ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Προσφυγή για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντων υπέρ του Δημοσίου αναλογικών δικαιωμάτων για την καταχώριση μεταβίβασης ακινήτου στο Κτηματολογικό Γραφείο Θεσσαλονίκης-Τα αναλογικά δικαιώματα αποτελούν ιδιαίτερο δημοσιονομικό βάρος και εμπίπτουν στην έννοια των «συναφών δικαιωμάτων του Δημοσίου» κατά τις διατάξεις των άρθρων 1 και 73 του Κ.Φ.Δ.- Σε περίπτωση αχρεώστητης καταβολής αναζητούνται απευθείας με προσφυγή – Το «Ελληνικό Κτηματολόγιο» αποβάλλεται από τη δίκη, ελλείψει παθητικής νομιμοποίησης – Απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης και μερική απαλλαγή από τα πάσης φύσεως δικαιώματα για την μεταγραφή στο υποθηκοφυλακείο μεταβιβάσεων ακινήτων κείμενων εντός ΒΙ.ΠΕ. – Απόδοση στην προσφεύγουσα μέρους των αναλογικών δικαιωμάτων που κατέβαλε για την καταχώριση μεταβιβαστικής πράξης της κυριότητας ακινήτου εντός ΒΙ.ΠΕ. – Δέχεται την προσφυγή.
ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Τμήμα ΙΔ΄ Μονομελές
Σ υ ν ε δ ρ ί α σ ε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 27 Ιανουαρίου 2025, με δικαστή την Παρασκευή Κ. Πιτσόκου, Πρωτοδίκη Δ.Δ., και Γραμματέα την Χρυσή Καραγιάννη, δικαστική υπάλληλο,
γ ι α να δικάσει την προσφυγή με αριθμό και ημερομηνία καταθέσεως ΠΡ…/29-8-2022 (ΕΑΥ …)
τ η ς ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία «…», που εδρεύει στη Βιομηχανική Περιοχή (ΒΙ.ΠΕ.) της Σίνδου Θεσσαλονίκης (ΟΤ …) και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία δεν παραστάθηκε, αλλά νομιμοποίησε το δικηγόρο που υπογράφει το δικόγραφο της κρινόμενης προσφυγής
κ α τ ά:
1) τ ο υ Ελληνικού Δημοσίου που εκπροσωπείται από τον Υπουργό Οικονομικών και παραστάθηκε με δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ., της Δικαστικής Πληρεξουσίας του Ν.Σ.Κ. Γεωργακοπούλου Σοφίας, 2) τ ο υ ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» που εκπροσωπείται από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου και παραστάθηκε με δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ. των πληρεξουσίων δικηγόρων του Ειρήνης Κουκούτση και Δανάης Καρκούλια.
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα.
Η κρίση του Δικαστηρίου είναι η εξής :
1. Επειδή, με την υπό κρίση προσφυγή για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε παράβολο 100 ευρώ (βλ…. e- παράβολο) η προσφεύγουσα ζητεί να της επιστραφεί, ποσό 5.844,83 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί σε αναλογικά δικαιώματα που κατέβαλε υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου και του Ελληνικού Κτηματολογίου κατά την μεταγραφή ακινήτου της στα κτηματολογικά φύλλα του Κτηματολογικού Γραφείου Θεσσαλονίκης. Το ποσό αυτό ζητεί να της καταβληθεί νομιμοτόκως από την ημερομηνία της αχρεώστητης, κατά τους ισχυρισμούς της καταβολής του, ήτοι από 19-7-2019.
2. Επειδή, ο ν. 325/1976 «Περί καθορισμού των εισπραττομένων εν τοις αμίσθοις και εμμίσθοις Υποθηκοφυλακείοις δικαιωμάτων υπέρ του Δημοσίου και των Αμίσθων Υποθηκοφυλάκων …» (Α΄ 125) ορίζει, στο άρθρο 10, το οποίο φέρει τον τίτλο «Δικαιώματα εισπραττόμενα υπέρ του Δημοσίου εν τοις εμμίσθοις Υποθηκοφυλακείοις», ότι : «Εν τοις εμμίσθοις Υποθηκοφυλακείοις, ανεξαρτήτως των νομίμων τελών, εισπράττονται υπέρ του Δημοσίου παρά των αιτούντων εγγραφήν εις τα παρ’ αυτοίς τηρούμενα βιβλία, δικαιώματα κατά τας εν τοις επομένοις άρθροις διακρίσεις.». Ακολούθως, στο άρθρο 20 του ν. 2145/1993 (ΦΕΚ Α΄ 88) ορίσθηκε ότι : «1. … 5. Τα εισπραττόμενα αναλογικά δικαιώματα για ποσό άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) δρχ. των άρθρ. 3, 5 και 12 του ν. 325/1976 αυξάνονται κατά ένα τοις χιλίοις. … 6. … 7. Το ποσοστό του ενός τοις χιλίοις των άρθρων 5 και 12 του v. 325/1976, που εισπράττεται επιπλέον από τα έμμισθα υποθηκοφυλακεία για ποσά άνω των είκοσι χιλιάδων (20.000) δρχ., αποδίδεται στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.. … 8. … ». Περαιτέρω, στην παράγραφο 18 του άρθρου 5 του ν. 2408/1996 (ΦΕΚ Α΄ 104) ορίσθηκε ότι : «Στα υποθηκοφυλακεία του Κράτους (έμμισθα-άμισθα) … πέραν των εισπραττόμενων κατά τις κείμενες διατάξεις δικαιωμάτων, εισπράττονται επιπλέον και αποδίδονται στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. και τους ειδικούς λογαριασμούς που τηρούνται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης : α. αναλογικό δικαίωμα 1,5‰ επί όλων των πράξεων που κατά τις κείμενες διατάξεις προβλέπεται η είσπραξη αναλογικών δικαιωμάτων, β. πάγιο δικαίωμα για την έκδοση πιστοποιητικού, βεβαιώσεως ή φύλλο αντιγράφου, το ύψος του οποίου καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης. Με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης μπορεί να συσταθούν και άλλοι ειδικοί λογαριασμοί στο Υπουργείο Δικαιοσύνης … για την κάλυψη αναγκών εύρυθμης λειτουργίας υπηρεσιών αρμοδιότητας του Υπουργείου Δικαιοσύνης. .», ενώ με την παράγραφο 4 του άρθρου 17 του ν. 3226/2004 (ΦΕΚ Α΄ 24), όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 5 του άρθρου 11 του ν. 3472/2006 (ΦΕΚ Α΄ 135), ορίσθηκε ότι : «Το αναλογικό δικαίωμα που προβλέπεται στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 18 του άρθρου 5 του ν. 2408/1996 και εισπράττεται από τα Υποθηκοφυλακεία του Κράτους … καθορίζεται σε ένα και εβδομήντα πέντε τοις χιλίοις (1,75‰).». Εξάλλου, στην υπ’ αριθ. 80985/1996 απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης (ΦΕΚ Β΄ 543), η οποία εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση της ως άνω παραγράφου 18 του άρθρου 5 του ν. 2408/1996, ορίσθηκε ότι : «1. Συνιστάται ειδικός λογαριασμός στην Διεύθυνση Οικονομικού της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, με την ονομασία «Εύρυθμη λειτουργία υπηρεσιών αρμοδιότητας Υπουργείου Δικαιοσύνης», ο οποίος τηρείται στην Τράπεζα Ελλάδος μέχρι τυχόν ανοίγματος νέου έντοκου λογαριασμού, σε Τράπεζα του Δημόσιου Τομέα … 2. Έσοδα του ανωτέρω ειδικού λογαριασμού είναι : α) Τα εισπραττόμενα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 18 περ. α του άρθρου 5 του ν. 2408/1996 και β) Τα εισπραττόμενα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 18 περ. β του άρθρου 5 του ν. 2408/1996 … Από τα παραπάνω έσοδα ποσοστό 2% αποδίδεται από τη διαχειριστική επιτροπή του παρόντος ειδικού λογαριασμού, στο λογαριασμό 026831/8 του ΤΑΧΔΙΚ που τηρείται στην Τράπεζα Ελλάδος για τους σκοπούς του … 3. … ». Περαιτέρω, ο ν. 2664/1998 (ΦΕΚ Α’ 275), με τίτλο «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις», ορίζει στο άρθρο 3 παρ. 1, όπως η περ. α’ αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 παρ. 1 του ν. 4164/2013 (ΦΕΚ Α’ 156), ότι: «Η τήρηση των κτηματολογικών στοιχείων γίνεται από τα Κτηματολογικά Γραφεία, που ανήκουν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. […]» και στο άρθρο 4 ότι: «1. Αντικείμενο των κτηματολογικών εγγραφών είναι τα εγγραπτέα δικαιώματα που αφορούν ακίνητα κατά την έννοια του άρθρου 948 του Αστικού Κώδικα και κάθε άλλο αυτοτελές, συνδεόμενο με το έδαφος, ιδιοκτησιακό αντικείμενο […] 2. [όπως η παρ. αυτή αντικαταστάθηκε από το άρθρο 2 του ν. 3481/2006 (ΦΕΚ Α’ 162)] α) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων και Δικαιοσύνης, ύστερα από πρόταση του Οργανισμού Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος, καθορίζονται τα πάγια ανταποδοτικά, υπέρ του Οργανισμού Κτηματολογίου και Χαρτογραφήσεων Ελλάδος, τέλη και τα λοιπά υπέρ του Δημοσίου και τρίτων δικαιώματα για τις κτηματολογικές εγγραφές σε ύψος και με τρόπο αντίστοιχο προς αυτόν που προβλέπει η εκάστοτε κείμενη νομοθεσία για τις αντίστοιχες εγγραφές στα βιβλία που τηρούνται στα υποθηκοφυλακεία. Με την ίδια απόφαση ορίζεται και ο τρόπος απόδοσης των δικαιωμάτων αυτών. β) Τα αναλογικά δικαιώματα που εισπράττονται από τα υποθηκοφυλακεία σύμφωνα με τα άρθρα 3, 5 και 12 του ν. 325/1976 (ΦΕΚ 125 Α΄/28.5.1976), όπως ο νόμος αυτός έχει τροποποιηθεί και ισχύει, κατά τη μεταβατική περίοδο λειτουργίας τους ως Κτηματολογικών Γραφείων, εισπράττονται αυξημένα κατά ποσοστό ένα επί τοις χιλίοις (1‰), το οποίο και αποδίδεται στον Ο.Κ.Χ.Ε.. Λεπτομέρειες για την είσπραξη και απόδοση από τον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου των αναλογικών αυτών δικαιωμάτων στον Ο.Κ.Χ.Ε. καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, ύστερα από πρόταση του Ο.Κ.Χ.Ε.». Κατ’ εξουσιοδότηση, δε, των ανωτέρω διατάξεων του άρθρου 4 παρ. 2 του ν. 2664/1998 εκδόθηκε αρχικώς η 41794 /20.10.2006 (ΦΕΚ Β 1546) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, στο άρθρο μόνον της οποίας ορίστηκαν τα εξής: «1. Η είσπραξη του ποσοστού υπέρ του Ο.Κ.Χ.Ε., που καθορίσθηκε με το άρθρο 4 παρ.2 περ. β΄ του ν. 2664/1998 (Α΄ 275) όπως ισχύει, επί των αναλογικών δικαιωμάτων που εισπράττονται από τα υποθηκοφυλακεία σύμφωνα με τα άρθρα 3, 5 και 12 του ν. 325/1976 (Α΄ 125) όπως ισχύει, κατά τη μεταβατική περίοδο της λειτουργίας τους ως Κτηματολογικών Γραφείων, γίνεται κατά την υποβολή της αίτησης καταχώρησης των εγγραπτέων πράξεων και σημειώνεται στην ειδική στήλη του βιβλίου του ημερολογίου[…] 2. Τα εισπραττόμενα ποσά αποδίδονται κάθε βδομάδα στον Ο.Κ.Χ.Ε. με καταθέσεις στο λογαριασμό που τηρεί ο Οργανισμός στην Τράπεζα της Ελλάδος […] Σε περίπτωση επιστροφής τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών, τα σχετικά ποσά συμψηφίζονται μέχρι του ύψους τους με τα προς απόδοση στον Ο.Κ.Χ.Ε. ποσά και σχετική περί τούτου μνεία γίνεται στη μηνιαία ως άνω κατάσταση που αποστέλλεται στον Ο.Κ.Χ.Ε.», και, ακολούθως, η 36159/8.8.2007 κοινή απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Δικαιοσύνης (ΦΕΚ Β’ 1873), στο άρθρο μόνον της οποίας ορίζεται ότι: «1. Κατά τη μεταβατική περίοδο λειτουργίας των έμμισθων Υποθηκοφυλακείων ως Κτηματολογικών Γραφείων, για την εγγραφή οποιασδήποτε πράξεως στα κτηματολογικά στοιχεία που τηρούνται από τον έμμισθο Υποθηκοφύλακα, καταβάλλονται τα δικαιώματα υπέρ του Δημοσίου και τρίτων, που προβλέπονται για τη μεταγραφή ή αντίστοιχα την εγγραφή της ίδιας πράξεως στο Υποθηκοφυλακείο […]». Τέλος, με το άρθρο 23 του ανωτέρω ν. 2664/1998 ορίστηκε ότι: «1. Από την έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου τα έμμισθα ή άμισθα Υποθηκοφυλακεία, στων οποίων την τοπική αρμοδιότητα εμπίπτουν οι κτηματογραφημένες περιοχές, λειτουργούν ως Κτηματολογικά Γραφεία. […]». Εξάλλου, δυνάμει του άρθρου 1 παρ.1 του ν.4164/2013 (Α΄156) ο Ο.Κ.Χ.Ε. καταργήθηκε και η εταιρία «ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε.» μετονομάστηκε . «ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ Ανώνυμη Εταιρεία» με διακριτικό τίτλο «ΕΚΧΑ Α.Ε.» εποπτευόμενη από τον Υπουργό Περιβάλλοντος , Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Περαιτέρω, με το άρθρο 52 παρ. 2 του ν. 4277/2014 (ΦΕΚ Α’ 156) ορίστηκε ότι: «α) Από την έναρξη ισχύος του παρόντος λήγει η κατά τις διατάξεις του άρθρου 23 του ν. 2664/1998 (Α΄ 275) μεταβατική λειτουργία των έμμισθων Υποθηκοφυλακείων Θεσσαλονίκης και Πειραιά ως Κτηματολογικών Γραφείων για τις κτηματολογικές εγγραφές που αφορούν σε ακίνητα των περιοχών τοπικής τους αρμοδιότητας και ορίζεται η σύσταση Κτηματολογικών Γραφείων Θεσσαλονίκης και Πειραιά κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης. Οι Προϊστάμενοι των προαναφερόμενων έμμισθων Υποθηκοφυλακείων εξακολουθούν να προΐστανται των οικείων Κτηματολογικών Γραφείων. […]γ) Για τη δαπάνη καταχώρισης εγγραπτέων πράξεων στα κτηματολογικά βιβλία, καθώς και για την έκδοση πιστοποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων από τα τηρούμενα κτηματολογικά στοιχεία και διαγράμματα εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 2 περίπτωση β΄, 22 παρ. 2 του ν. 2664/1998, η υπ’ αριθμ. 36159/2007 απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Δικαιοσύνης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων (Β΄ 1873), καθώς και των κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων του ίδιου νόμου εκδιδόμενων κανονιστικών πράξεων που διέπουν τη μεταβατική περίοδο λειτουργίας των έμμισθων Υποθηκοφυλακείων ως Κτηματολογικών Γραφείων. Για την κεντρική υποστήριξη των υπηρεσιών αυτών από την εταιρεία ΕΚΧΑ Α.Ε. ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 περίπτωση α΄ 23 παρ. 4 εδάφια γ΄ και δ΄ του ν. 2664/1998, καθώς και των κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων του νόμου αυτού εκδιδομένων κανονιστικών πράξεων που διέπουν τη μεταβατική περίοδο λειτουργίας των έμμισθων Υποθηκοφυλακείων ως Κτηματολογικών Γραφείων […]»
3. Επειδή, ο ν. 4512/2018 (Α΄ 5) ορίζει, στο άρθρο 1, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο ότι: «1. Συστήνεται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) με την επωνυμία “Ελληνικό Κτηματολόγιο” (εφεξής Φορέας), με έδρα την Αθήνα, το οποίο εποπτεύεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. … 3. Η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία “ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ Ανώνυμη Εταιρεία” … καταργείται … 4. Ο Φορέας υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος στη θέση της Ε.Κ.ΧΑ. Α.Ε. και αυτοδικαίως στο σύνολο των πάσης φύσεως αρμοδιοτήτων, δικαιωμάτων, υποχρεώσεων και λοιπών εννόμων σχέσεων της Ε.Κ.ΧΑ. Α.Ε. … 5. Τα έμμισθα … Υποθηκοφυλακεία της Χώρας … καταργούνται … 6. α) Οι αρμοδιότητες των καταργούμενων Υποθηκοφυλακείων, …, περιέρχονται από την κατάργησή τους στο Φορέα και ασκούνται από τα Κτηματολογικά Γραφεία και τα Υποκαταστήματά τους, όπως προβλέπεται στο άρθρο 15 του παρόντος νόμου. β) … 7. Για την, σύμφωνα με την παρ. 5, κατάργηση των υποθηκοφυλακείων … εκδίδονται σταδιακά εντός εβδομήντα δύο (72) μηνών … από την 17η.1.2018, αντίστοιχες αποφάσεις του Δ.Σ. του Φορέα … Για την ημερομηνία κατάργησης των Υποθηκοφυλακείων … και έναρξης λειτουργίας των κτηματολογικών γραφείων και των υποκαταστημάτων τους του άρθρου 15, αναρτάται ανακοίνωση του Φορέα στην ιστοσελίδα του …», στο άρθρο 6, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 58 παρ. 4 του ν. 4602/2019 (Α΄ 45/9-3-2019), ότι: «1. Τα πάγια και αναλογικά τέλη, καθώς και τα δικαιώματα ή πρόστιμα ή λοιπά έσοδα που προβλέπεται να καταβάλλονται υπέρ της Ε.Κ.ΧΑ. Α.Ε. ή του ΟΚΧΕ, ή του Ελληνικού Δημοσίου, σύμφωνα με τις παραγράφους 8 και 10 του άρθρου 2 του ν. 2308/1995 (Α΄ 114), την παρ. 2 του άρθρου 18 του ν. 3212/2003 (Α΄ 308), όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 3481/2006, το άρθρο 1 του ν. 3481/2006 (Α΄ 162), την περίπτωση δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4164/2013 (Α΄ 156), την παρ. 2 του άρθρου 4, τις παραγράφους 1 και 4 του άρθρου 14, την παράγραφο 2 του άρθρου 22, την περίπτωση δ΄ της παραγράφου 5 και την περίπτωση γ΄ της παρ. 6 του άρθρου 23 του ν. 2664/1998, όπως αντικαταστάθηκαν με τα άρθρα 2 και 3 του ν. 4164/2013, την 41030/2.9.2014 απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Β΄ 2397), την 11907/16.3.2009 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Β΄ 573) και την παρ. 5 του άρθρου 3Α του ν. 4354/2015 (A΄ 176), όπως προστέθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 70 του ν. 4389/2016 (A΄ 94), αποτελούν έσοδα του Φορέα και καταβάλλονται υπέρ αυτού. 2. Τα πάγια και αναλογικά τέλη και δικαιώματα που προβλέπεται να καταβάλλονται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, των αμίσθων Υποθηκοφυλάκων, των εμμίσθων Υποθηκοφυλακείων, των εκτελούντων ή αναπληρούντων στα έργα Υποθηκοφύλακα, Συμβολαιογράφων ή Ειρηνοδικών και του ΤΑ.ΧΔ.Ι.Κ., με τις διατάξεις: α) του ν. 325/1976 (Α΄ 125), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, και των κατ’ εξουσιοδότησή του εκδοθεισών κανονιστικών αποφάσεων, β) της παρ. 5 του άρθρου 19 του ν. 2844/2000 (Α΄ 220), η οποία προστέθηκε με την παρ. 6 του ν. 2915/2001 (Α΄ 109), γ) του άρθρου 17 του ν. 3226/2004 (Α΄ 24) και δ) του άρθρου 20 του ν. 2145/1993 (Α΄ 88), καταργούνται και αντικαθίστανται από τα τέλη υπέρ του Φορέα και τις αποδόσεις υπέρ του ΤΑ.ΧΔ.Ι.Κ., που καθορίζονται με τις επόμενες διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου. … 4. … για την εγγραφή κάθε πράξης στα βιβλία καταβάλλεται πάγιο τέλος δώδεκα (12) ευρώ … 6. Για την εγγραφή των παρακάτω πράξεων στα βιβλία καταβάλλεται τέλος ως εξής: α) Αναλογικό τέλος ίσο με ποσοστό πέντε χιλιοστά (5 ‰) επί της αξίας του ακινήτου ή του δικαιώματος ή του ύψους του μισθώματος, για την εγγραφή των πράξεων: … β) Αναλογικό τέλος ίσο με ποσοστό οκτώ χιλιοστά (8%ο) επί της αξίας του ακινήτου ή του δικαιώματος, για την εγγραφή των πράξεων: ……», στο άρθρο 15, ότι: «1. Συστήνονται Κτηματολογικά Γραφεία του Φορέα, ως εξής: … ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2 Κτηματολογικό Γραφείο Θεσσαλονίκης, με έδρα τη Θεσσαλονίκη.» και, στο άρθρο 42, ότι: «1. Η ισχύς των διατάξεων του Κεφαλαίου Β΄ [άρθρων 6 έως 11] … αρχίζει για κάθε Κτηματολογικό Γραφείο από τη δημοσίευση της αντίστοιχης απόφασης που προβλέπεται στην παράγραφο 7 του άρθρου 1 …». Ειδικά για το έμμισθο Υποθηκοφυλακείο Θεσσαλονίκης, εκδόθηκε η προβλεπόμενη στις παρ. 5, 7 του άρθρου 1 του ν. 4512/2018 με στοιχ. ΔΣ 267/5/15-1-2024 απόφαση του Δ.Σ. του ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο» (Β 203), όπως τροποποιήθηκε με την με αριθ. ΠΡ 506/2410209/19-2-2024 απόφαση του Προέδρου του ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο» (Β 1253) για την κατάργησή του, με την οποία ορίστηκε η τελευταία ημέρα λειτουργίας του η 31η-3-2024, και αντίστοιχα ορίστηκε η ημερομηνία για την έναρξη λειτουργίας της νέας περιφερειακής υπηρεσίας του Κτηματολογικού Γραφείου Θεσσαλονίκης, με έδρα τη Θεσσαλονίκη, που θα υπάγεται εφεξής στον Φορέα κατά τα ως άνω άρθρα 1 παρ. 5,7 και 15 ν. 4512/2018, η 1η-4-2024.
4. Επειδή, από το σύνολο των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι τα αναλογικά δικαιώματα που καταβάλλονται υπέρ του Δημοσίου, όσο εκκρεμεί η έκδοση των αποφάσεων του άρθρου 1 παρ. 7 του ν. 4512/2018, και του Ελληνικού Κτηματολογίου για την εγγραφή των οριζομένων εμπράγματων δικαιοπραξιών στα έμμισθα ή άμισθα υποθηκοφυλακεία και ήδη στα βιβλία που τηρούνται στα Κτηματολογικά Γραφεία, αποτελούν ιδιαίτερο δημοσιονομικό βάρος το οποίο επιβάλλεται από το Κράτος και αποβλέπει στον πορισμό κρατικών εσόδων. Συνεπώς, τα δικαιώματα αυτά εμπίπτουν στην έννοια των «συναφών δικαιωμάτων του Δημοσίου» κατά τις διατάξεις των άρθρων 1 και 73 του Κ.Φ.Δ., όπως έχουν ερμηνευθεί αυθεντικά με το άρθρο 8 του ν.δ. 4486/1965. Ο καταβάλλων σε Υποθηκοφυλακείο (ή Κτηματολογικό Γραφείο) τα προαναφερθέντα δικαιώματα υπέρ του Δημοσίου ή του Ελληνικού Κτηματολογίου, χωρίς να υπέχει σχετική υποχρέωση, μπορεί, μετά την καταβολή, να αναζητήσει το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό ευθέως με προσφυγή ενώπιον του αρμοδίου διοικητικού δικαστηρίου, χωρίς να απαιτείται να έχει προηγουμένως εκδοθεί καταλογιστική των εν λόγω δικαιωμάτων πράξη της αρμόδιας αρχής (πρβλ. Σ.τ.Ε. 1586/2002 7μ., 3444/2000, 342/1992, βλ. και ΔιοικΕφΠειρ 470/2022, ΔιοικΕφΑθ 1449/2020). Περαιτέρω, το αίτημα για την επιστροφή του αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού πρέπει να υποβληθεί πριν από την παρέλευση της προθεσμίας παραγραφής της σχετικής αξίωσης (πρβλ. ΣτΕ 819/1998), η οποία είναι τριετής και αρχίζει, σύμφωνα με την ισχύουσα, κατά τον κρίσιμο χρόνο, διάταξη του άρθρου 90 παρ. 2 του ν. 2362/1995, από την καταβολή, γιατί από το χρονικό αυτό σημείο υφίσταται η σχετική αξίωση και είναι δικαστικά επιδιώξιμη (ΔΕφΑθ 134/2019, 4600/2018 κ.ά.).
5. Επειδή, εξάλλου, ο ν. 4458/1965 «Περί Βιομηχανικών Περιοχών» (Α΄33) ορίζει στο άρθρο 1: «Δια Προεδρικών Διαταγμάτων, εκδιδομένων προτάσει των Υπουργών Συντονισμού και Βιομηχανίας και Ενεργείας, μετ’ απόφασιν του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας και Περιβάλλοντος, δύνανται να καθορίζωνται δια την βιομηχανικήν, βιοτεχνικήν και εν γένει οικονομικήν ανάπτυξιν της Χώρας εις τας διαφόρους περιοχάς αυτής και εντός των πλαισίων των υφισταμένων Σχεδίων και Προγραμμάτων Χωροταξίας και Προστασίας του Περιβάλλοντος, Βιομηχανικαί Περιοχαί δια την εγκατάστασιν εν αυταίς πάσης φύσεως βιομηχανιών, ναυπηγοεπισκευαστικών και βιοτεχνικών επιχειρήσεων, ως και επιχειρήσεων επεξεργασίας, αποθηκεύσεως και εμπορίας αγροτικών προϊόντων και πάσης φύσεως αποθηκών πρώτων υλών… [όπως το πρώτο εδάφιο αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 17 του ν. 2231/1994, Α΄139] 2… 3. … 4…» και στο άρθρο 4: «1. Κάθε δικαιοπραξία, που αφορά την εκ μέρους του φορέα του δικαιώματος οργάνωσης και εκμετάλλευσης της βιομηχανικής περιοχής απόκτηση της κυριότητας των αναγκαίων για την ίδρυση των εδαφικών εκτάσεων ή κτισμάτων και των συναφών άλλων εμπράγματων δικαιωμάτων ή τη μεταβίβαση από αυτόν σε τρίτους δικαιώματος κυριότητας ή τη σύσταση άλλης ενοχικής σχέσης και γενικά κάθε εμπράγματη ή ενοχική δικαιοπραξία που αφορά έκταση, προοριζόμενη για την οργάνωση βιομηχανικής περιοχής ή κτίριο για εγκατάσταση, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 2 εδ. β΄ του παρόντος, βιοτεχνικών επιχειρήσεων απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά, δικαίωμα ή άλλη επιβάρυνση υπέρ του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., δήμων και κοινοτήτων και κάθε τρίτο με εξαίρεση το φόρο προστιθέμενης αξίας, υποβάλλεται δε σε πάγιο τέλος χαρτοσήμου δρχ. 100. Σε κάθε περίπτωση τα δικαιώματα συμβολαιογράφου, αμίσθου ή εμμίσθου υποθηκοφύλακα, για τη μεταγραφή των πιο πάνω δικαιοπραξιών, δεν μπορούν να ξεπεράσουν τις τριάντα χιλιάδες (30.000) δρχ. για τον υποθηκοφύλακα. Τα ποσά αυτά δύναται να αναπροσαρμόζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας. Οι απαλλαγές και ελαφρύνσεις που θεσπίζονται με το παρόν, ισχύουν και επεκτείνονται σε κάθε απόκτηση ή μεταβίβαση που εκκρεμεί ενώπιον των φορολογικών ή άλλων αρμόδιων αρχών ή δικαστηρίων μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος. [όπως η παράγραφος 1 αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 7 του ν. 2359/1995, Α΄241] 2. …».
6. Επειδή, εξάλλου, ο ν.2545/1997 «Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 254) ορίζει στο άρθρο 1 ότι: «1. Για τη βιομηχανική, βιοτεχνική και γενικά επιχειρηματική ανάπτυξη και οικονομική πρόοδο της χώρας, καθώς και για την προστασία του περιβάλλοντος, είναι δυνατόν να καθορίζονται μια ή περισσότερες βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές (Β.Ε.ΠΕ.) σε όλους τους νομούς της χώρας, σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του νόμου. 2. Οι Β.Ε.ΠΕ. μπορούν να έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές: α. Βιομηχανική Περιοχή (ΒΙ.ΠΕ): ΒΙ.ΠΕ. είναι ο χώρος, ο οποίος καθορίζεται, οριοθετείται, πολεοδομείται και οργανώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, προκειμένου να λειτουργήσει ως χώρος υποδοχής κάθε βιομηχανικής και βιοτεχνικής δραστηριότητας. β. …», στο άρθρο 19 ότι: «1. Οι Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙ.ΠΕ.) που κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου έχουν ήδη οριοθετηθεί από την Ε.Τ.Β.Α. ή έχουν εγκριθεί από τις Επιτροπές Παρακολούθησης του Ε.Π.Β. και των αντίστοιχων Π.Ε.Π. με φορέα υλοποίησης την Ε.Τ.Β.Α., εξακολουθούν να διέπονται από τους ν. 4458/1965 και ν. 742/1977, όπως αυτοί ισχύουν, από τους κανονισμούς λειτουργίας τους και από τις λοιπές πράξεις κανονιστικού περιεχομένου που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση αυτών. Η χρηματοδότηση των ΒΙ.ΠΕ. που υπάγονται στην κατηγορία αυτή γίνεται όπως έχει εγκριθεί ή προεγκριθεί από τις Επιτροπές Παρακολούθησης του Ε.Π.Β. ή των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (Π.Ε.Π.). 2. … 3…», στο άρθρο 22 ότι: «Με την επιφύλαξη της παρ. 1 του άρθρου 19, από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται ο ν. 4458/1965 (ΦΕΚ 33 Α΄) και ο ν. 743/1977 (ΦΕΚ 319 Α΄), όπως αυτοί ισχύουν».
7. Επειδή, ακολούθησε ο ν. 3982/2011 «Απλοποίηση της αδειοδότησης τεχνικών επαγγελματικών και μεταποιητικών δραστηριοτήτων και επιχειρηματικών πάρκων και άλλες διατάξεις» (Α΄143), ο οποίος, στο Τρίτο Μέρος υπό τον τίτλο «Ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων», ορίζει τα εξής: «Άρθρο 41. 1. Επιχειρηματικό Πάρκο (ΕΠ) είναι ένα οργανικά ολοκληρωμένο σύνολο δομών, υπηρεσιών και υποδομών που ιδρύεται και λειτουργεί για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων του άρθρου 43 2… 3… 4. Οργανωμένοι Υποδοχείς Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων: οι χώροι που έχουν οργανωθεί ή θα οργανωθούν για την υποδοχή των δραστηριοτήτων του παρόντος Μέρους και περιλαμβάνουν ΒΙ.ΠΕ. που οργανώθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4458/1965 (Α΄33), όπως τροποποιήθηκε με το ν. 742/1977 (Α΄319), ΒΙ.ΠΕ., ΒΙ.ΠΑ., ΒΙΟ.ΠΑ., Τεχνοπόλεις και άλλες μορφές Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Πάρκων (Β.Ε.Π.Ε.), που οργανώθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2545/1997 (Α΄254), καθώς και τα Επιχειρηματικά Πάρκα που οργανώνονται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 εδάφια α΄, β΄, γ΄, δ΄, ε΄ του παρόντος άρθρου. [όπως η παράγραφος 4 ίσχυε προτού τροποποιηθεί με την παράγραφο 1 του άρθρου 26 του ν. 4811/2021, Α΄108] 5… στο Άρθρο 62, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο της μεταγραφής του συμβολαίου, ότι: «1. Κάθε σύμβαση αγοραπωλησίας και δωρεάς έκτασης εντός Επιχειρηματικού Πάρκου από την ΕΑΝΕΠ και από επιχείρηση που έχει εγκατασταθεί, πρόκειται να εγκατασταθεί ή να μετεγκατασταθεί εντός του Επιχειρηματικού Πάρκου απαλλάσσεται από το φόρο μεταβίβασης και το φόρο δωρεάς, αντιστοίχως. Η επιχείρηση που ωφελείται αυτού του κινήτρου, οφείλει για 5 έτη από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης να μην μεταβιβάσει σε τρίτο την εν λόγω έκταση και να λειτουργήσει σε αυτήν δραστηριότητα του άρθρου 43 παρ. 1 για το ίδιο χρονικό διάστημα τουλάχιστον. … . 2. Τα δικαιώματα συμβολαιογράφου και του άμισθου ή έμμισθου υποθηκοφύλακα για τη μεταγραφή των παραπάνω δικαιοπραξιών δεν μπορεί να υπερβούν τις 8.000 ευρώ για το συμβολαιογράφο και τα 4.000 ευρώ για τον υποθηκοφύλακα. Τα ανωτέρω ποσά μπορεί να αναπροσαρμόζονται με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων … 7. Τα Κίνητρα του εκάστοτε ισχύοντος Αναπτυξιακού Νόμου που ισχύουν για επιχειρήσεις που έχουν εγκατασταθεί, πρόκειται να εγκατασταθούν ή να μετεγκατασταθούν εντός ΒΕΠΕ του ν. 2545/1997 ισχύουν και για επιχειρήσεις που έχουν εγκατασταθεί, πρόκειται να εγκατασταθούν ή να μετεγκατασταθούν εντός ΒΙΠΕ του ν. 4458/1965 (Α΄ 33), όπως τροποποιήθηκε με το ν. 742/1977 (Α΄ 319), καθώς και στα Επιχειρηματικά Πάρκα που οργανώνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. 8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας καθορίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορήγησης των κινήτρων, οι συνέπειες παραβίασης των όρων χορήγησης της απαλλαγής και κάθε άλλο σχετικό με τις παραγράφους 1 και 3 του παρόντος άρθρου θέμα. 9. Τα Κίνητρα του παρόντος άρθρου αφορούν μόνο τα Επιχειρηματικά Πάρκα των περιπτώσεων α΄-ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 41, καθώς και τις επιχειρήσεις που εγκαθίστανται εντός ΒΙΠΕ του ν. 4458/1965 και ΒΕΠΕ του ν. 2545/1997, με την προϋπόθεση τήρησης των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί κρατικών ενισχύσεων [όπως το άρθρο 62 ίσχυε πριν την τροποποίησή του με το άρθρο 12 του ν. 4635/2019 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 167) [η παράγραφος 4 καταργήθηκε και οι επόμενες αναριθμήθηκαν με το άρθρο 12 παρ. 17 του ν. 4635/2019 (Α΄167/30-10-2019), ενώ η παράγραφος 8 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 παρ. 18 του ίδιου νόμου]» . Στην αιτιολογική δε έκθεση του ν. 3982/2011 αναφέρονται σε σχέση με τις ρυθμίσεις του άρθρου 62 τα εξής: «Το άρθρο 62 θεσπίζει φορολογικές ατέλειες και κίνητρα υπέρ του Φορέα Ανάπτυξης, του Φορέα Διοίκησης, υπέρ των επιχειρήσεων που εγκαθίστανται σε Επιχειρηματικά Πάρκα, και επιχειρήσεων που υποχρεούνται σε μετεγκατάσταση είτε λόγω μεταβολής της χρήσης γης είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο. Οι προβλεπόμενες ατέλειες εφαρμόζονται και για επιχειρήσεις που εγκαθίστανται εντός ΒΙΠΕ που έχουν εγκριθεί βάσει του ν. 4458/1965 και ΒΕΠΕ του ν. 2545/1997». Τέλος, κατ’ εξουσιοδότηση της ανωτέρω παρ. 8 του άρθρου 62 του ν. 3982/2011 εκδόθηκε η ΠΟΛ.1092/29.3.2012 απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (Φ.Ε.Κ. Β΄ 1131), με την οποία καθορίστηκαν οι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορήγησης των κινήτρων, οι συνέπειες παραβίασης των όρων χορήγησής τους και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή των διατάξεων των παρ. 1 και 3 του άρθρου 62 του ν. 3982/11. Στο άρθρο 1 της εν λόγω κοινής υπουργικής απόφασης με τίτλο «Απαλλαγή από φόρο μεταβίβασης ακινήτων και δωρεάς» ορίζονται τα εξής: «1. Δικαιούχοι της απαλλαγής είναι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν εγκατασταθεί, πρόκειται να εγκατασταθούν ή να μετεγκατασταθούν εντός του Επιχειρηματικού Πάρκου, ΒΙΠΕ, ΒΕΠΕ, ΒΙΠΑ και ΒΙΟΠΑ και ασκούν ή πρόκειται να ασκήσουν επιχειρηματική δραστηριότητα της παρ. 1 του άρθρου 43 του Ν. 3982/2011. 2. Αντικείμενο της απαλλαγής είναι κάθε σύμβαση αγοραπωλησίας ή δωρεάς έκτασης κατά πλήρη κυριότητα ή κατ’ επικαρπία που βρίσκεται εντός του Επιχειρηματικού Πάρκου καθώς επίσης και εντός ΒΙΠΕ, ΒΕΠΕ, ΒΙΠΑ και ΒΙΟΠΑ, όπως αυτά ορίζονται με τη διάταξη της παρ. 9 του άρθρου 62 του Ν. 3982/2011. 3. Οι προϋποθέσεις χορήγησης της απαλλαγής είναι σωρευτικά οι ακόλουθες: …»
8. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, προκύπτουν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Δυνάμει του υπ’ αριθ. …/27.03.2019 συμβολαίου της συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Αργυρώς Νικόλτσου, μεταβιβάστηκε στην προσφεύγουσα ακίνητο της πτωχεύσασας εταιρίας με την επωνυμία «…» και διακριτικό τίτλο «…» συνολικής έκτασης μέτρων τετραγωνικών εννέα χιλιάδων οκτακόσιων πενήντα τεσσάρων (9.854,00 τ.μ.) που βρίσκεται στην κτηματική περιφέρεια της Δημοτικής Κοινότητας και Δημοτικής Ενότητας Σίνδου, του Δήμου Δέλτα, της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της περιφερειακής αρμοδιότητας του Ειρηνοδικείου και Υποθηκοφυλακείου Θεσσαλονίκης, εντός του με αριθμό … (..) …(..) Φάση Βιομηχανικού Τετραγώνου της Βιομηχανικής Περιοχής Θεσσαλονίκης μετά από κατακύρωσή του σε διενεργηθέντα πλειστηριασμό. Προ της σύνταξης του ανωτέρω συμβολαίου υπεβλήθη στην Δ.Ο.Υ. Ν.Ιωνίας Θεσσαλονίκης, δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτου, που καταχωρήθηκε με αύξοντα αριθμό …/19-32019 με καταβληθέν τίμημα το ανωτέρω ποσό των πεντακοσίων ενενήντα χιλιάδων (590.000) ευρώ και αξία που προέκυψε σύμφωνα με το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού των κτισμάτων το ποσό των πεντακοσίων ογδόντα εννέα χιλιάδων οκτακόσιων εβδομήντα εννέα ευρώ και ογδόντα τεσσάρων λεπτών (589.879 ευρώ), με προεκτίμηση για την αξία του οικοπέδου το ποσό του ενός εκατομμυρίου τετρακοσίων εβδομήντα οκτώ χιλιάδων εκατό ευρώ (1.478.100,00 ευρώ) ήτοι συνολικά το ποσό των δύο εκατομμυρίων εξήντα επτά χιλιάδων εννιακοσίων εβδομήντα εννέα ευρώ και ογδόντα τεσσάρων λεπτών (2.067.979,84 ευρώ). Με βάση την ανωτέρω δήλωση φόρου μεταβίβασης προέκυψε φόρος ποσού δεκαοκτώ χιλιάδων διακοσίων τριάντα ενός ευρώ (18.231,00 ευρώ) στην κατά δήλωση των συμβαλλομένων αξία, ο οποίος καταβλήθηκε στο ταμείο της πιο πάνω Δ.Ο.Υ., όπως προκύπτει από το με αριθμό …/19-3-2019 διπλότυπο της ταμία της Δ.Ο.Υ. Ιωνίας Κυριακής Τσιμενίδου. Η ανωτέρω δικαιοπραξία μεταγράφηκε στο Έμμισθο Υποθηκοφυλακείο/Οριστικό γραφείο Θεσσαλονίκης από την συντάξασα το υπό κρίση Συμβολαιογράφο Θεσσαλονίκης Αργυρώ Νικόλτσου, Το ως άνω Κτηματολογικό Γραφείο εισέπραξε για την εγγραφή αυτή κατ’ αρ. 5 και 12 Ν. 325/1976 τέλη και δικαιώματα υπέρ του Δημοσίου συνολικού ποσού 9.844,83 ευρώ, όπως προκύπτει από την υπ’ αριθ. …/19.07.2019 απόδειξη καταβολής του Υποθηκοφυλακείου Θεσσαλονίκης τα οποία αναλύονται ως εξής α) ποσό 3.618,96 ευρώ υπέρ ΕΛΛΥΔ, β) ποσό 4.152,86 ευρώ υπέρ Δημοσίου, γ) ποσό 2.066,51 ευρώ υπέρ ΤΑΧΔΙΚ 1%, δ) ποσό 2 ευρώ για μεγαρόσημο, ε) ποσό 4,50 ευρώ ΔΕ (πιστοποιητικά) . Η προσφεύγουσα με την …/15-2-2022 αίτησή της προς το Υποθηκοφυλακείο Θεσσαλονίκης ζήτησε να της επιστραφεί ως αχρεωστήτως καταβληθέν το ποσό που κατέβαλε για τα εισπραττόμενα δικαιώματα από τους έμμισθους υποθηκοφύλακες, καθ’ ό μέρος υπερβαίνει το νόμιμο όριο των 4.000 ευρώ, ήτοι εν προκειμένω ποσό 5.844,83 ευρώ. Η αίτησή της απορρίφθηκε σιωπηρά. Ήδη με την κρινόμενη προσφυγή η προσφεύγουσα ζητεί να υποχρεωθεί το καθ’ ού να της επιστρέψει εκ των ως άνω καταβληθέντων δικαιωμάτων εγγραφής το ποσό των 5.844,83 ευρώ ως αχρεωστήτως καταβληθέν, με τον νόμιμο τόκο από την κατάθεση της προσφυγής.
9. Επειδή, η προσφεύγουσα προβάλλει ότι, για το επίμαχο γήπεδο ευρισκόμενο εντός της ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου Θεσσαλονίκης , θα έπρεπε να καταβάλει στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο Θεσσαλονίκης για τη μεταγραφή του …/27-3-2019 συμβολαίου τέλη και αναλογικά δικαιώματα υπέρ του Δημοσίου μέχρι του ποσού των 4.000 ευρώ, κατά τη συνδυαστική εφαρμογή του άρθρου 4 παρ. 2 του ν. 4458/1965 και των άρθρων 62 του ν. 3982/2011, και συνεπώς, το ποσό των 5.844,83 ευρώ που κατέβαλε επιπλέον για την ως άνω αιτία, θα πρέπει να της επιστραφεί ως αχρεωστήτως καταβληθέν. Προς απόδειξη του ισχυρισμού της ότι πρόκειται για βιομηχανικό ακίνητο της προσφεύγουσας εντός της ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου προσκομίζει την υπεύθυνη δήλωση του Ν. 651/1977 του τοπογράφου μηχανικού …. από τον Φεβρουάριο του 2009 και την από 02/09/2020 υπεύθυνη δήλωση του πολιτικού μηχανικού …… περί υπαγωγής του στις διατάξεις του αρ. 62 Ν. 3982/2011. Για τα κτίσματα δε του ακινήτου υφίσταται άδεια ανέγερσης από την αρμόδια Πολεοδομία, όπου προκύπτει προδήλως η θέση του ακινήτου εντός της ΒΙ. ΠΕ Σίνδου Θεσσαλονίκης.
10. Επειδή, το δεύτερο των καθ’ ων με την υπ’ αριθμ.Πρωτ…/2423334/15-4-2024 έκθεση απόψεων του άρθρου 129 του Κ.Δ.Δ. αντιτείνει ότι εσφαλμένως στρέφεται η προσφυγή κατά του ν.π.δ.δ. ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ. Τούτο διότι, όπως προβάλλεται, το έμμισθο Υποθηκοφυλακείο Θεσσαλονίκης στο οποίο κατατέθηκε το …/2019 συμβόλαιο της Συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Αργυρώς Νικόλτσιου προς μεταγραφή και προς το οποίο καταβλήθηκαν αναλογικά δικαιώματα και τέλη υπέρ το Δημοσίου ύψους 9.844,83 ευρώ, σύμφωνα με την …/19-7-2017 απόδειξη καταβολής του Υποθηκοφυλακείου Θεσσαλονίκης, αποτελούσε υπηρεσία υπαγόμενη στον Οργανισμό του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Συναφώς ισχυρίζεται ότι δεν εισπράττονταν αναλογικά δικαιώματα υπέρ των ως άνω φορέων ενώ ορόσημο για τη μετάβαση από το σύστημα μεταγραφών και υποθηκών στο σύστημα τήρησης των κτηματολογικών βιβλίων αποτελεί η έκδοση της απόφασης του άρθρου 1 παρ. 3 ν. 2664/1998 για την περαίωση της κτηματογράφησης και την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου σε κάθε κτηματογραφημένη περιοχή. Για την περιοχή της Δημοτικής Κοινότητας Σίνδου ορίστηκε ως ημερομηνία έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου η 11-3-2024.
11. Επειδή το Δικαστήριο λαμβάνει υπόψη ότι σύμφωνα με τις προεκτεθείσες διατάξεις, από της συστάσεως του Ο.Κ.Χ.Ε., μετέπειτα ΕΚ.ΧΑ και ήδη ν.π.δ.δ. με την επωνυμία ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ, εποπτευόμενου από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο υπεισήλθε ως καθολικός διάδοχος στη θέση της ΕΚΧΑ Α.Ε. και αυτοδικαίως στο σύνολο των πάσης φύσης αρμοδιοτήτων, δικαιωμάτων, υποχρεώσεων και λοιπών εννόμων σχέσεων της ΕΚΧΑ Α.Ε. (άρθρο 1 παρ. 4), εισπράττονταν αναλογικά δικαιώματα υπέρ αυτών Εξάλλου, με το άρθρο 52 παρ. 2 του ν. 4277/2014 (ΦΕΚ Α’ 156) προβλέφθηκε η σύσταση Κτηματολογικών Γραφείων Θεσσαλονίκης και Πειραιά , πριν τη δημοσίευση της με στοιχ. ΔΣ 267/5/15-1-2024 απόφασης του Δ.Σ. του ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο» (Β 203), όπως τροποποιήθηκε με την με αριθ. ΠΡ 506/2410209/19-2-2024 απόφαση του Προέδρου του ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο» (Β 1253) για την κατάργησή του έμμισθου υποθηκοφυλακείου Θεσσαλονίκης, με την οποία ορίστηκε η τελευταία ημέρα λειτουργίας του η 31η-3-2024. Κατόπιν τούτων, οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί του καθ’ ου ερείδονται σε εσφαλμένη προπόθεση. Ανεξαρτήτως όμως της βασιμότητάς τους, εν προκειμένω, δεν προκύπτει ότι στα πλαίσια της επίμαχης συναλλαγής (ήτοι στις 19-7-2019), εισπράχθηκαν τέλη υπέρ του ν.π.δ.δ. «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» Σύμφωνα με την υπ’ αριθ. …/19.07.2019 απόδειξη καταβολής του Υποθηκοφυλακείου Θεσσαλονίκης τα τέλη αναλύονται ως εξής α) ποσό 3.618,96 ευρώ υπέρ ΕΛΛΥΔ, β) ποσό 4.152,86 ευρώ υπέρ Δημοσίου, γ) ποσό 2.066,51 ευρώ υπέρ ΤΑΧΔΙΚ 1%, δ) ποσό 2 ευρώ για μεγαρόσημο, ε) ποσό 4,50 ευρώ ΔΕ (πιστοποιητικά). Με τα δεδομένα αυτά το ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Ελληνικό Κτηματολόγιο», θα πρέπει να αποβληθεί από τη δίκη, ως μη νομιμοποιούμενος παθητικώς διάδικος.
12. Επειδή, περαιτέρω, όπως προκύπτει από την περιγραφή του μεταβιβαζόμενου ακινήτου στο ως άνω συμβόλαιο της συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Αργυρώς Νικόλτσου, αυτό κείται εντός της υφιστάμενης ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου (στο ΟΤ … ΦΑΣΗ επί της οδού …). Εξάλλου, με την 2764/2017 Απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης εγκρίθηκε η μελέτη αναθεώρησης του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου στη Βιομηχανική Περιοχή Σίνδου, (ΦΕΚ 178/ΑΑΠ/07-08-2017), με βάση τις διατάξεις του Ν. 2545/1997 (ΦΕΚ 254/Α) και καθορίστηκαν νέοι όροι δόμησης. Η εν λόγω περιοχή αποτελεί αντικείμενο ευνοϊκής φορολογικής ρύθμισης από το νομοθέτη, ήδη από 17.6.2011, καθόσον με τις διατάξεις του ν.3982/2011 προβλέφθηκε η απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης των αγοραπωλησιών ακινήτων, μεταξύ άλλων, και εντός ΒΙ.ΠΕ. του ν. 4458/1965 (Α` 33), καθώς και η μερική απαλλαγή από τα πάσης φύσεως δικαιώματα για την μεταγραφή στο υποθηκοφυλακείο (άρθρο 62 παρ.2). Κατόπιν τούτων, το Δικαστήριο κρίνει ότι τυγχάνει εφαρμογής στην περίπτωση της προσφεύγουσας, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στη σκέψη 7 της παρούσας, η διάταξη του άρθρου 62 παρ.2 του ν.3982/2011 και συνεπώς, η προσφεύγουσα κατέβαλε αχρεωστήτως ποσό 5.844,83 ευρώ για τη μεταγραφή της παραπάνω δικαιοπραξίας, απορριπτομένων όσων αντίθετα προβάλλει το πρώτο των καθ’ ων με την έκθεση των απόψεών του. Τέλος, το ποσό αυτό πρέπει να επιδικασθεί στην προσφεύγουσα νομιμοτόκως, από την άσκηση της προσφυγής (πρβλ. Σ.τ.Ε. Ολομ. 2190/2014, 248/2008, 1274/2002).
13. Επειδή, κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να γίνει δεκτή η προσφυγή κατά το μέρος που στρέφεται κατά του Ελληνικού Δημοσίου, να διαταχθεί η απόδοση ποσού 5.844,83 ευρώ στην προσφεύγουσα το καθ’ ου η προσφυγή Ελληνικό Δημόσιο, υπέρ του οποίου αποδόθηκε, νομιμοτόκως από την άσκηση της προσφυγής, με το επιτόκιο που ορίζεται στο άρθρο 45 παρ.1 του ν. 4607/2019, να διαταχθεί η απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στην προσφεύγουσα. Κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, δεν επιδικάζονται δικαστικά έξοδα υπέρ της προσφεύγουσας (άρθρο 275 παρ. 1 τελευταίο εδάφιο του Κ.Δ.Δ.).
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Αποβάλλει από τη δίκη το ν.π.δ.δ. «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ»
Δέχεται την προσφυγή.
Υποχρεώνει το Ελληνικό Δημόσιο να καταβάλει το ποσό των πέντε χιλιάδων οκτακοσίων σαράντα τεσσάρων ευρώ και ογδόντα τριών λεπτών 5.844,83 ευρώ στην προσφεύγουσα νομιμοτόκως από την άσκηση της προσφυγής, με το επιτόκιο που ορίζεται στο άρθρο 45 παρ.1 του ν. 4607/2019.
Διατάσσει την επιστροφή στην προσφεύγουσα του καταβληθέντος παραβόλου ποσού εκατό (100) ευρώ.
Απαλλάσσει το Ελληνικό Δημόσιο από τα δικαστικά έξοδα της προσφεύγουσας.
Η απόφαση δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο του Δικαστηρίου κατά την έκτακτη δημόσια συνεδρίαση της 30-7-2025.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
