Άρθρα
Οι νέες διοικητικές κυρώσεις του ν. 5104/2024 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας)
Νέο Πλαίσιο Διοικητικών Κυρώσεων και Προστίμων του Ν. 5104/2024 (ΚΦΔ)
Λεβεντάκης Δημήτριος
Εταίρος, Επικεφαλής Φορολογικού Τμήματος – Ecovis Hellas
dimitrios.leventakis@ecovis.gr
Ισχύς από 19.04.2024
Εισαγωγή
Mε το παρόν άρθρο εξειδικεύονται οι διατάξεις του ν. 5104/2024 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας – ΚΦΔ) και της ερμηνευτικής εγκυκλίου Ε.2059/2025 της ΑΑΔΕ, οι οποίες καθιερώνουν ένα νέο, αυστηρότερο και λεπτομερώς καθορισμένο πλαίσιο διοικητικών κυρώσεων και προστίμων. Οι κυρώσεις διαφοροποιούνται ανάλογα με την κατηγορία του υπόχρεου (μη υπόχρεοι τήρησης βιβλίων, υπόχρεοι απλογραφικών ή διπλογραφικών βιβλίων) και τον τύπο της παράβασης, με σκοπό την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης και διαφάνειας.
Αναλυτικότερα, για τους μη υπόχρεους τήρησης βιβλίων, σε περιπτώσεις μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής φορολογικών δηλώσεων ή δηλώσεων πληροφοριακού χαρακτήρα (φόρος εισοδήματος, ΦΠΑ, Ε9, παρακρατούμενοι φόροι, δηλώσεις κεφαλαίου, έμμεσες φορολογίες κ.λπ.), προβλέπεται γενικό πρόστιμο 100€ ανά παράβαση, ανεξάρτητα από το αν προκύπτει φόρος προς καταβολή. Παρέχονται εξαιρέσεις όπως σε περιπτώσεις οίκοθεν προσδιορισμού φόρου, εμπρόθεσμης αρχικής δήλωσης ή δηλώσεων πληροφοριακού χαρακτήρα χωρίς φορολογική επίπτωση.
Για τους υπόχρεους τήρησης απλογραφικών βιβλίων, σε περιπτώσεις μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής δηλώσεων, επιβάλλεται πρόστιμο 250€, ενώ για τους υπόχρεους διπλογραφικών βιβλίων το πρόστιμο ανέρχεται σε 500€ ανά παράβαση. Οι παραβάσεις περιλαμβάνουν δηλώσεις φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ, παρακρατούμενων φόρων και λοιπών δηλώσεων, με την προϋπόθεση ότι το ποσό φόρου προς καταβολή υπερβαίνει τα 100€. Οι δηλώσεις φορολογίας κεφαλαίου και πληροφοριακού χαρακτήρα συνεχίζουν να υπάγονται στο πρόστιμο των 100€.
Για ειδικές περιπτώσεις όπως δηλώσεις ΦΠΑ OSS/IOSS (άρθρο 55 Κώδικα Φ.Π.Α.) όταν η Ελλάδα είναι κράτος κατανάλωσης, το πρόστιμο είναι 100€, ανεξαρτήτως τήρησης λογιστικού συστήματος. Επίσης, δεν επιβάλλεται πρόστιμο για τροποποιητικές δηλώσεις που αφορούν αποκλειστικά πληροφοριακά στοιχεία χωρίς φορολογικό αντίκτυπο. Ωστόσο, αν η τροποποίηση επηρεάζει τον υπολογισμό του φόρου, ισχύουν τα πρόστιμα των 100€, 250€ ή 500€.
Σημειωτέον ότι για παραβάσεις σχετικές με τη διακίνηση αγαθών χωρίς παραστατικά στοιχεία, επιβάλλεται πρόστιμο 5.000€ σε υπόχρεους απλογραφικών και 10.000€ σε υπόχρεους διπλογραφικών βιβλίων, ανά φορολογικό έλεγχο. Σε περίπτωση υποτροπής, το πρόστιμο διπλασιάζεται και σε περαιτέρω παραβάσεις τετραπλασιάζεται.
Βασικές Αλλαγές του Νέου Πλαισίου
- Το νέο πλαίσιο εφαρμόζεται για παραβάσεις που τελέστηκαν από 19.04.2024 και μετά, ενώ για παλαιότερες παραβάσεις εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις του ν. 4987/2022.
Συμπερασματικά, η βασική αλλαγή που εισάγει ο ν. 5104/2024 είναι η διασύνδεση των προστίμων με την ιδιότητα του υπόχρεου και το λογιστικό σύστημα που τηρεί, ενώ το πρόστιμο επιβάλλεται ανεξάρτητα εάν από τη δήλωση προκύπτει φόρος προς καταβολή. Έτσι, για παράδειγμα, μια εκπρόθεσμη δήλωση παρακράτησης φόρου χωρίς χρεωστικό αποτέλεσμα, υποβληθείσα μετά την 19.04.2024, επιφέρει πρόστιμο 250€ ή 500€, ανάλογα με την κατηγορία τήρησης λογιστικών βιβλίων αντί του παλαιού προστίμου των 100€.
Εν κατακλείδι, οι νέες διατάξεις ενισχύουν την αναλογικότητα, τη σαφήνεια και την αποτρεπτική λειτουργία των διοικητικών κυρώσεων, στοχεύοντας στη συμμόρφωση των φορολογουμένων και στη δημιουργία κουλτούρας φορολογικής συμμόρφωσης και υπευθυνότητας ανάλογα το μέγεθος των υπόχρεων.
Παρακάτω παρατίθεται αναλυτικός πίνακας με την πρακτική απεικόνιση των κυρώσεων για τη μη υποβολή κατόπιν διαπίστωσης από φορολογικό έλεγχο ή την εκπρόθεσμη υποβολή φορολογικών δηλώσεων, δηλώσεων πληροφοριακού χαρακτήρα και τη μη χορήγηση στοιχείων προς την Φορολογική Διοίκηση – Άρθρο 53 παρ. 1, 2, 3, 7 και 8 του ν. 5104/2024 – ΚΦΔ (όπως ισχύει) σύμφωνα με την ερμηνευτική εγκύκλιο της ΑΑΔΕ Ε.2059/2025.
Α. Μη Υπόχρεοι Τήρησης Λογιστικών Βιβλίων
Γενικές Διατάξεις
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| α) η μη υποβολή ή η εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης πληροφοριακού χαρακτήρα ή φορολογικής δήλωσης συμπεριλαμβανομένων των δηλώσεων που υποβάλλονται στη φορολογία κεφαλαίου, από την οποία δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής φόρου, και των δηλώσεων παρακράτησης φόρου, β) η παράλειψη υποβολής ή η εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης φόρου εισοδήματος, γ) η παράλειψη υποβολής ή η εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) του άρθρου 38 του Κώδικα Φ.Π.Α., δ) η παράλειψη υποβολής ή η εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9). | Πρόστιμο 100€ σε φορολογούμενους φυσικά ή νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που δεν έχουν υποχρέωση τήρησης λογιστικών βιβλίων που παραλείπουν να υποβάλουν ή υποβάλλουν εκπρόθεσμα φορολογικές δηλώσεις και δηλώσεις πληροφοριακού χαρακτήρα από τις οποίες δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής φόρου ή δεν ανταποκρίνονται σε αίτημα της Φορολογικής Διοίκησης για παροχή πληροφοριών ή στοιχείων | Άρθρο 51 παρ. 1 Ν. 5104/2024 (ΚΦΔ) | Δεν επιβάλλεται το πρόστιμο σε περίπτωση οίκοθεν προσδιορισμού φόρου σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 36 ν. 5104/2024 (Εκτιμώμενος προσδιορισμός φόρου από την Φορολογική Διοίκηση σε περίπτωση μη υποβολής από τον φορολογούμενο) |
Δηλώσεις Πληροφοριακού Χαρακτήρα
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Για την μη υποβολή ή εκπρόθεσμη υποβολή φορολογικής δήλωσης (χρεωστικής, πιστωτικής και μηδενικής), καθώς και δήλωσης πληροφοριακού χαρακτήρα από την οποία δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής φόρου | 100€ Η κύρωση επιβάλλεται ανεξάρτητα εάν από την δήλωση προκύπτει ποσό για καταβολή ή όχι | Άρθρο 53 Παρ. 1 ν. 5104/2024 | Η κύρωση των 100€ ισχύει στην περίπτωση που η παράβαση δεν σχετίζεται με την επιχειρηματική ιδιότητα του φορολογούμενου |
| Παραδείγματα τέτοιων δηλώσεων:Έντυπο απολογιστικού κόστους οικοδομήςΔήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσηςΔήλωση ψηφιακού τέλους συναλλαγών για δάνεια μεταξύ ιδιωτώνΔηλώσεις Ε9 φυσικών προσώπωνΦόρος συγκέντρωσης κεφαλαίωνΤέλος συνδρομητών κινητής και σταθερής τηλεφωνίαςΕιδικός φόρος σε είδη πολυτελείαςΤέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίσηΦόρος ασφαλίστρωνΕισφορά δακοκτονίαςΠεριβαλλοντικό τέλος πλαστικής σακούλαςΤέλος ανακύκλωσηςΣημείωση: Σε περίπτωση υποβολής δηλώσεων στοιχείων ακινήτων για περισσότερα του ενός (1) έτη, επιβάλλεται ένα μόνο πρόστιμο, εφόσον στις δηλώσεις αυτές επαναλαμβάνονται οι ίδιες μεταβολές. Δεν επιβάλλεται πρόστιμο στις δηλώσεις Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων – πράξεις προσδιορισμού φόρου, οι οποίες συντίθενται μηχανογραφικά από τη Φορολογική Διοίκηση. | Άρθρο 53 Παρ. 1 ν. 5104/2024 |
Δηλώσεις Παρακρατούμενων Φόρων
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Μη υποβολή (εντοπισμός από φορολογικό έλεγχο) ή εκπρόθεσμη υποβολή των δηλώσεων παρακράτησης φόρου, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της δήλωσης (χρεωστικό ή μηδενικό) | 100€ το πρόστιμο επιβάλλεται στην περίπτωση αυτή λόγω μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης παρακράτησης φόρου από μη υπόχρεο τήρησης λογιστικού συστήματος | Περ. α’, παρ. 1 άρθρου 53 ΚΦΔ | Ειδικά για την εκπρόθεσμη υποβολή, το πρόστιμο δεν επιβάλλεται εφόσον έχει προηγηθεί εμπρόθεσμη υποβολή αρχικής δήλωσης. [περ. α’ της παρ. 7 του άρθρου 53 (μη επιβολή σε περίπτωση εμπρόθεσμης αρχικής δήλωσης)] |
Δηλώσεις Φορολογίας Εισοδήματος
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Μη υποβολή ή εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης φόρου εισοδήματος, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της δήλωσης (χρεωστικό, πιστωτικό ή μηδενικό). Προσοχή: Το πρόστιμο επιβάλλεται μόνο όταν το ποσό του φόρου ή το επιπλέον ποσό φόρου που προκύπτει προς καταβολή ξεπερνά τα 100€ | 100€ υπό την επιφύλαξη ότι δεν πρόκειται για υπόχρεους τήρησης λογιστικού συστήματος ή σε περίπτωση άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας, όταν η υποβολή δεν σχετίζεται με την επιχειρηματική δραστηρότητα του υπόχρεου π.χ. μίσθωση κατοικίας του φυσικού προσώπου | Περ. β’, παρ. 1 άρθρου 53 ΚΦΔ | Μη επιβολή προστίμου σε περίπτωση που το (επιπλέον) ποσό φόρου προς καταβολή είναι έως 100€ (περ. β’ και γ’ της παρ. 7 του άρθρου 53.) |
Δηλώσεις ΦΠΑ
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης ΦΠΑ του άρθρου 43 του Κώδικα ΦΠΑ, αρχικής ή τροποποιητικών ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της δήλωσης (χρεωστική, πιστωτική, μηδενική) σε υπόχρεο σε δήλωση ΦΠΑ αλλά μη υπόχρεο τήρησης λογιστικού συστήματος. Π.χ. υποκείμενος στον φόρο μη εγκατεστημένος στην Ελλάδα αλλά εγκατεστημένος σε άλλο κράτος μέλος, που έχει λάβει ΑΦΜ στην Ελλάδα είτε με τον ορισμό φορολογικού αντιπροσώπου είτε με τις διατάξεις της ΑΥΟ ΠΟΛ.1113/2013 | 100€ για μη υπόχρεους τήρησης λογιστικού συστήματος | Περ. γ’, παρ. 1 άρθρου 53 ΚΦΔ | Μη επιβολή του προστίμου σε περίπτωση εμπρόθεσμης αρχικής δήλωσης (περ. α’ της παρ. 7 του άρθρου 53.) |
Λοιπές Δηλώσεις Έμμεσης Φορολογίας
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Πρόσωπο που δεν είναι υπόχρεο σε τήρηση λογιστικών αρχείων και οι φορολογίες αυτές εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής του ΚΦΔ (π.χ. τέλη χαρτοσήμου, Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής, τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση) | 100€ | Παρ. 1 άρθρου 53 ΚΦΔ |
Δηλώσεις Φορολογίας Κεφαλαίου
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Μη υποβολή ή εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων που υποβάλλονται στη φορολογία κεφαλαίου: Φόρος κληρονομιάςΔωρεάςΓονικής παροχήςΜεταβίβασης ακινήτωνΚερδών από τυχερά παίγνιαΕΝΦΙΑΕΦΑανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της δήλωσης (χρεωστικό, πιστωτικό, μηδενικό) | 100€ | Παρ. 1 περ. α’ και δ’ άρθρου 53 ΚΦΔ | Οι δηλώσεις φορολογίας κεφαλαίου εξαιρούνται από την εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 53 του ΚΦΔ |
| Ειδικά για δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9): (περ. δ’ της παρ. 1 άρθρου 53 ΚΦΔ) επιβάλλεται πρόστιμο εκατό (100) ευρώ. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9) για περισσότερα του ενός (1) έτη, επιβάλλεται ένα μόνο πρόστιμο, εφόσον στις δηλώσεις των ετών αυτών επαναλαμβάνονται οι ίδιες μεταβολές ενώ εάν στα έτη περιλαμβάνονται και άλλες μεταβολές, επιβάλλεται πρόστιμο χωριστά για καθένα από τα έτη αυτά. | 100€ | Περ. δ’ παρ. 1 άρθρου 53 ΚΦΔ | Δεν επιβάλλεται πρόστιμο στις δηλώσεις ΕΝΦΙΑ που συντίθενται ψηφιακά από τη Φορολογική Διοίκηση |
Β. Υπόχρεοι Τήρησης Λογιστικού Συστήματος
Γενικές Διατάξεις – Απλογραφικά & Διπλογραφικά
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Μη υποβολή ή εκπρόθεσμη υποβολή για φορολογική δήλωση, παρακράτησης φόρου ή μη ανταπόκριση σε αίτημα της Φορολογικής Διοίκησης για παροχή πληροφοριών ή στοιχείων Τα πρόστιμα της παρ. 2 του άρθρου 53 επιβάλλονται στους υπόχρεους τήρησης λογιστικού συστήματος για τις παραβάσεις της μη υποβολής ή εκπρόθεσμης υποβολής φορολογικής δήλωσης (πλην των δηλώσεων που υποβάλλονται στις φορολογίες κεφαλαίου και των δηλώσεων πληροφοριακού χαρακτήρα), ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της δήλωσης (χρεωστική, πιστωτική, μηδενική) | 250€ Απλογραφικά 500€ Διπλογραφικά | Παρ. 2 άρθρου 53 ΚΦΔ | Εξαιρούνται:Δηλώσεις φορολογίας κεφαλαίουΔηλώσεις πληροφοριακού χαρακτήρα |
Δηλώσεις Φορολογίας Εισοδήματος
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Εκπρόθεσμες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικού ή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας Τα πρόστιμα επιβάλλονται εφόσον το ποσό φόρου ή το επιπλέον ποσό φόρου που προκύπτει προς καταβολή ξεπερνά τα 100€ | 250€ Απλογραφικά 500€ Διπλογραφικά | Παρ. 2 άρθρου 53 ΚΦΔ | Δεν επιβάλλονται τα πρόστιμα της παρ. 2 επιβάλλονται, εφόσον το ποσό φόρου ή το επιπλέον ποσό φόρου που προκύπτει προς καταβολή δεν ξεπερνά τα εκατό (100) ευρώ. |
Παρακρατούμενοι Φόροι
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Μη υποβολή ή εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης παρακράτησης φόρου στους υπόχρεους τήρησης λογιστικού συστήματος ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της δήλωσης (χρεωστική, μηδενική) Διευκρινίζεται ότι τα πρόστιμα επιβάλλονται για την περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης αρχικής δήλωσης παρακράτησης και της οποιασδήποτε μεταγενέστερης αυτής τροποποιητικής δήλωσης. | 250€ Απλογραφικά 500€ Διπλογραφικά | Παρ. 2 άρθρου 53 ΚΦΔ | Μη επιβολή σε περίπτωση εμπρόθεσμης αρχικής δήλωσης (περ. α’ της παρ. 7 του άρθρου 53) |
Δηλώσεις ΦΠΑ
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Μη υποβολή ή εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ του άρθρου 43 του Κώδικα ΦΠΑ (αρχικής ή τροποποιητικών) ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της δήλωσης (με ποσό για καταβολή, με ποσό για έκπτωση ή επιστροφή ή με μηδενικό αποτέλεσμα) | 250€ Απλογραφικά 500€ Διπλογραφικά | Παρ. 2 άρθρου 53 ΚΦΔ | Μη επιβολή σε περίπτωση εμπρόθεσμης αρχικής δήλωσηςΔεν υπάρχει υποχρέωση καταβολής για ποσά μέχρι 30€ (ΠΟΛ.1093/2016) |
Ειδικά Καθεστώτα ΦΠΑ (OSS/IOSS) – Δηλώσεις ΦΠΑ του άρθρου 55 του Κώδικα Φ.Π.Α., καθώς και ενιαία δήλωση Φ.Π.Α. υποβλητέα σε άλλο κράτος μέλος, στο πλαίσιο ειδικών καθεστώτων αντίστοιχων των άρθρων 56, 57 και 58 του Κώδικα Φ.Π.Α., εφόσον η Ελλάδα είναι κράτος μέλος κατανάλωσης
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ του άρθρου 55 του Κώδικα ΦΠΑ, καθώς και για παραβάσεις εκπρόθεσμης υποβολής που αφορούν ενιαία δήλωση Φ.Π.Α υποβλητέα σε άλλο κράτος μέλος, στο πλαίσιο ειδικών καθεστώτων αντίστοιχων των άρθρων 56, 57 και 58 του Κώδικα Φ.Π.Α. (αντίστοιχα αρθ. 47β, 47γ και 47δ του προϊσχύοντος ν. 2859/2000), εφόσον η Ελλάδα είναι κράτος μέλος κατανάλωσης | 100€ ανεξαρτήτως κατηγορίας βιβλίων | Παρ. 3 άρθρου 53 ΚΦΔ | Διευκρινίζεται ότι το εν λόγω πρόστιμο αφορά δηλώσεις OSS/IOSS από τις οποίες προκύπτει υποχρέωση καταβολής φόρου. Σημειώνεται ότι για τις δηλώσεις των ειδικών αυτών καθεστώτων δεν προβλέπεται υποβολή τροποποιητικής δήλωσης. |
Λοιπές Έμμεσες Φορολογίες
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Για τις φορολογίες κεφαλαίου και δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9): ΚληρονομιώνΔωρεώνΓονικών παροχώνΚερδών από τυχερά παίγνιαΜεταβίβασης ακινήτωνΕΝΦΙΑΕΦΑεφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα και με όσα διευκρινίσθηκαν ανωτέρω, οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 53, και επιβάλλεται πρόστιμο εκατό (100) ευρώ ανεξάρτητα αν ο φορολογούμενος είναι υπόχρεος ή όχι σε τήρηση λογιστικού συστήματος | 100€ ανά παράβαση | Παρ. 1 άρθρου 53 ΚΦΔ | Επιβάλλεται πρόστιμο 100€ ανεξάρτητα αν είναι υπόχρεοι τήρησης λογιστικού συστήματος |
Εκπρόθεσμες Τροποποιητικές Δηλώσεις
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Εξαιρέσεις |
|---|---|---|---|
| Υποβολή εκπρόθεσμης τροποποιητικής φορολογικής δήλωσης εφόσον αφορά διόρθωση στοιχείων πληροφοριακού χαρακτήρα, τα οποία δεν σχετίζονται με τον προσδιορισμό του φόρου Τέτοια περίπτωση συντρέχει όταν υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση για τη διόρθωση δήλωσης η οποία δεν είναι πλήρης ως προς τη συμπλήρωση όλων των τυπικών στοιχείων της, ή, στην περίπτωση που έχουν αναγραφεί όλα τα τυπικά στοιχεία αλλά αυτά δεν είναι πλήρη ή δεν έχουν αναγραφεί κατά τρόπο ώστε να απεικονίζουν την πραγματική κατάσταση, ήτοι για τη συμπλήρωση ή μεταβολή αμιγώς πληροφοριακών στοιχείων. | Δεν επιβάλλεται πρόστιμο | Παρ. 8 άρθρου 53 ΚΦΔ | Διευκρινίζεται ότι ως προς το ΦΠΑ ενδεικτικές περιπτώσεις τροποποιητικής δήλωσης στην οποία δεν επιβάλλεται πρόστιμο είναι οι περιπτώσεις διόρθωσης στοιχείων σε ανακεφαλαιωτικούς πίνακες ενδοκοινοτικών συναλλαγών και στο έντυπο απολογιστικού κόστους οικοδομής. Τέλος δεν επιβάλλονται πρόστιμα στον εκτιμώμενο προσδιορισμό φόρου με την διάταξη της παρ. 7 του άρθρου 65 του ΚΦΔ, |
| Αντίθετα, εφόσον τα στοιχεία σχετίζονται με τον προσδιορισμό του φόρου | 100€ ή 250€ ή 500€ ανάλογα με την κατηγορία |
Παραβάσεις Διακίνησης Αγαθών
| Παράβαση | Κύρωση | Διάταξη | Υποτροπή |
|---|---|---|---|
| Διακίνηση αγαθών χωρίς την ύπαρξη παραστατικών στοιχείων διακίνησης (ανά φορολογικό έλεγχο) | 5.000€ Απλογραφικά 10.000€ Διπλογραφικά | Παρ. 13 άρθρου 57 ΚΦΔ | 1η υποτροπή: Διπλάσιο πρόστιμο Επόμενες υποτροπές: Τετραπλάσιο πρόστιμο (άρθρο 67 ΚΦΔ) |
Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η βασική αλλαγή συνίσταται στο γεγονός ότι μεταβάλλεται η λογική της επιβολής των διοικητικών κυρώσεων και ενισχύεται η αναλογικότητα τους μιας και πλέον το ύψος αυτών συνδέεται με την ιδιότητα του υπόχρεου, π.χ. μη υπόχρεος σε τήρηση βιβλίων, υπόχρεος απλογραφικών ή διπλογραφικών και όχι ανάλογα με το εάν προκύπτει ποσό για καταβολή ή όχι. Δηλαδή επιβάλλονται διαφορετικά πρόστιμα 100 €, 250 € και 500 € ανάλογα με την υποχρέωση για την μη τήρηση ή την τήρηση απλογραφικών/διπλογραφικών βιβλίων και όχι ανάλογα με το εάν προκύπτει ποσό φόρου για καταβολή. Για παράδειγμα αρχική εκπρόθεσμη δήλωση απόδοσης παρακρατούμενου φόρου αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα, από την οποία δεν προκύπτει φόρος, για την οποία υπήρχε υποχρέωση υποβολής από ένα νομικό πρόσωπο που τηρεί βιβλία με απλογραφικό σύστημα έως το τέλος του Μαρτίου 2024, αν υποβλήθηκε την 18η.4.2024, θα επιβληθεί το πρόστιμο της περ. α της παρ. 2 του άρθρου 54 του ν. 4987/2022 δηλαδή 100 €, ενώ αν υποβλήθηκε την 20η.4.2024 δηλαδή μετά την ισχύ του Ν. 5104/2024 θα επιβληθεί το πρόστιμο της παρ. 2 του άρθρου 53 του ΚΦΔ ήτοι 250 € παρά το γεγονός ότι δεν προκύπτει ποσό για καταβολή.
Μεταβατικές Διατάξεις
Οι διατάξεις των παρ. 1, 2, 3, 7 και 8 του άρθρου 53 του ΚΦΔ, εφαρμόζονται για παραβάσεις που τελούνται από 19.4.2024 και εφεξής, με την επιφύλαξη των περιπτώσεων για τις οποίες εξακολουθούν να ισχύουν οι μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 70 του ν. 4987/2022, όπως ενδεικτικά των παρ. 15 και 16 αυτού για την υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων, που αφορούν χρήσεις, περιόδους, υποθέσεις ή εν γένει φορολογικές υποχρεώσεις έως τις 31.12.2013.
Για φορολογικές παραβάσεις οι οποίες έχουν τελεστεί πριν την 19.04.2024, ανεξαρτήτως του χρόνου έκδοσης της καταλογιστικής του προστίμου πράξης, εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες διατάξεις του ν. 4987/2022 (Α’ 206), όπως ίσχυαν πριν την κατάργησή τους.
