθέτηση της εγκαταστάσεως επεξεργασίας λυμάτων και της επίδικης οδού προσβάσεως θα μπορούσε να επιχειρηθεί και με Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, βάσει των διατάξεων του άρθρου 8 του ν. 4447/2016 (Α΄ 241), κατόπιν Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
7. Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της δικογραφίας, η ως άνω αναβλητική απόφαση 1942/2023 του Συμβουλίου της Επικρατείας κοινοποιήθηκε νομίμως στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις …..2023, ενώ μέχρι τη λήξη της ταχθείσης εννεάμηνης προθεσμίας ουδέν στοιχείο περιήλθε στο Δικαστήριο σχετικώς με τις ενέργειες στις οποίες προέβη η Διοίκηση προκειμένου να θεραπεύσει την ως άνω πλημμέλεια με την έκδοση και δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως προεδρικού διατάγματος. Στη συνέχεια, εν όψει της επικείμενης δικασίμου, κατατέθηκε στο Δικαστήριο το …../……2024 έγγραφο του παρεμβαίνοντος Δήμου, με το οποίο προσκομίσθηκαν τα ακόλουθα στοιχεία: (1) Τα …./2024 και …./2024 έγγραφα του Δήμου Καντάνου Σελίνου προς το Τμήμα Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Εφαρμογών της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, δια των οποίων κοινοποιήθηκαν προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης οι 1942/2023 και 1943/2023 αποφάσεις του Δικαστηρίου για τις ενέργειες της Α.Δ. Κρήτης και με σκοπό την αναγνώριση οδού στη θέση Τροχαλού του δημοτικού διαμερίσματος Παλαιοχώρας ως προϋφισταμένης του 1923 (περιεχόμενο πρώτης προσβαλλομένης πράξεως) με την έκδοση και δημοσίευση προεδρικού διατάγματος, (2) Το ΥΠΕΝ/ΔΠολΣ/25300/577 από 13.03.2024 έγγραφο του Β’ Τμήματος της Δ/νσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού της Γενικής Διεύθυνσης Πολεοδομίας του ΥΠΕΝ προς την Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, δια του οποίου [και σε συνέχεια του αρχικού φακέλου που είχε προωθηθεί με αρ. πρωτ. …/2024 από την Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης προς τη Δ/νση Πολεοδομικού Σχεδιασμού της Γενικής Διεύθυνσης Πολεοδομίας του ΥΠΕΝ (αρ. πρωτ. ΥΠΕΝ ΔΝΕΠ/21030/26.02.2024)] ζητούνται συμπληρωματικά στοιχεία του σχετικά με την έκδοση σχετικού προεδρικού διατάγματος, (3) Το 936/04.04.2024 έγγραφο του Τμήματος Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Εφαρμογών της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης προς τον Δήμο Καντάνου Σελίνου δια του οποίου κοινοποιείται το ανωτέρω υπό στοιχ. (2) έγγραφο στον Δήμο Καντάνου Σελίνου και (4) Το 4675/2024 έγγραφο του Δήμου Καντάνου Σελίνου προς το Τμήμα Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Εφαρμογών της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης δια του οποίου διαβιβάστηκαν στοιχεία σε απάντηση του ανωτέρω υπό στοιχ. (3) εγγράφου της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης. Με τα δεδομένα, όμως, αυτά, το Δικαστήριο κρίνει ότι η Διοίκηση δεν έχει θεραπεύσει την πλημμέλεια που διαγνώστηκε με την 1942/2023 απόφαση του Δικαστηρίου, καθώς δεν προκύπτει ότι εκδόθηκε, εντός της ταχθείσης εννεάμηνης προθεσμίας από την τελευταία κατά χρόνο κοινοποίηση, αλλά ούτε και μεταγενεστέρως, προεδρικό διάταγμα για την αναγνώριση της επίμαχης οδού ως προϋφισταμένης του 1923, δεν είναι δε δυνατή η παράταση της ταχθείσης, κατ’ εφαρμογή της ανωτέρω εξαιρετικής διατάξεως του άρθρου 50 παρ. 3α του π.δ. 18/1989, προθεσμίας (η οποία μάλιστα εν προκειμένω ορίστηκε εννεάμηνη αντί τρίμηνης, ακριβώς λόγω εκτιμήσεως των περιστάσεων) για την εκπλήρωση της ως άνω υποχρεώσεως (πρβλ. ΣτΕ 4446/2015 Ολομ. σκ. 16). Κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα, και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση της Συντονίστριας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, λόγω αναρμοδιότητας, καθώς και η σιωπηρή απόρριψη της κατ ’αυτής προσφυγής που άσκησε ο αιτών, παρέλκει δε ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών λόγων ακυρώσεως.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Δέχεται την αίτηση.
Ακυρώνει (α) την απόφαση 3052/10.9.2018 της Συντονίστριας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης (ΑΑΠ 235/18.10.2018) και (β) την σιωπηρή απόρριψη από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας της κατά της ως άνω πράξεως προσφυγής του αιτούντος, κατά το σκεπτικό.
Διατάσσει την απόδοση του παραβόλου.
Απορρίπτει την παρέμβαση.
Επιβάλλει, συμμέτρως, στο Δημόσιο και τον Δήμο Καντάνου – Σελίνου τη δικαστική δαπάνη των αιτούντων, η οποία ανέρχεται σε χίλια τριακόσια ογδόντα (1380) ευρώ.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 9 Οκτωβρίου 2024
Ο Προεδρεύων ΑντιπρόεδροςΟ Γραμματέας
Χρήστος Ντουχάνης Νικόλαος Βασιλόπουλος
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 30ης Απριλίου 2025.
Η Προεδρεύουσα ΣύμβουλοςΗ Γραμματέας
Ρωξάνη ΓιαννουλάτουΕιρήνη Κανάκη
