Ο τραυματισμός επήλθε κατά την ώρα της εργασίας του στο απορριμματοφόρο όχημα του δήμου, με αποτέλεσμα τον μόνιμο ακρωτηριασμό του δακτύλου του – Υποχρέωση του Δήμου, όχι μόνο προς συντήρηση των οχημάτων, αλλά και προς εκπαίδευση και ενημέρωση των υπαλλήλων
Δεκτή έγινε έφεση υπαλλήλου κατά Δήμου προς αποζημίωσή του λόγω τραυματισμού κατά την εκτέλεση της εργασίας του, που είχε αποτέλεσμα τον μόνιμο ακρωτηριασμό του δακτύλου του (ΜονΕφΠειρ 1421/2024).
Πιο αναλυτικά, ο εκκαλών απασχολείτο στην υπηρεσία καθαριότητας του εφεσιβλήτου Δήμου, με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου, ως συλλέκτης απορριμμάτων (εργάτης καθαριότητας). Ο τραυματισμός του εκκαλούντος επήλθε κατά την ώρα της εργασίας του στο απορριμματοφόρο όχημα του διαδίκου Δήμου, στον μηχανισμό του οποίου είχε αγκιστρωθεί κάδος απορριμμάτων και δεν μπορούσε να απαγκιστρωθεί, παρά τις συνεχείς προσπάθειες της συνοδού εργάτριας που είχε αναλάβει τον χειρισμό του. Ο εκκαλών επιχείρησε με το αριστερό του χέρι να ξεμπλοκάρει τον κάδο από τον μηχανισμό, με αποτέλεσμα ο αριστερός δείκτης του να πιαστεί στη ζώνη διάτμησης που σχηματίζει το σώμα του κάδου και οι βραχίονες του οχήματος.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, ευθύνη των ο.τ.α. προς αποζημίωση γεννάται, όχι μόνον όταν με πράξη ή παράλειψη οργάνου τους παραβιάζεται συγκεκριμένη διάταξη νόμου, αλλά και όταν παραλείπονται τα ιδιαίτερα καθήκοντα και υποχρεώσεις που προσιδιάζουν στη συγκεκριμένη υπηρεσία και προσδιορίζονται από την κείμενη εν γένει νομοθεσία και τους οικείους κανονισμούς, τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις αρχές της καλής πίστης. Απαραίτητη, πάντως, προϋπόθεση για την επιδίκαση αποζημίωσης είναι, μεταξύ άλλων, η ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της παράνομης πράξης ή παράλειψης ή υλικής ενέργειας ή παράλειψης υλικής ενεργείας του δημοσίου οργάνου και της ζημίας που επήλθε.
Εν προκειμένω, το δευτεροβάθμιο δικαστήριο τόνισε πως τέτοιοι μηχανισμοί, όπως αυτοί που βρίσκονται στα απορριμματοφόρα οχήματα, ενόψει των δυνάμεων που αναπτύσσονται κατά τη λειτουργία τους, ιδιαίτερα επικίνδυνοι για όποιον επιχειρήσει να επέμβει πριν την ακινητοποίησή τους. Για το λόγο αυτό, υφίσταται υποχρέωση του Δήμου, ως εργοδότη, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του π.δ. 395/1994 και του ν. 3850/2010, όχι μόνον να συντηρεί προσηκόντως τα εν λόγω οχήματα, αλλά και να εκπαιδεύει τους εργαζόμενους σε αυτά, σχετικά με τον τρόπο που θα χειρίζονται πιθανά τεχνικά προβλήματα, και, πάντως, να τους ενημερώνει για τους σοβαρούς κινδύνους που συνεπάγεται η οποιαδήποτε επέμβασή τους κατά την ώρα της λειτουργίας τους.
Το δικαστήριο τόνισε πως, λαμβάνοντας υπόψη την υψηλή επικινδυνότητα των μηχανισμών αυτών και την απόλυτη έκθεση των εργαζόμενων πλησίον τους κατά την ώρα της λειτουργίας τους, μόνη η τοποθέτηση προειδοποιητικής πινακίδας στο όχημα δεν κρίνεται επαρκές μέτρο για την ασφάλειά τους, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου ο εργαζόμενος στο απορριμματοφόρο στερείται εργασιακής εμπειρίας ή τεχνικής κατάρτισης.
Κατόπιν των ανωτέρω, λοιπόν, το δικαστήριο έκρινε πως, ανεξαρτήτως του εάν το τεχνικό πρόβλημα οφείλεται σε κακή συντήρηση του απορριμματοφόρου οχήματος ή σε τυχαίο γεγονός, συντρέχει εν προκειμένω ευθύνη των οργάνων του εφεσιβλήτου για τον τραυματισμό του εκκαλούντος, συνιστάμενη στην παράλειψή τους να λάβουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να αποτρέψουν το ατύχημα, και ειδικότερα να εκπαιδεύσουν κατάλληλα τον εκκαλούντα ως προς τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπίζει πιθανά τεχνικά προβλήματα στον μηχανισμό ανύψωσης του απορριμματοφόρου οχήματος, καθώς και ως προς τους κινδύνους που συνεπάγεται η επέμβασή του στον εν λόγω μηχανισμό, κατά την ώρα της λειτουργίας του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι απορρίφθηκε η ένσταση συνυπαιτιότητας που πρόβαλε ο Δήμος, λαμβάνοντας υπόψη την εργασιακή εμπειρία και τη σχετική κατάρτιση εκ μέρους του εκκαλούντος.
Ακολούθως, το δικαστήριο, έκρινε ότι ο εκκαλών υπέστη ηθική βλάβη, για την αποκατάσταση της οποίας υποχρέωσε τον εφεσίβλητο Δήμο να του καταβάλει, νομιμοτόκως, το ποσό των 35.000 €, κατ’ άρθρα 105 και 106 ΕισΝΑΚ, που, ενόψει του επελθόντος αποτελέσματος (μόνιμος ακρωτηριασμός δακτύλου), της ηλικίας του εκκαλούντος κατά τον κρίσιμο χρόνο, κατά την οποία απαιτείται να εργαστεί για να βιοποριστεί, κρίθηκε εύλογο και δίκαιο.
Απόσπασμα απόφασης
Επειδή, από το σύνολο των ανωτέρω στοιχείων προκύπτει ότι ο τραυματισμός του εκκαλούντος επήλθε κατά την ώρα της εργασίας του στο με αρ. κυκλ. ΚΗΥ . απορριμματοφόρο όχημα του διαδίκου Δήμου, στον μηχανισμό του οποίου είχε αγκιστρωθεί κάδος απορριμάτων και δεν μπορούσε να απαγκιστρωθεί, παρά τις συνεχείς προσπάθειες της συνοδού εργάτριας που είχε αναλάβει τον χειρισμό του. Τέτοιοι μηχανισμοί, κατά τα κοινώς γνωστά, είναι, ενόψει των δυνάμεων που αναπτύσσονται κατά τη λειτουργία τους, ιδιαίτερα επικίνδυνοι για όποιον επιχειρήσει να επέμβει πριν την ακινητοποίησή τους. Εξ αυτού παρέπεται ότι υφίσταται υποχρέωση του Δήμου, ως εργοδότη, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του ως άνω π.δ. 395/1994 και του ν. 3850/2010, όχι μόνον να συντηρεί προσηκόντως τα εν λόγω οχήματα, αλλά και να εκπαιδεύει τους εργαζόμενους σε αυτά, σχετικά με τον τρόπο που θα χειρίζονται πιθανά τεχνικά προβλήματα, και πάντως να τους ενημερώνει για τους σοβαρούς κινδύνους που συνεπάγεται η οποιαδήποτε επέμβασή τους κατά την ώρα της λειτουργίας τους. Ενόψει, περαιτέρω, της υψηλής επικινδυνότητας των μηχανισμών αυτών και της απόλυτης έκθεσης των εργαζόμενων πλησίον τους κατά την ώρα της λειτουργίας τους, μόνη η τοποθέτηση προειδοποιητικής πινακίδας στο όχημα δεν κρίνεται επαρκές μέτρο για την ασφάλειά τους, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου ο εργαζόμενος στο απορριμματοφόρο στερείται εργασιακής εμπειρίας ή τεχνικής κατάρτισης, όπως εν προκειμένω ο εκκαλών. Τούτο ενισχύεται και από τα διαλαμβανόμενα στην προσκομισθείσα ως άνω με αρ. πρωτ. ./27.01.2014 έκθεση του τεχνικού ασφαλείας της ΕΒΕΤΑΜ ΑΕ – ΕΞ.Υ.Π.Π. .., στην οποία αναφέρεται, ως αναγκαίο μέτρο πρόληψης τέτοιου ατυχήματος, μεταξύ άλλων, η επαρκής εκπαίδευση του προσωπικού και μάλιστα με παροχή γραπτών οδηγιών χρήσης, καθώς και από τα διαλαμβανόμενα στην με αρ. πρωτ. .Α/06.11.2013 έκθεση έρευνας ατυχήματος του Επιθεωρητή Εργασίας του Σ.ΕΠ.Ε. .. ., σύμφωνα με την οποία:”… το συγκεκριμένο ατύχημα θα είχε αποφευχθεί εάν κατά την οργάνωση της εργασίας είχαν εκτιμηθεί επαρκώς οι πιθανές απρόβλεπτες/επικίνδυνες καταστάσεις που μπορεί να προκόψουν, προβλήματα που αφορούν στην ασφαλή διαχείρισή τους, ώστε οι προδιαγραφές λειτουργίας του παρεχόμενου εξοπλισμού εργασίας, σε συνδυασμό με την κατάλληλη συντήρηση αυτού καθώς και η εκπαίδευση που οφείλεται να γίνεται στους εργαζόμενους και η επισήμανση για την ανάγκη τήρησης ασφαλών εργασιακών πρακτικών, να διασφαλίζουν τη σωματική ακεραιότητα και υγεία του προσωπικού. …”. Τέτοια εκπαίδευση ή ενημέρωση δεν προκύπτει από τα στοιχεία της δικογραφίας ότι είχε λάβει ο εκκαλών. Ανεξαρτήτως, επομένως του εάν το προαναφερόμενο τεχνικό πρόβλημα οφείλεται σε κακή συντήρηση του απορριμματοφόρου οχήματος ή σε τυχαίο γεγονός, συντρέχει εν προκειμένω ευθύνη των οργάνων του εφεσιβλήτου για τον τραυματισμό του εκκαλούντος, συνιστάμενη στην παράλειψή τους να λάβουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να αποτρέψουν το ατύχημα, και ειδικότερα να εκπαιδεύσουν κατάλληλα τον εκκαλούντα ως προς τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπίζει πιθανά τεχνικά προβλήματα στον μηχανισμό ανύψωσης του απορριμματοφόρου οχήματος, καθώς και ως προς τους κινδύνους που συνεπάγεται η επέμβασή του στον εν λόγω μηχανισμό, κατά την ώρα της λειτουργίας του. Ελλείψει εξάλλου εργασιακής εμπειρίας και σχετικής κατάρτισης εκ μέρους του εκκαλούντος ως προς τον χειρισμό τέτοιων μηχανημάτων, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν συντρέχει εν προκειμένω περίπτωση συνυπαιτιότητας αυτού στην πρόκληση του επίμαχου ατυχήματος, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου λόγου του εφεσιβλήτου ως αβασίμου. Από τον τραυματισμό περαιτέρω, συνεπεία των ανωτέρω παραλείψεων των οργάνων του εφεσιβλήτου και δη από τον ακρωτηριασμό της ονυχοφόρου φάλαγγας του αριστερού δείκτη, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο εκκαλών υπέστη ηθική βλάβη, για την αποκατάσταση της οποίας θα πρέπει υποχρεωθεί ο εφεσίβλητος Δήμος να του καταβάλει, νομιμοτόκως, το ποσό των 35.000 €, κατ’ άρθρα 105 και 106 ΕισΝΑΚ, που, ενόψει του επελθόντος αποτελέσματος (μόνιμος ακρωτηριασμός δακτύλου), της ηλικίας του εκκαλούντος κατά τον κρίσιμο χρόνο (34 ετών), κατά την οποία απαιτείται να εργαστεί για να βιοποριστεί, της επαγγελματικής του ειδικότητας που απαιτεί χειρονακτική εργασία (τεχνικός ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων στον τομέα της ηλεκτρολογίας, σύμφωνα με το με αρ. πρωτ..-./06/2010 απολυτήριο επαγγελματικού λυκείου), κρίνεται εύλογο και δίκαιο, κατά μερική αποδοχή του σχετικού λόγου της κρινόμενης έφεσης ως βάσιμου.
Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο dsanet.gr.