Το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων (ΚΕΠΕΑ) της ΓΣΕΕ εξέδωσε έναν αναλυτικό οδηγό για όσους ενδιαφέρονται να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης, συγκεντρώνοντας όλες τις βασικές πληροφορίες για τις ηλικίες, τα ένσημα και τις προϋποθέσεις.
Για τη λήψη πλήρους σύνταξης, απαιτείται:
- Η συμπλήρωση ορίου ηλικίας
- Ο απαραίτητος αριθμός ημερών ασφάλισης
Οι βασικές επιλογές:
- Στα 67 έτη με τουλάχιστον 4.500 ή 6.000 ένσημα
- Στα 62 έτη με 12.000 ημέρες ασφάλισης
- Στα 62 έτη με 4.500 ημέρες, εκ των οποίων 3.600 σε βαρέα και ανθυγιεινά
- Ειδικά όρια για:
- 10.500 ένσημα
- 10.000 ή 5.500 ένσημα με ανήλικο τέκνο
Σημαντική επισήμανση:
Πριν την υποβολή αίτησης, είναι απαραίτητο οι ενδιαφερόμενοι να ενημερώνονται για τα ισχύοντα όρια ηλικίας και τις προϋποθέσεις από τον ασφαλιστικό τους φορέα ή το ΚΕΠΕΑ, προκειμένου να αποφύγουν λάθη που μπορεί να τους στερήσουν δικαιώματα ή να καθυστερήσουν τη σύνταξη.
Ο οδηγός αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για εργαζόμενους και ανέργους που θέλουν να κάνουν έγκαιρα και ορθά τα βήματά τους προς τη σύνταξη.
Μειωμένη σύνταξη: Τι ισχύει – Ποσά, προϋποθέσεις και διαδικασία
Προϋποθέσεις για μειωμένη σύνταξη:
- Ηλικία: τουλάχιστον 62 ετών
- Ημέρες ασφάλισης: τουλάχιστον 4.500 ένσημα
- Προϋπόθεση 100 ημερών κατ’ έτος κατά την τελευταία πενταετία πριν τη συνταξιοδότηση
Για όσους πρωτοασφαλίστηκαν μετά την 1/1/1993:
Απαιτούνται 750 ημέρες ασφάλισης την τελευταία πενταετία.
Πώς υπολογίζεται το ποσό σύνταξης:
Η σύνταξη αποτελείται από δύο μέρη:
Εθνική σύνταξη:
- 384 ευρώ για όσους έχουν 20 έτη ασφάλισης και 40 έτη διαμονής στην Ελλάδα
- 345,60 ευρώ για όσους έχουν 15 έτη ασφάλισης
Ανταποδοτική σύνταξη:
Υπολογίζεται με βάση:
- Τον συνολικό χρόνο ασφάλισης
- Τον μέσο όρο των αποδοχών από το 2002 μέχρι τη συνταξιοδότηση
- Ενδεχόμενες προσαυξήσεις για:
- Βαρέα ένσημα
- Παράλληλη ασφάλιση
- Υψηλές εισφορές σε ειδικά ταμεία (π.χ. ΔΕΚΟ)
Καταγραφή και επιβεβαίωση των ενσήμων:
Το πρώτο βήμα για κάθε υποψήφιο συνταξιούχο είναι η επαλήθευση του ασφαλιστικού του ιστορικού:
- Μετά το 2002: Τα στοιχεία καταγράφονται ηλεκτρονικά
- Πριν το 2002: Απαιτείται χειρόγραφη καταμέτρηση και επιβεβαίωση
Ο ασφαλισμένος πρέπει να υποβάλει αίτημα στον ασφαλιστικό του φορέα για επίσημη καταμέτρηση των ενσήμων, ώστε να γνωρίζει με ακρίβεια τις επιλογές του και να επιλέξει την πιο συμφέρουσα πορεία προς τη σύνταξη.
Διασφάλιση μειωμένης σύνταξης – Τι πρέπει να προσέξετε
Για τη λήψη μειωμένης σύνταξης στα 62 έτη με 4.500 ημέρες ασφάλισης, απαιτείται η εκπλήρωση συγκεκριμένων όρων, ιδιαίτερα την τελευταία πενταετία πριν από τη συνταξιοδότηση.
Απαραίτητος ασφαλιστικός δεσμός:
Για να διασφαλιστεί το δικαίωμα στη μειωμένη σύνταξη:
- Απαιτούνται 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος μεταξύ του 57ου και 61ου έτους της ηλικίας.
- Αυτός ο χρόνος δεν εξαγοράζεται.
- Καλύπτεται μόνο:
- Μέσω επιδοτούμενης ανεργίας
- Μέσω αυτασφάλισης, με τις εξής προϋποθέσεις:
- Τουλάχιστον 3.000 ημέρες ασφάλισης
- Υποβολή αίτησης εντός ενός έτους από τη διακοπή της εργασίας
Πόση είναι η μείωση στη σύνταξη;
Η μείωση είναι 0,5% για κάθε μήνα νωρίτερα από το 67ο έτος.
Συνολικά, η μείωση αγγίζει το 30% για πλήρη πενταετία πρόωρης συνταξιοδότησης.
Συμπλήρωση 4.500 ή 6.000 ημερών ασφάλισης:
- Οι 4.500 ημέρες (15 έτη) είναι το κατώτατο όριο για συνταξιοδότηση.
- Για να χρησιμοποιηθούν πλασματικά έτη, απαιτούνται τουλάχιστον 3.600 ημέρες πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης.
- Αν οι πραγματικές ημέρες είναι κάτω από 3.600, απαιτείται αυτασφάλιση, με αίτηση εντός 12 μηνών από τη διακοπή της εργασίας.
Πλασματικά έτη για άνδρες:
Οι άνδρες μπορούν να αναγνωρίσουν μόνο:
- Στρατιωτική θητεία
- Ασθένεια
- Ανεργία
Γιατί είναι σημαντικές οι 6.000 ημέρες;
Η συμπλήρωση 6.000 ημερών (20 έτη) εξασφαλίζει:
- Πλήρη εθνική σύνταξη: 384 ευρώ
- Αντίθετα, με 15 έτη ασφάλισης το ποσό της εθνικής σύνταξης μειώνεται κατά 2% για κάθε έτος λιγότερο από τα 20.
Συμβουλή: Ο έγκαιρος έλεγχος του ασφαλιστικού ιστορικού και η ενημέρωση από τον ασφαλιστικό φορέα ή το ΚΕΠΕΑ είναι απαραίτητα για τον σωστό σχεδιασμό της συνταξιοδότησης.
Σύνταξη με βαρέα ένσημα: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Ο οδηγός του ΚΕΠΕΑ περιλαμβάνει ειδική ενότητα για τους εργαζόμενους σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, παρουσιάζοντας τις βασικές προϋποθέσεις και επιλογές για πλήρη σύνταξη, αλλά και τις υποχρεώσεις όσων συνεχίζουν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότηση.
Πλήρης σύνταξη στα 62 με βαρέα ένσημα
Για να συνταξιοδοτηθεί κάποιος στα 62 έτη με πλήρη σύνταξη βάσει βαρέων:
- Απαιτούνται 4.500 ημέρες ασφάλισης
- Από αυτές, τουλάχιστον 3.600 ημέρες πρέπει να είναι βαρέα ένσημα
- Επιπλέον, είναι υποχρεωτικό να υπάρχουν 1.000 βαρέα ένσημα εντός της τελευταίας 17ετίας
Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, η ηλικία συνταξιοδότησης μετατίθεται στα 67 έτη.
Εναλλακτική: Σύνταξη με γενικές διατάξεις
Ασφαλισμένοι στα βαρέα μπορούν να επιλέξουν σύνταξη μέσω γενικών διατάξεων. Σε αυτή την περίπτωση:
- Δεν απαιτείται συγκέντρωση βαρέων ενσήμων την τελευταία 17ετία
- Προβλέπεται προσαύξηση 0,27% για κάθε έτος βαρέας απασχόλησης, λόγω υψηλότερων εισφορών
Απασχόληση μετά τη σύνταξη – Τι ισχύει
Οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να εργάζονται ή αυτοαπασχολούνται:
- Οφείλουν να το δηλώσουν στον e-ΕΦΚΑ
- Αν δεν δηλωθεί η απασχόληση:
- Επιβάλλεται καταλογισμός οφειλής με επιτόκιο 4,56%
- Αν δηλωθεί κανονικά:
- Η σύνταξη μειώνεται κατά 60% για όσο διάστημα διαρκεί η απασχόληση
Σημαντικό για την αίτηση σύνταξης
- Το δικαίωμα σύνταξης ξεκινά από την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα της αίτησης
- Η αίτηση για επικουρική σύνταξη πρέπει να υποβάλλεται ταυτόχρονα με την κύρια❗ Διαφορετικά, χάνονται τα αναδρομικά ποσά για το διάστημα καθυστέρησης
Συμβουλή: Η σωστή ενημέρωση και ο έλεγχος των ενσήμων —ειδικά για όσους έχουν βαρέα— είναι κρίσιμα βήματα για τη διασφάλιση του δικαιώματος σύνταξης χωρίς απώλειες ή καθυστερήσεις.
