Παράταση ενός έτους δόθηκε για την υποβολή αιτήσεων εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου, καθώς η συμμετοχή των πολιτών παραμένει περιορισμένη, δίνοντας επιπλέον χρόνο για νομιμοποίηση και οικονομική τακτοποίηση των ακινήτων.
Παράταση ενός έτους ανακοίνωσε το Υπουργείο Οικονομικών για την υποβολή αιτήσεων εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων και ακινήτων του Δημοσίου, καθώς το ενδιαφέρον των πολιτών κινείται σε χαμηλά επίπεδα. Μέχρι και χθες είχαν κατατεθεί συνολικά 5.260 αιτήσεις, με το μεγαλύτερο μέρος να προέρχεται από τον νομό Αττικής, ενώ οι εγκρίσεις είναι ακόμη λιγότερες. Από τις περίπου 90.000 καταπατημένες εκτάσεις σε όλη τη χώρα, λίγο πάνω από το 5% των κατόχων έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον.
Η αρχική προθεσμία υποβολής αιτήσεων ήταν η 30η Σεπτεμβρίου και η 31η Οκτωβρίου 2025, ανάλογα με την περιοχή, αλλά η νέα παράταση δίνει χρόνο έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2026. Η διαδικασία διενεργείται μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας gov.gr, ενώ οι αιτούντες μπορούν να υποβάλλουν την αίτηση είτε οι ίδιοι είτε μέσω εξουσιοδοτημένου προσώπου, χρησιμοποιώντας κωδικούς Taxisnet. Το παράβολο των 300 ευρώ συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς ή επιστρέφεται σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης.
Η εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων αποτελεί κρίσιμο βήμα για τη νομιμοποίηση της ιδιοκτησίας και την τακτοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας. Η νομιμοποίηση των καταπατημένων ακινήτων επιτρέπει στο κράτος να αυξήσει τα έσοδα, να εντάξει τις εκτάσεις σε αναπτυξιακά σχέδια και να αντιμετωπίσει παλαιές εκκρεμότητες που δυσχεραίνουν τη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας. Παράλληλα, η συμμετοχή των πολιτών συμβάλλει στη δημιουργία ξεκάθαρης εικόνας για το ιδιοκτησιακό καθεστώς και στην αποφυγή μελλοντικών δικαστικών διεκδικήσεων.
Προϋποθέσεις συμμετοχής
Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να έχουν ασκήσει συνεχή κατοχή επί της έκτασης:
- 30 έτη με τίτλο ιδιοκτησίας, ή
- 40 έτη χωρίς τίτλο, εφόσον η έκταση χρησιμοποιείται ως κύρια ή βοηθητική κατοικία ή για τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική ή αγροτική δραστηριότητα.
Επιπλέον, το ακίνητο πρέπει να έχει δηλωθεί στο έντυπο Ε9 για τα πέντε προηγούμενα έτη, ώστε να τεκμηριώνεται ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως κατείχαν νόμιμα το ακίνητο.
Υπολογισμός τιμήματος και εκπτώσεις
Το τίμημα υπολογίζεται βάσει αντικειμενικών αξιών και κοινωνικών κριτηρίων, με εκπτώσεις που μπορεί να φτάσουν έως 80%, ανάλογα με την προσωπική και οικογενειακή κατάσταση ή δικαστικές αποφάσεις.
- 50% έκπτωση: αν ο ιδιώτης έχει αναγνωριστεί πρωτόδικα ως κύριος του ακινήτου.
- 50% έκπτωση: αν ο αιτών έχει αναγραφεί στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και το Δημόσιο δεν έχει ασκήσει αγωγή.
- 70% έκπτωση: αν έχει ασκηθεί ένδικο μέσο κατά δικαστικής απόφασης για αναγνώριση κυριότητας έως 31-12-2022.
- 80% έκπτωση: για ακίνητα που καλύπτουν στεγαστικές ανάγκες του αιτούντος ή του αρχικού δικαιοπαρόχου λόγω μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν από το 1964.
Το τίμημα μπορεί να εξοφληθεί εφάπαξ με έκπτωση 10% ή τμηματικά έως 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις, με ελάχιστο ποσό 100 ευρώ το μήνα.
Δικαιολογητικά για υποβολή
Οι αιτούντες πρέπει να συνοδεύουν την αίτηση με:
• Τοπογραφικό διάγραμμα
• Αεροφωτογραφίες του 1982 ή 1992, ανά περίπτωση
• Φύλλο προσδιορισμού αντικειμενικής αξίας οικοπέδου ή γηπέδου
• Βεβαίωση όρων δόμησης και οικοδομική άδεια, όπου υπάρχει
• Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος
• Πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ των τελευταίων 5 ετών
Στελέχη του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν ότι η παράταση θα ενισχύσει τη συμμετοχή των πολιτών και θα αυξήσει τα δημόσια έσοδα, ενώ παράλληλα θα επιτρέψει την ένταξη των εκτάσεων σε αναπτυξιακά προγράμματα. Παρά την αρχική χαμηλή συμμετοχή, η διαδικασία εξακολουθεί να θεωρείται στρατηγική για τη βελτίωση της διαχείρισης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας και την τακτοποίηση παλαιών εκκρεμοτήτων που απασχολούν πολίτες και δημόσιους φορείς.
Η νέα παράταση έως το Σεπτέμβριο του 2026 δίνει στους ενδιαφερόμενους μια σημαντική δεύτερη ευκαιρία να αποκτήσουν νόμιμο τίτλο ιδιοκτησίας, διασφαλίζοντας παράλληλα οικονομικά και κοινωνικά οφέλη τόσο για το Δημόσιο όσο και για τους πολίτες.