Της ΓΡΑΜΜΑΤΗΣ ΜΠΑΚΛΑΤΣΗ, τοπογράφου – πολεοδόμου μηχανικού,
Πολλοί είναι οι πολίτες που αναρωτιούνται τι επιτρέπεται από την πολεοδομική νομοθεσία για μια συγκεκριμένη εγκατάσταση ενός κτιρίου, όπως είναι τα υδραυλικά, τα ηλεκτρολογικά, οι σκάλες, η φύτευση, ο αερισμός και φωτισμός κλπ.
Αρκετά επίσης είναι και τα ερωτήματα που αφορούν πολλές φορές διενέξεις με τους συγκάτοικους ή του γείτονες όπως : Επιτρέπεται ο γείτονας να φυτεύει το δένδρο του στο όριο με τον τοίχο μου; Σε τι απόσταση πρέπει να χτιστεί ένας βόθρος; Επιτρέπεται η καμινάδα στην ταράτσα; Τι διαχωριστικό μπορεί να βάλει ο γείτονας;
Το εργαλείο που δίνει απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα είναι ο Κτιριοδομικός Κανονισμός, ο οποίος μαζί Οικοδομικό Κανονισμό θέτουν τις απαιτήσεις για το σύνολο της κατασκευής ενός δομικού έργου π.χ. κατοικία, γραφείο, κατάστημα, ξενοδοχείο, αθλητικό κέντρο κλπ. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η ασφάλεια και η χρήση του ακινήτου προκειμένου να εναρμονίζεται σε κανονικές συνθήκες συντήρησης, για μια οικονομικώς αποδεκτή διάρκεια ζωής.
Πρόσφατα τέθηκε σε εφαρμογή με την υπ’ αριθμόν ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/66006/2360 (ΦΕΚ 3985Β/22-06-2023) Υπουργική Απόφαση ο νέος Κτιριοδομικός Κανονισμός, που μαζί με τον Οικοδομικό Κανονισμό καθορίζουν τον τρόπο ανέγερσης κτιρίων στη χώρα. Ο προηγούμενος Κιριοδομικός Κανονισμός είχε εγκριθεί το 1989, αλλά υπέστη αρκετές τροποποιήσεις, ιδίως μετά την αναθεώρηση του Οικοδομικού κανονισμού το 2012.
- Ποιος ελέγχει την εφαρμογή του κανονισμού ενός κτιρίου;
Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού είναι η Υπηρεσία Δόμησης. Επίσης ο κανονισμός απευθύνεται στο σύνολο του τεχνικού κόσμου της χώρας και των υπηρεσιών που εμπλέκονται στην αδειοδότηση και κατασκευή των πάσης φύσης τεχνικών έργων.
- Πώς ταξινομούνται τα κτίρια ανάλογα με τη χρήση τους;
Α. Κατοικία (μονοκατοικίες και πολυκατοικίες)
Β. Προσωρινή διαμονή (ξενοδοχεία, ξενώνες και οικοτροφεία)
Γ. Συνάθροιση κοινού (εστιατόρια, καφενεία, συνεδριακοί χώροι, εκθέσεις, αθλητικοί χώροι, κλπ)
Δ. Εκπαίδευση (φροντιστήρια, ΙΕΚ, νηπιαγωγεία)
Ε. Υγεία και Κοινωνική Πρόνοια (βρεφικοί σταθμοί, γηροκομεία, ιατρεία)
Ζ. Σωφρονισμός (φυλακές)
Η. Εμπόριο (καταστήματα, υπεραγορές, κομμωτήρια, φαρμακεία κλπ)
Θ. Γραφεία (όλες οι κατηγορίες γραφείων)
Ι. Βιομηχανία-Βιοτεχνία (ξυλουργεία, βαφεία, καθαριστήρια)
Κ. Αποθήκευση (αποθήκες αγροτικές, καταστημάτων, στάβλοι κλπ)
Λ. Στάθμευση αυτοκινήτων και πρατήρια υγρών καυσίμων
Μ. Λοιπές χρήσεις.
- Ποιες τροποποιήσεις έγιναν με τις Νέες Προδιαγραφές Κτιριοδομικού Κανονισμού;
Ο Κτιριοδομικός Κανονισμός, αναδιαρθρώνεται σε πέντε ενότητες με επιμέρους άρθρα, ως προς τον Σχεδιασμό Κτιρίων, Χώρων και Εγκαταστάσεων, την Εξυπηρέτηση Χρηστών με τις Ελάχιστες Απαιτήσεις αυτών, τα Τεχνικά Συστήματα, τις Εγκαταστάσεις και τις Πιστοποιήσεις και τη Διασύνδεση των Κανονισμών.
Ειδικότερα αναφέρονται παρακάτω συνοπτικάοι κυριότερες αλλαγές και προσθήκες του κανονισμού στα άρθρα που τροποποιούνται:
Άρθρο 2-Ορισμοί
Συμπεριλαμβάνονται νέοι ορισμοί για τα άτομα με αναπηρία, εμποδιζόμενα άτομα, το κέλυφος του κτιρίου, τα πεζοδρόμια, τα προκήπια και τη φύτευση. Οι παραπάνω έννοιες απαντώνται στα τροποποιημένα άρθρα του νέου κανονισμού.
Άρθρο 5-Ασφάλεια
Ορίζονται τα «ψηλά κτίρια» βάσει ΝΟΚ ή και ειδικών όρων δόμησης που έχουν οριστεί με ειδικά διατάγματα, αντικαθιστώντας το οριζόμενο ύψος των 21μ ως ελάχιστο ύψος ψηλού κτιρίου.
Άρθρο 6-Δόμηση κοντά σε Ρέματα
Επιτρέπεται εφεξής η δόμηση δίπλα στην οριογραμμή των οριοθετημένων ρεμάτων, ενώ προβλέπεται και η έκδοση αδειών για εργασίες ολοκλήρωσης και συντήρησης κτιρίων με νόμιμη άδεια κοντά σε ρέμα, χωρίς να απαιτείται αυτό να οριοθετηθεί.
Άρθρο 8-Τοίχοι, Ανοίγματα και Κουφώματα
Προσθήκη κατηγορίας τοίχων ανάλογα με τη θέση τους στο κτίριο, όπου πλέον προβλέπεται νέα κατηγορία αυτή των κινούμενων χωρισμάτων, στοιχείων μόνιμα συνδεδεμένων με το κτίριο που έχουν δυνατότητα κίνησης.
Επίσης, ως προς την απαίτηση θερμομονωτικής επάρκειας, η παραπομπή στον κανονισμό θερμομόνωσης αντικαθίσταται με τις προδιαγραφές βάσει ΚΕΝΑΚ.
Άρθρο 10-Περιφράγματα
Aναδιατύπωση προδιαγραφών για τα περιφράγματα και διαχωρισμός από τις προδιαγραφές που αφορούν σε τοίχους στα όρια-μεσότοιχους.
Άρθρο 12-Επίπεδα Κυκλοφορίας Πεζών (Ράμπες)
Σύμπτυξη των προδιαγραφών σχεδιασμού των ραμπών κυκλοφορίας και παραπομπή στις ισχύουσες διατάξεις και υπουργικές αποφάσεις.
Άρθρο 19-Φύτευση Οικοπέδων
Σύμπτυξη των προδιαγραφών σχεδιασμού και παραπομπή στις διατάξεις του ΝΟΚ ως προς τον καθορισμό του υποχρεωτικά ακάλυπτου χώρου. Επίσης, επιτρέπεται στο εξής η κατασκευή χώρων φυλακίων στο προκήπιο και στους ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου μετά από γνωμοδότηση του ΣΑ.
Άρθρο 21-Φυσικός Αερισμός
Τροποποίηση των απαιτούμενων ελάχιστων αποστάσεων κάθετα & παράλληλα προς το άνοιγμα που εξυπηρετεί τον αερισμό, από χώρους που προσμετρώνται στην κάλυψη. Επιπρόσθετα, επιτρέπεται ρητά η χρήση των Cours Anglaises κατά ΝΟΚ για τον αερισμό των υπόγειων χώρων των κτιρίων. Τέλος, συμπεριλήφθηκαν εξαιρέσεις από τις διατάξεις για τον εξαερισμό υπόγειων χώρων κτιρίων, σοφιτών και υπόσκαφων κτιρίων κατά ΝΟΚ.
Άρθρο 23-Πεζοδρόμια
Σύμπτυξη προδιαγραφών κατασκευής πεζοδρομίων και παραπομπή σε διατάξεις του ΝΟΚ.
Άρθρο 25 – Προσβασιμότητα
Προσθήκη του άρθρου περί προσβασιμότητας, με ρητή αναφορά στην υποχρέωση εξασφάλισης της πρόσβασης των εμποδιζόμενων ατόμων στους χώρους των κτιρίων και παραπομπή στις διατάξεις του ΝΟΚ για τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την επίτευξη των παραπάνω.
Άρθρο 26 – Υποχρέωση Υποβολής Μελετών Υδραυλικών και Η/Μ Εγκαταστάσεων
Προσθήκη της παρ. 3, αναφορικά με κτίρια που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.3661/2008 (Α’ 89), για τα οποία απαιτείται η υποβολή Η/Μ μελετών.
Άρθρο 30 – Ανελκυστήρες
Κατάργηση του κριτηρίου υψομετρικής διαφοράς μεταξύ περιβάλλοντος διαμορφωμένου εδάφους και δαπέδου ορόφου για τη διαπίστωση απαίτησης κατασκευής ανελκυστήρα σε κάθε νέο κτίριο. Σε κάθε νέο κτίριο επιβάλλεται η εγκατάσταση ενός τουλάχιστον ανελκυστήρα προσώπων, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 26 του ΝΟΚ. Επιπροσθέτως, ενημερώθηκαν οι προδιαγραφές κατασκευής των ανελκυστήρων και συμπεριλήφθηκαν τα εναρμονισμένα πρότυπα ΕΛΟΤ.
Άρθρο 31-Εσωτερικές Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις
Τροποποίηση του σχετικού άρθρου για την προώθηση της κατασκευής των υποσταθμών σε κοινόχρηστους χώρους της πόλης, λόγω του κοινωφελούς χαρακτήρα της εγκατάστασής τους. Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό, ισχύουν οι οριζόμενες απαιτήσεις και προδιαγραφές για τους ιδιωτικούς χώρους που προορίζονται να στεγάσουν τον υποσταθμό.
- Ποια κτίρια εξερούνται από την εφαρμογή των διατάξεων του νέου κτιριοδομικού;
Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση για την Έγκριση του Κτιριοδομικού Κανονισμού, εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες διατάξεις του κανονισμού, εκτός αν ο ενδιαφερόμενος επιθυμεί την εφαρμογή των νέων διατάξεων, εάν πριν από τη θέσπισή τους:
α) είχε εκδοθεί και εξακολουθεί να ισχύει νόμιμη άδεια οικοδομής. Σε αυτήν την περίπτωση, οικοδομικές άδειες σε ισχύ κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος αναθεωρούνται μέσα στο χρόνο ισχύος τους είτε σύμφωνα με το σύνολο των διατάξεων του παρόντος είτε σύμφωνα με το σύνολο των διατάξεων, που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσής τους.
β) είχε υποβληθεί στην αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία αίτηση για την έκδοση ή την αναθεώρηση άδειας οικοδομής με όλα τα στοιχεία και δικαιολογητικά, που απαιτούνται από τις οικείες διατάξεις,
γ) είχε εγκριθεί από τον αρμόδιο φορέα μέσα στην τελευταία τριετία και ισχύει μελέτη ειδικού κτιρίου σχετική με τη λειτουργικότητά του με ή χωρίς παρεκκλίσεις με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις,
δ) είχε υποβληθεί στην αρμόδια κατά περίπτωση υπηρεσία μέσα στο τελευταίο έτος αίτηση με πλήρη αρχιτεκτονική μελέτη, η οποία προβλέπεται από σχετικές διατάξεις για τη χορήγηση προέγκρισης οικοδομικής άδειας,
ε) είχε προκηρυχθεί αρχιτεκτονικός διαγωνισμός σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις ή ύστερα από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
