Νομοθετικά λύνεται (όπως ανέφερε και η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου) το νομικό θέμα που προέκυψε με το ύψος των ποινών μετά την εφαρμογή του Ποινικού Κώδικα του 2019. Ελπίδα για τους κρατούμενες με παλιές ποινές να αποφυλακιστούν νωρίτερα, με βάση τον επιεικέστερο κώδικα του 2019
Λύση στο νομικό πρόβλημα που δημιουργήθηκε μετά από την απόφαση του Αρείου Πάγου που αποφάσισε πως δεν πρέπει να μειώνονται οι αμετάκλητες ανώτατες ποινές των 25 ετών στα 20 χρόνια με βάση τον νέο Ποινικό Κώδικα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται δυσαρμονία στην αποφυλάκιση με όρους των κρατουμένων, επιχειρεί να δώσει με την πρότασή της για το “νέο” Ποινικό κώδικα, η επιτροπή παρακολούθησης του Ποινικού Κώδικα, υπό τον διαπρεπή καθηγητή Λάμπρο Μαργαρίτη.
Η νομοθετική πρόβλεψη, λύνει ένα πρόβλημα με τις αποφυλακίσεις κρατουμένων που ευελπιστούσαν πως με τις διατάξεις του νέου Ποινικού Κώδικα και τη μείωση της ανώτατης ποινής πρόσκαιρης κάθειρξης από τα 25 έτη στα 20 , θα μπορούσαν να αποφυλακιστούν νωρίτερα. Το προνόμιο αυτό μάλιστα προέκυπτε – με βάση τα νομολογιακά δεδομένα- αβίαστα, αφού παγίως ο επιεικέστερος νόμος υπερισχύει. Όμως πρόσφατα η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου ανέτρεψε δυο προηγούμενες πρόσφατες αποφάσεις ποινικών τμημάτων του δικαστηρίου αλλά και το βασικό αυτό νομολογιακό κεκτημένο, που αφορά την υπερίσχυση επιεικέστερου νόμου. Έτσι όμως δημιουργήθηκε η δυσαρμονία κρατούμενοι προ της ισχύος του ποινικού κώδικα του 2019 να αποφυλακίζονται μετρώντας ανώτατο όριο ποινής τα 25 έτη, ενώ με τον νέο ποινικό κώδικα το ανώτατο όριο είναι τα 20 χρόνια.
Ομόφωνα
Το πρόβλημα δημιουργήθηκε όταν η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, απέρριψε το αίτημα κρατουμένου να μειωθεί η ποινή του με βάση το νέο ανώτατο προβλεπόμενο όριο ποινής, το οποίο με τον νέο Ποινικό Κώδικα που ισχύει από τον Ιούλιο του 2019, μειώθηκε από τα 25 στα 20 χρόνια κάθειρξη. Το όριο αυτό αφορά τις (παραπάνω από μία) πρόσκαιρες- πλην ισοβίων-ποινές καταδικασθέντων , που σωρρευτικά, μπορούν να φτάσουν κατά ανώτατο όριο στα 20 χρόνια (από τα 25 με τον παλαιό ΠΚ).
Έτσι όμως το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας έβαλε “πάγο” στις ελπίδες όλων των κρατουμένων – καταδίκων να μειώσουν τις ποινές τους από τα 25 στα 20 χρόνια, ανατρέποντας παράλληλα και δυο προηγούμενες αντίθετες αποφάσεις Ποινικών Τμημάτων του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Εν ολίγοις αποφάνθηκε πως για τους αμετάκλητα καταδικασθέντες έως την ψήφιση του νέου Ποινικού Κώδικα , δεν ισχύει η υπερίσχυση του επιεικέστερου νόμου άρα δεν μπορούν (όπως με σωρηδόν προσφυγές ζητούν) να μειώσουν την ποινή τους από τα 25 στα 20 έτη, που είναι το νέο ανώτατο όριο ποινής. Άρα, δεν μπορούν να αποφυλακιστούν νωρίτερα.
Ρύθμιση
Η νομοθετική ρύθμιση που εισηγείται σύμφωνα με πληροφορίες η Επιτροπή Μαργαρίτη επιχειρεί να φέρει ισορροπία μεταξύ της απόφασης του Αρείου Πάγου περί μη ανατροπής της αμετάκλητης δικαστικής απόφασης αλλά και του προνομίου του κρατούμενου στην εφαρμογή του ευμενέστερου νόμου.
Έτσι προστίθεται μεταβατική διάταξη ως εξής:
“Για τους μέχρι την έναρξη ισχύος του νέου Ποινικού Κώδικα καταδικασθέντες αμετακλήτως σε πρόσκαιρες στερητικές της ελευθερίας ποινές, για τις οποίες καθορίστηκε, κατ’ άρθρο 94 παρ. 1 και 2 ΠΚ, συνολική ποινή υπερβαίνουσα τα 20 ή 15 έτη πρόσκαιρης κάθειρξης, καθώς και τα 8 ή 5 έτη φυλάκισης αντίστοιχα, ως εκτιτέα ποινή για την απόλυση υπό όρο αυτών λογίζονται τα 20, 15, 8 και 5 έτη αντίστοιχα.
