Σύνοψη Διαμεσολάβησης
Ζητήματα νομιμότητας οικοδομικής άδειας και προστασίας του περιβάλλοντος στον Μώλο Πάρου
Ιούνιος 2025
Ο Συνήγορος του Πολίτη εξέτασε αναφορά σχετικά με ζητήματα νομιμότητας οικοδομικής άδειας στην Τοπική Κοινότητα (ΤΚ) Μώλου Πάρου λόγω μη αποτύπωσης υδατορέματος, θίγοντας, παράλληλα, τα ζητήματα ασφάλειας των κατοίκων και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Συγκεκριμένα, από την υπόθεση, η οποία εξετάζεται για μακρό χρονικό διάστημα από την Ανεξάρτητη Αρχή[1], αναδείχθηκαν σημαντικά ζητήματα τόσο ως προς την προστασία των μικρών υγροτόπων και περιοχών Natura, όσο και ως προς την προστασία των ρεμάτων ως φυσικών αποδεκτών των όμβριων υδάτων και εκτόνωσης των πλημμυρικών φαινομένων, καθώς και ως στοιχείων της οικολογικής ισορροπίας των περιοχών.
Το Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ)Α΄ Περιφερειακής Ενότητας (ΠΕ) Σύρου για την ΠΕ Κυκλάδων έκρινε μη νόμιμη την ανάκληση οικοδομικής άδειας από την Υπηρεσία Δόμησης Νάξου, καθώς δεν είχε αποτυπωθεί το υπάρχον ρέμα. Η εν λόγω ανάκληση της διοικητικής πράξης είχε πραγματοποιηθεί κατόπιν διαμεσολάβησης του Συνηγόρου του Πολίτη[2], λαμβάνοντας υπόψη τις έγγραφες απόψεις και τη διεξαχθείσα έρευνα από τη Δ/νση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου.
Κατόπιν των ανωτέρω, η Ανεξάρτητη Αρχή κατέληξε, μεταξύ άλλων, στα εξής:
- Τόσο οι υγρότοποι όσο και τα ρέματα προστατεύονται ευθέως από το άρθρο 24 του Συντάγματος, ενώ υφίσταται σαφής υποχρέωση της Διοίκησης να τα προστατεύει λαμβάνοντας όλα τα απαιτούμενα μέτρα. Δεν υφίσταται και δεν απαιτείται κάποια διοικητική πράξη χαρακτηρισμού «ρέματος», με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, ενώ τα μη οριοθετημένα ρέματα τυγχάνουν της ίδιας προστασίας με τα οριοθετημένα.
- Έχει επανειλημμένα διαπιστωθεί η έλλειψη αποτύπωσης ρεμάτων στα εγκεκριμένα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΓΠΣ). Το γεγονός αυτό, ουδόλως αναιρεί τον χαρακτήρα τους ως ρεμάτων, ενώ σε κάθε περίπτωση η Διοίκηση οφείλει να προβαίνει στην προστασία τους με βάση τις αρχές της προφύλαξης και της πρόληψης. Ως εκ τούτου, το γεγονός της μη αποτύπωσης του συγκεκριμένου ρέματος στο ΓΠΣ της περιοχής, δεν αναιρεί τον χαρακτήρα αυτού και σε καμία περίπτωση δεν απαλλάσσει τη Διοίκηση ή τους πολίτες από τις υποχρεώσεις τους αναφορικά με την προστασία των ρεμάτων.
- Η Δ/νση Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, είναι αρμόδια να αποφαίνεται εάν υφίσταται ή όχι υδατόρεμα στην περίπτωση που υπάρχουν αμφιβολίες.
-Είναι αναγκαία η οριοθέτηση, του συγκεκριμένου ρέματος και των λοιπών ρεμάτων της περιοχής σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες, καθώς και η λήψη όλων των απαιτούμενων μέτρων για την αποτελεσματική ασφάλεια των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος. Επίσης, προτάθηκε, η κατά το δυνατό αμεσότερη, εκπόνηση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης και έκδοση Προεδρικού Διατάγματος σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 1650/1986 με σκοπό την προστασία της περιοχής Natura, ενώ θα πρέπει να εξεταστεί και η δυνατότητα τροποποίησης του ΓΠΣ της περιοχής.
Ο Συνήγορος του Πολίτη, κατάθεσε τις διαπιστώσεις και προτάσεις του προς τον Υφυπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ), προς τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων και προς τον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, αναφορικά με ζητήματα νομιμότητας οικοδομικής άδειας στην ΤΚ Μώλου Πάρου λόγω μη αποτύπωσης υδατορέματος, θίγοντας, παράλληλα, τα ζητήματα ασφάλειας των κατοίκων και της προστασίας του περιβάλλοντος.
[1] https://www.synigoros.gr/el/category/default/post/synopsh-diamesolabhshs-or-paranomes-drasthriothtes-seprostateyomeno-ygrotopo-sthn-paro
[2] https://www.synigoros.gr/el/category/default/post/synopsh-diamesolabhshs-or-anaklhsh-oikodomikhs-adeias-kaiperiballontikh-ypoba8mish-prostateyomenoy-paraktioy-ygrotopoy-sthn-par
Σε ανταπόκριση των ανωτέρω θέσεων της Αρχής, η Δ/νση Τοπογραφίας της Γενικής Δ/νσης Πολεοδομίας του ΥΠΕΝ (Τμήμα Οριοθέτησης Ρεμάτων) με το υπ’ αριθμ. πρωτ.: ΥΠΕΝ/ΔΤΟΠΕΦ/44017/527/04.06.25 έγγραφό της εξέφρασε την άποψη ότι, εφόσον, σύμφωνα και με τα διαλαμβανόμενα στο σχετικό έγγραφο της Δ/νσης Υδάτων Νοτίου Αιγαίου, η επίμαχη γεωμορφή είναι ρέμα, αυτό θα πρέπει να οριοθετηθεί με την οριζόμενη στο ν. 4258/2014 (ΦΕΚ Α’ 94) και στην υπ’ αριθ. οικ.140055/13-01-2017 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ Β’ 428) διαδικασία και μάλιστα με Προεδρικό Διάταγμα δεδομένου ότι η έκταση βρίσκεται εντός περιοχής Natura.
Επιπλέον, η Δ/νση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ με το υπ’ αριθμ. πρωτ.: ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/43807/1322/11.06.25 έγγραφό της, ενημέρωσε τον Συνήγορο αφενός ότι εκπονείται μελέτη για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΤΠΣ) του Δήμου Πάρου και αφετέρου ότι εφόσον εντοπίζονται υδατορέματα, είτε σε νέες προς πολεοδόμηση περιοχές, είτε σε οικισμού κάτω των 2.000 κατοίκων ή προϋφιστάμενους του 1923, οι οποίοι οριοθετούνται για πρώτη φορά, απαιτείται η προσωρινή οριοθέτηση των ρεμάτων, μέσω των εκπονούμενων ΤΠΣ.
Πληροφορίες: 213 1306600
Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Δάφνη Φιλιππάκη Ειδική επιστήμονας: Αντωνίνα Παπαθανάσογλου
Έγγραφο ΥΠΕΝ | Ζητήματα νομιμότητας οικοδομικής άδειας και προστασίας του περιβάλλοντος στον Μώλο Πάρου Λήψη Αρχείου
Έγγραφο ΥΠΕΝ | Ζητήματα νομιμότητας οικοδομικής άδειας και προστασίας του περιβάλλοντος στον Μώλο Πάρου Λήψη Αρχείου
Έγγραφο Συνηγόρου | Ζητήματα νομιμότητας οικοδομικής άδειας και προστασίας του περιβάλλοντος στον Μώλο Πάρου Λήψη Αρχείου
