Η αλλαγή είναι δομική καθώς πλέον ουσιαστικά εντός (το αργότερο) 6 μηνών θα ολοκληρώνεται η απομάκρυνση του ενοικιαστή – Τι σημαίνει η αφαίρεση της ύλης αυτής για τα δικαστήρια.
Πλήρη ανατροπή των δεδομένων για τους ενοικιαστές και μάλιστα σε μια περίοδο που το στεγαστικό πρόβλημα είναι στην κορυφή αυτών που απασχολούν τους πολίτες, φέρνει η τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που ψηφίστηκε εντός του καλοκαιριού από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Οι βασικές αλλαγές, που προκαλούν αντιδράσεις από τον σύλλογο που τους εκπροσωπεί αφορούν:
Α) τη δυνατότητα εντός (περίπου) 6 μηνών να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία έξωσής τους ακόμα κι αν δεν υπάρχουν οφειλές και πρόκειται απλώς για μη συμφωνία ανανέωσης της σύμβασης ενοικίασης.
Β) την αφαίρεσης επίλυσης της διαφοράς από τα δικαστήρια (αρμοδιότητα Μονομελούς). Συνεπώς η απόδοση μισθίου (δηλαδή του σπιτιού) δεν θα είναι προϊόν δικαστικής απόφασης.
Γ) Τη διαφορά θα διευθετεί δικηγόρος, από ειδικό κατάλογο που θα καταρτίζει ο δικηγορικός σύλλογος και θα επιλέγεται απρόσωπα από τη γραμματεία του δικαστηρίου.
Τι ίσχυε
Οι αλλαγές θα ισχύσουν από 1/1/2026.
Μέχρι σήμερα:
– η διαταγή απόδοσης μισθίου (σπιτιού στον ιδιοκτήτη) εφαρμοζόταν μόνο σε περιπτώσεις απλήρωτων ενοικίων και λογαριασμών, αλλά πλέον επεκτείνεται και σε περιπτώσεις που έχουν ολοκληρωθεί οι συμβάσεις μίσθωσης χωρίς να έχει υπάρξει ανανέωσή τους για διάφορους λόγους.
-Την απόφαση εξέδιδε το Μονομελές Πρωτοδικείο,
Οι αλλαγές
Πλέον:
-Για να μην αιφνιδιάζονται οι ενοικιαστές, αλλά και να αποτραπούν αυθαίρετες συμπεριφορές από ιδιοκτήτες απαιτείται κατ’ αρχάς η επίδοση εξώδικης πρόσκλησης μέσω δικαστικού επιμελητή τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη λήξη της μίσθωσης. Σε αυτήν θα πρέπει να αναγράφεται ότι ο ιδιοκτήτης δεν επιθυμεί την παράταση της μίσθωσης και ζητεί την απόδοση του ακινήτου του (μίσθιο) λόγω λήξης του χρόνου της μίσθωσης. Το τρίμηνο περιθώριο ισχύει τόσο για τις μισθώσεις που δεν έχουν συμπληρώσει την εκ του νόμου πρώτη τριετία, όσο και για τις αορίστου χρόνου παλαιότερες μισθώσεις που έχουν παραταθεί.
-Ο ιδιοκτήτης αντί να προσφεύγει στο δικαστήριο, θα μπορεί να απευθύνεται σε ειδικό δικηγόρο, πιστοποιημένο για τον σκοπό αυτό και διορισμένο από το οικείο δικαστήριο. Αυτός θα εξετάζει τον φάκελο και θα εκδίδει τη διαταγή απόδοσης μισθίου. Έναντι αυτής, ο μισθωτής έχει δικαίωμα άσκησης ανακοπής, εκθέτοντας τις όποιες ενστάσεις του.
-Ο κατάλογος των δικηγόρων που θα αναλαμβάνουν τέτοιες υποθέσεις θα καταρτίζεται από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο, όπως συμβαίνει σήμερα και για την εξάλειψη προσημειώσεων. Στη συνέχεια η γραμματεία του αρμόδιου δικαστηρίου θα ορίζει απρόσωπα τους δικηγόρους που θα εξετάζουν τις αιτήσεις των ιδιοκτητών.
Οι διατάξεις
Οι νέες διατάξεις αναφέρουν:
«Άρθρο 637 ΚΠολΔ
Έκδοση διαταγής απόδοσης της χρήσης μισθίου
Κατά τις διατάξεις των άρθρων 638 έως 645, στις περιπτώσεις καθυστέρησης του μισθώματος από δυστροπία ή παρέλευσης του ορισμένου χρόνου διάρκειάς της, αν η έναρξη της μίσθωσης ή η λήξη της, αποδεικνύεται εγγράφως, και εφόσον έχει επιδοθεί έγγραφη όχληση με δικαστικό επιμελητή δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες πριν από την κατάθεση της αίτησης, μπορεί να ζητηθεί η έκδοση διαταγής απόδοσης της χρήσης μισθίου ακινήτου. Η καταβολή των μισθωμάτων εντός του δεκαπενθήμερου, αποδεικνυόμενη εγγράφως, αποκλείει την έκδοση διαταγής απόδοσης της χρήσης του μισθίου, εκτός αν υπάρχει επανειλημμένη καθυστέρηση από δυστροπία. Επίδοση έγγραφης όχλησης απαιτείται μόνο την πρώτη φορά. Όσον αφορά στην έκδοση διαταγής απόδοσης της χρήσης μισθίου λόγω παρέλευσης του χρόνου διάρκειας της μίσθωσης, προϋπόθεση αποτελεί η επίδοση από τον εκμισθωτή εξώδικης πρόσκλησης απόδοσης του μισθίου, τουλάχιστον τρεις (3) μήνες πριν από την παρέλευσή του ή επί μισθώσεως που έχει καταστεί αορίστου χρόνου μετά τη λήξη της, τουλάχιστον τρεις (3) μήνες πριν από την επίδοση της διαταγής απόδοσης. Στην περίπτωση του τέταρτου εδαφίου, η διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης μπορεί να αρχίσει μετά την παρέλευση δύο (2) μηνών από την επίδοση της διαταγής στον μισθωτή.»
«Άρθρο 638 Αρμόδιος για την έκδοση διαταγής απόδοσης της χρήσης του μισθίου
Αρμόδιος για την έκδοση της διαταγής απόδοσης της χρήσης του μισθίου είναι δικηγόρος, μέλος του δικηγορικού συλλόγου της περιφέρειας του Πρωτοδικείου του δικαστηρίου στο οποίο δωσιδικεί η διαφορά. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν είναι δυνατόν να οριστεί δικηγόρος του ως άνω συλλόγου, τη διαταγή απόδοσης εκδίδει δικηγόρος μέλος δικηγορικού συλλόγου της περιφέρειας του αντίστοιχου Εφετείου.»
Εξώσεις-εξπρές: Υπέρ και κατά
Οι νέες διατάξεις συναντούν την επιδοκιμασία των ιδιοκτητών και ενστάσεις από τους ενοικιαστές:
-Από τη μια πλευρά στα θετικά καταγράφεται το γεγονός ότι πλέον θα είναι πιο ταχεία η διαδικασία, δεδομένου ότι οι δικαστικές αποφάσεις καθυστερούν υπερβολικά λόγω φόρτου εργασίας και πληθώρας δικαστικής ύλης. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα περίπτωσης προσφυγής στη Δικαιοσύνη για έξωση ενοικιαστή που έχει λήξει το συμβόλαιό του, με αρχική ημερομηνία προσφυγής στις 6 Οκτωβρίου του 2024 στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Η υπόθεση έλαβε δικάσιμο τον Μάρτιο του 2025, πήρε αναβολή και θα εξεταστεί εκ νέου τον Ιούνιο του 2026. Ουσιαστικά, θα απαιτηθούν σχεδόν δύο χρόνια πέραν της αρχικής διάρκειας της μίσθωσης για να αποχωρήσει ο ενοικιαστής.
-Από την άλλη πλευρά προβληματισμό προκαλεί στους ενοικιαστές η απουσία δικαστικής απόφασης καθώς θεωρούν ότι θα υπόκεινται έξωση με διαδικασίες εξπρές. Αντιτείνουν πως θα ήταν προτιμότερο να υπάρχει πρόβλεψη μέσω δικαστικής απόφασης συγκεκριμένης προθεσμίας για να ολοκληρωθεί η έξωση εφόσον υπάρχουν ιδιαίτεροι λόγοι.