Παναγιώτης Στάθης
Η διάταξη που καταργεί τη σύντομη παραγραφή για τα υπουργικά αδικήματα, όπως αναφέρει η αιτιολογική έκθεση, «έχει διαπιστωτικό και μόνο χαρακτήρα», αφού η συνταγματική πρόβλεψη του 2019 υπερισχύει κάθε άλλης διάταξης του κοινού νομοθέτη – Καταργείται ο εφαρμοστικός νόμος του 2003.
Τη διάταξη με «διαπιστωτικό και μόνο χαρακτήρα» που καταργεί τυπικά και την αναφορά του εφαρμοστικού νόμου του Συντάγματος περί σύντομης αποσβεστικής προθεσμίας για τα αδικήματα των υπουργών, κατέθεσε στη Βουλή η κυβέρνηση στο ακροτελεύτιο άρθρο του νομοσχεδίου το οποίο εισάγεται αύριο προς συζήτηση στην επιτροπή της Βουλής.
Παραγραφή αδικημάτων για υπουργούς
Πρόκειται ουσιαστικά για την διάταξη με την οποία -κατά το Υπουργείο Δικαιοσύνης και την αιτιολογική έκθεση- κλείνει κάθε παράθυρο αμφισβήτησης για την τυχόν παραγραφή αδικημάτων υπουργών τον ερχόμενο Οκτώβριο, όταν και ολοκληρώνεται η δεύτερη σύνοδος της παρούσας Βουλής.
Η -έστω τυπική- νομοθέτηση είναι εξόχως επίκαιρη δεδομένου ότι εκκρεμούν δύο δικογραφίες για υπουργούς (Τριαντόπουλος, Καραμανλής, Σπίρτζης) αλλά και δεκάδες μηνύσεις κατά υπουργών, για την τραγωδία των Τεμπών.
Η συνταγματική πρόβλεψη και οι αντιρρήσεις
Η διάταξη έρχεται προς ψήφιση γιατί το τελευταίο διάστημα είχε αναπτυχθεί μια επιστημονική αλλά και πολιτική αντιπαράθεση για την τύχη της σύντομης αποσβεστικής προθεσμίας όσον αφορά την άσκηση ποινικής δίωξης κατά των πολιτικών προσώπων, η οποία προβλεπόταν πριν από τη συνταγματική αναθεώρηση του 2019.
Μπορεί η αποσβεστική προθεσμία των δύο βουλευτικών συνόδων να καταργήθηκε το 2019 με ρητό τρόπο δι;a του Συντάγματος , αλλά δεν έχει ψηφιστεί ακόμη ο εφαρμοστικός νόμος, γεγονός που έδωσε λαβή για αντιφατικές απόψεις γύρω από το θέμα της παραγραφής. Πλειοψηφικά, πάντως, η κρατούσα άποψη είναι πως το Σύνταγμα υπερισχύει κάθε άλλης πρόβλεψης.
Η ερμηνεία
Μπροστά όμως στους κινδύνους αμφισβήτησης, η κυβέρνηση, διά του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη, ανακοίνωσε πως θα φέρει τη διάταξη κατάργησης του εφαρμοστικού νόμου του 2003, όπερ και εγένετο με τη διάταξη Φλωρίδη.
Η διάταξη στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης αναφέρει: «Διαπιστώνεται η κατάργηση της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 3126/2003 (Α’ 66) από την έναρξη ισχύος του Ψηφίσματος της 25ης Νοεμβρίου 2019 της Θ’ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων (Α’ 187) σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 110 του Συντάγματος».
Όπως περιγράφει η αιτιολογική έκθεση, «με την αναθεώρηση του Συντάγματος του έτους 2019, αναθεωρήθηκε, με ευρύτατη πλειοψηφία, το άρθρο 86 του Συντάγματος προκειμένου να καταργηθεί το δεύτερο εδάφιο της παρ. 3 («Η Βουλή μπορεί να ασκήσει την κατά την παράγραφο 1 αρμοδιότητά της μέχρι το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση του αδικήματος»).
Από τη θέση σε ισχύ της ανωτέρω αναθεώρησης με τη δημοσίευση του Ψηφίσματος της Θ’ Αναθεωρητικής Βουλής στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ήτοι από τις 28 Νοεμβρίου 2019), καταργήθηκε και η διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 3 του εκτελεστικού του Συντάγματος νόμου για την ευθύνη Υπουργών (ν. 3126/2003, Α’ 66), σύμφωνα με την οποία «το αξιόποινο των πράξεων των Υπουργών, που αναφέρονται στο άρθρο 1 παρ. 1, εξαλείφεται με το πέρας της δεύτερης τακτικής συνόδου της βουλευτικής περιόδου που αρχίζει μετά την τέλεση της αξιόποινης πράξης, εάν ως τότε η Βουλή δεν έχει αποφασίσει να ασκήσει ποινική δίωξη κατά του Υπουργού, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο νόμο αυτόν».
Τυπική
Σύμφωνα με τη διάταξη, «η κατάργηση της σχετικής συνταγματικής ρύθμισης συνεπάγεται, κατά νομική και λογική ακολουθία, και την κατάργηση της επανάληψης της ρύθμισης αυτής στον ν. 3126/2003 τόσο λόγω της αυξημένης τυπικής ισχύος του Συντάγματος έναντι του τυπικού νόμου όσο και λόγω της άμεσης εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 86 του Συντάγματος. Οι εργασίες ενώπιον τόσο της προτείνουσας όσο και της αναθεωρητικής Βουλής δεν καταλείπουν άλλωστε την οποιαδήποτε αμφιβολία ως προς τη βούληση άμεσης κατάργησης της ειδικής ρύθμισης για την αποσβεστική προθεσμία, χωρίς η κατάργησή της να εξαρτάται από τη θέσπιση της οποιασδήποτε πρόσθετης διάταξης στην κοινή νομοθεσία. Με αυτά τα δεδομένα, η προτεινόμενη ρύθμιση έχει διαπιστωτικό και μόνο χαρακτήρα. Επιβεβαιώνει απλώς, για λόγους ασφάλειας δικαίου και άρσης της οποιασδήποτε τυχόν αμφισβήτησης, την κατάργηση της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν. 3126/2003 από τη θέση σε ισχύ της αναθεώρησης του Συντάγματος του 2019, χωρίς να δύναται να της αποδοθεί το οποιοδήποτε συστατικό ή διαπλαστικό περιεχόμενο υπό την έννοια της δημιουργίας νέων νομικών καταστάσεων».
Δείτε το σχέδιο νόμου εδώ
Δείτε την αιτιολογική έκθεση εδώ.
