Άρση της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης που επιβλήθηκε με το π.δ. της 14.9.1995 (Δ΄ 723) για τη δημιουργία κοινόχρηστου χώρου σε ακίνητο στο Δήμο Καλυβίων Θορικού – πάροδος χρονικού διαστήματος δεκαπέντε (15) ετών, χωρίς η Διοίκηση να έχει προβεί στη συντέλεσή της- δεύτερη ανάρτηση του Πίνακα πράξης εφαρμογής δεν αρκεί, ώστε να μαρτυρήσει σοβαρή πρόθεση της Διοίκησης για την περάτωση της διαδικασίας συντέλεσης της άνω απαλλοτρίωσης, αφού δεν επακολούθησε ούτε έστω η κύρωση της ανωτέρω πράξης εφαρμογής-Δεκτή η προσφυγή (ακολουθεί το κείμενο της απόφασης κατόπιν ανωνυμοποίησης). A 13565/2017
26ο Τμήμα (Τριμελές)
A 13565/2017
Προέδρος: Ειρήνη Γαρδικιώτη, Πρόεδρος Πρωτοδικών ΔΔ
Εισηγήτρια: Μανδάνη Κρητικού, Πρωτοδίκης ΔΔ
ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ 26ο ΤΡΙΜΕΛΕΣ
σ υ ν ε δ ρ ί α σ ε δημόσια στο ακροατήριό του στις 24 Απριλίου 2017, με σύνθεση τους δικαστές Ειρήνη Γαρδικιώτη, Πρόεδρο Πρωτοδικών Δ.Δ., Σαπφώ Σιώρα, Μανδάνη Κρητικού (εισηγήτρια), Πρωτοδίκες Δ.Δ., και γραμματέα την Αικατερίνη Δριτσάκη, δικαστική υπάλληλο,
γ ι α να δικάσει την προσφυγή με χρονολογία κατάθεσης …..,
τ ω ν: 1) ………………, κατοίκου ……………. (οδός ……………, αρ. ….) και 2) …………………, κατοίκου ………………. (οδός …………….., αρ. …………), οι οποίες παρέστησαν με τη δικηγόρο ……………,
κατά των: 1) Δήμου Καλυβίων- Θορικού και ήδη Δήμου Σαρωνικού, που εκπροσωπείται από το Δήμαρχό του, ο οποίος δεν εμφανίσθηκε στο ακροατήριο, αλλά παρέστη με την από 18.4.2017 δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 εδ. δ’ του Κ.Δ.Δ., της δικηγόρου ………………, 2) Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής και ήδη Περιφέρειας Αττικής, που εκπροσωπείται από την Περιφερειάρχη Αττικής, η οποία δεν εμφανίσθηκε στο ακροατήριο, αλλά παρέστη με την από 19.4.2017 όμοια ως άνω δήλωση της δικηγόρου ………………….. και 3) Ελληνικού Δημοσίου, που εκπροσωπείται από τον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος δεν εμφανίσθηκε στο ακροατήριο, αλλά παρέστη με την από 19.4.2017 όμοια ως άνω δήλωση του Δικαστικού Πληρεξουσίου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους …………………..
Κατά τη συζήτηση, οι διάδικοι που παρέστησαν, ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς του και ζήτησαν όσα αναφέρονται στα πρακτικά.
Μετά τη συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.
Αφού μελέτησε τη δικογραφία
Σκέφθηκε κατά το νόμο
1. Επειδή, με το κρινόμενο ένδικο βοήθημα, το οποίο φέρει τον τίτλο «αίτηση», αλλά εκ του περιεχομένου του προκύπτει ότι πρόκειται για προσφυγή, για την άσκηση της οποίας καταβλήθηκε το νόμιμο παράβολο (βλ. τα …………………. και …………….. ειδικά έντυπα παραβόλου, Σειράς Α), οι προσφεύγουσες ζητούν την ακύρωση της ………………… πράξης του Προϊσταμένου του Τμήματος Χωροταξίας- Πολεοδομικών και Τοπογραφικών Σχεδίων και Εφαρμογών της Διεύθυνσης Χωροταξίας- Πολεοδομίας Νοτίου Τομέα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής και ήδη Περιφέρειας Αττικής, με την οποία απορρίφθηκε αίτησή τους για την άρση της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης που επιβλήθηκε με το προεδρικό διάταγμα της 14.9.1995 (Δ΄ 723) σε ακίνητο ιδιοκτησίας τους, κείμενο στο οικοδομικό τετράγωνο (Ο.Τ.) ………… στην περιφέρεια του Δήμου Καλυβίων- Θορικού.
2. Επειδή, στο άρθρο 1 παρ. 2 της από 21.12.2001 πράξης νομοθετικού περιεχομένου (Α΄ 288), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2990/2002 (Α΄ 30), ορίζεται ότι: «Αρμόδιο να αποφαίνεται ανεκκλήτως και με την ίδια διαδικασία για διαφορές από ατομικές πράξεις διοικητικών αρχών, οι οποίες αφορούν την ανάκληση μη συντελεσμένων ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων και την άρση διατηρούμενων επί μακρόν ρυμοτομικών βαρών, είναι το δικαστήριο του άρθρου 11 παράγραφος 4 του Κ.Α.Α.Α…». Σύμφωνα με την τελευταία αυτή διάταξη του, κυρωθέντος με τον ν. 2882/2001 (Α΄ 17), Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων (Κ.Α.Α.Α.): «Εάν περάσουν άπρακτες οι κατά τις προηγούμενες παραγράφους 2 και 3 προθεσμίες ή εκδοθεί πράξη αρνητική, κάθε ενδιαφερόμενος δύναται να ζητήσει από το τριμελές διοικητικό πρωτοδικείο στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το απαλλοτριωμένο ακίνητο, την έκδοση δικαστικής απόφασης, με την οποία να ακυρώνεται η προσβληθείσα πράξη… και να βεβαιώνεται η αυτοδίκαιη ή υποχρεωτικώς επελθούσα άρση της απαλλοτρίωσης. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζεται αναλόγως η διαδικασία που ορίζεται από τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999), πλην του άρθρου 66 αυτού. Στη δίκη καλείται ο υπέρ ου η απαλλοτρίωση και το Δημόσιο…». Ο Κώδικας δε αυτός ορίζει στο άρθρο 65 παρ. 1 τα εξής: «Στη δίκη που δημιουργείται ύστερα από άσκηση προσφυγής, παθητικώς νομιμοποιείται … το νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, στο οποίο ανήκει το όργανο που εξέδωσε την πράξη …». Κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, η υποβολή αίτησης στη Διοίκηση προς άρση ρυμοτομικής απαλλοτριώσεως συνεπάγεται την εφαρμογή των γενικών διατάξεων του Κ.Δ.Δ., συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 65 αυτού περί παθητικής νομιμοποίησης, με συνέπεια να μην τυγχάνει, εν προκειμένω, εφαρμογής το εδ. γ’ της παρ. 4 του άρθρου 11 Κ.Α.Α.Α. (πρβλ. ΣτΕ 2640/2013, 2102/2012).
3. Επειδή, με την υπό κρίση προσφυγή προσβάλλεται η αρνητική απάντηση οργάνου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής. Ενόψει αυτού, η κρινόμενη προσφυγή, κατά το μέρος που στρέφεται κατά του Ελληνικού Δημοσίου και κατά του Δήμου Καλυβίων- Θορικού και ήδη Δήμου Σαρωνικού, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, λόγω έλλειψης παθητικής νομιμοποίησης, κατ’ άρθρο 65 παρ. 1 του Κ.Δ.Δ., δεδομένου ότι τα πρόσωπα αυτά δεν άσκησαν παρέμβαση στην παρούσα δίκη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 114 του Κ.Δ.Δ.. Περαιτέρω, η υπό κρίση προσφυγή έχει ασκηθεί, κατά τα λοιπά, παραδεκτώς κατά της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής και ήδη Περιφέρειας Αττικής (άρθρα 3 παρ.1 και 3, 114 παρ. 4 και 283 παρ. 2 του ν. 3852/2010, Α΄ 87) και πρέπει να εξετασθεί ως προς τη βασιμότητά της.
4. Επειδή, στο άρθρο 17 παρ. 2 του Συντάγματος ορίζεται ότι: «Κανένας δεν στερείται την ιδιοκτησία του, παρά μόνο για δημόσια ωφέλεια που έχει αποδειχθεί με τον προσήκοντα τρόπο, όταν και όπως ο νόμος ορίζει, και πάντοτε αφού προηγηθεί πλήρης αποζημίωση…». Εξάλλου, στο άρθρο 11 του προαναφερόμενου Κ.Α.Α.A., ο οποίος ισχύει από 7.5.2001, ορίζεται ότι: «1. Η αρχή που κήρυξε την αναγκαστική απαλλοτρίωση δύναται με απόφασή της να την ανακαλέσει, ολικώς ή μερικώς, πριν συντελεστεί, τηρώντας τη διαδικασία που ορίζεται από το άρθρο 1 για την κήρυξη αυτής. 2. Η αναγκαστική απαλλοτρίωση ανακαλείται υποχρεωτικά με πράξη της αρχής η οποία την έχει κηρύξει, ύστερα από αίτηση κάθε ενδιαφερομένου που πιθανολογεί εμπράγματο δικαίωμα στο απαλλοτριωμένο ακίνητο, εάν μέσα σε τέσσερα έτη από την κήρυξη της δεν ασκηθεί αίτηση για το δικαστικό καθορισμό της αποζημίωσης ή δεν καθοριστεί αυτή εξωδίκως. Η αίτηση είναι απαράδεκτη εάν ασκηθεί μετά την πάροδο έτους από την παρέλευση της τετραετίας αυτής, σε κάθε δε περίπτωση μετά τη δημοσίευση της απόφασης καθορισμού της αποζημίωσης…. Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου δεν ισχύουν προκειμένου περί απαλλοτριώσεων προς εφαρμογή σχεδίων πόλεων, ανάπτυξη οικιστικών περιοχών και για αρχαιολογικούς σκοπούς. 3… 4. Εάν περάσουν άπρακτες οι κατά τις προηγούμενες παραγράφους 2 και 3 προθεσμίες ή εκδοθεί πράξη αρνητική, κάθε ενδιαφερόμενος δύναται να ζητήσει από το τριμελές διοικητικό πρωτοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το απαλλοτριωμένο ακίνητο, την έκδοση δικαστικής απόφασης, με την οποία να ακυρώνεται η προσβληθείσα πράξη ή παράλειψη και να βεβαιώνεται η αυτοδίκαιη ή υποχρεωτικώς επελθούσα άρση της απαλλοτρίωσης… 5…». Περαιτέρω, στο άρθρο 29 του ως άνω Κ.Α.Α.Α. ορίζεται ότι: «1. Οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται επί των απαλλοτριώσεων που κηρύσσονται από την έναρξη ισχύος του και εφεξής. 2. Απαλλοτριώσεις που κηρύχθηκαν από 1ης Φεβρουαρίου 1971 και εφεξής διέπονται από τις διατάξεις του παρόντος από το σημείο στο οποίο βρίσκονται κατά την έναρξη της ισχύος αυτού. Εξαιρούνται τα θέματα εκείνα για τα οποία κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος έχει κοινοποιηθεί εισαγωγικό δικόγραφο της σχετικής δίκης ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου ή έχει εκδοθεί σχετική διοικητική πράξη, ως προς τα οποία εφαρμόζονται μόνον οι διαδικαστικές διατάξεις του παρόντος. 3…. 5. Απαλλοτριώσεις προς εφαρμογή σχεδίων πόλεων και ανάπτυξη οικιστικών περιοχών που κηρύχθηκαν οποτεδήποτε μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος Κώδικα διέπονται, κατά την έκταση που ορίζεται από την παράγραφο 2, από τις διατάξεις του Κώδικα τούτου, με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων που ορίζονται από τις διατάξεις αυτές. 6… 8. Με την επιφύλαξη των οριζομένων από τις λοιπές διατάξεις του παρόντος Κώδικα, από την έναρξη ισχύος αυτού καταργείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη, η οποία αφορά θέματα που ρυθμίζονται από αυτόν ή αντίκειται στις διατάξεις τούτου. Κάθε παραπομπή στον ΑΝ 1731/1939 ή στο ΝΔ 797/1971 ή γενικά στη νομοθεσία περί απαλλοτριώσεων νοείται από την έναρξη ισχύος του παρόντος Κώδικα ότι γίνεται στις αντίστοιχες διατάξεις τούτου. 9…».
5. Επειδή, από τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 11 του Κ.Α.Α.Α., οι οποίες διέπουν την υπό κρίση υπόθεση, δεδομένου ότι η αίτηση άρσης της επίμαχης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης υποβλήθηκε και η απόρριψή της στοιχειοθετήθηκε μετά την έναρξη ισχύος του (πρβλ. ΣτΕ 3989, 3750/2015, 392/2014, 4858/2012, 603/2008 Ολομ. κ.ά.), δεν προβλέπεται η αυτοδίκαιη ανάκληση των ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων μετά την άπρακτη πάροδο ορισμένου χρονικού διαστήματος από την κήρυξή τους. Και αυτές, όμως, οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, εφόσον μετά την κήρυξή τους διατηρούνται, χωρίς να πραγματοποιείται η συντέλεσή τους σύμφωνα με τον νόμο, επί μακρό χρονικό διάστημα, το οποίο, υπό τις ιδιαίτερες συνθήκες, που συντρέχουν σε κάθε περίπτωση, υπερβαίνει τα κατά την κρίση του αρμοδίου δικαστηρίου εύλογα όρια, αποτελούν νομικό και οικονομικό βάρος της ιδιοκτησίας, το οποίο είναι αντίθετο προς την συνταγματική προστασία της. Επομένως, και στις περιπτώσεις αυτές ανακύπτει υποχρέωση της Διοίκησης, αφού τηρήσει τις διατυπώσεις δημοσιότητας που προβλέπονται από τις οικείες διατάξεις, ώστε να παρασχεθεί η δυνατότητα, τόσο στους ιδιοκτήτες, όσο και σε άλλους ενδιαφερόμενους να εκθέσουν τις απόψεις τους, να επιληφθεί προκειμένου να άρει τη ρυμοτομική απαλλοτρίωση ή το ρυμοτομικό βάρος και, ταυτοχρόνως, να ρυθμίσει εκ νέου το πολεοδομικό καθεστώς του συγκεκριμένου ακινήτου, καθόσον με μόνη την άρση της απαλλοτριώσεως ή του βάρους το ακίνητο δεν καθίσταται αυτομάτως οικοδομήσιμο. Στη ρύθμιση αυτή προβαίνει η Διοίκηση, ενόψει της υποχρεώσεώς της, η οποία απορρέει από τη συνταγματικώς κατοχυρωμένη προστασία της ιδιοκτησίας, βάσει, όμως, των κριτηρίων που απορρέουν από το άρθρο 24 του Συντάγματος. Η Διοίκηση, δηλαδή, δεν δεσμεύεται να καταστήσει, άνευ ετέρου, το ακίνητο οικοδομήσιμο, αλλά οφείλει να εξετάσει εάν συντρέχουν λόγοι, οι οποίοι εξ αντικειμένου δεν επιτρέπουν τη δόμησή του, όπως στις περιπτώσεις ακινήτων που έχουν δασικό χαρακτήρα ή βρίσκονται εντός αιγιαλού ή σε ζώνη προστασίας ρέματος, και, περαιτέρω, να συνεκτιμήσει, κατά τρόπο τεκμηριωμένο, αφενός μεν τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου ακινήτου, καθώς και τα χαρακτηριστικά και το νομοθετικό καθεστώς του οικιστικού συνόλου και της ευρύτερης περιοχής, στην οποία αυτό εντάσσεται (π.χ. πυκνοδομημένος οικισμός, οικισμός παραδοσιακός κατά τις διατάξεις του ν. 1577/1985, οικισμός υπαγόμενος στις διατάξεις του ν. 3028/2002, οικισμός σε περιοχή φυσικού κάλλους, οικισμός σε περιοχή προστασίας της φύσεως κ.λπ.), αφετέρου δε τις πολεοδομικές ανάγκες και τον πολεοδομικό σχεδιασμό της περιοχής, ιδίως δε εάν συντρέχει σοβαρή ανάγκη για τη δημιουργία κοινόχρηστου ή κοινωφελούς χώρου, και τις δεσμεύσεις και κατευθύνσεις τυχόν υφιστάμενου Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου ή άλλων συναφών σχεδίων, προκειμένου να αποφεύγονται αποσπασματικές ρυθμίσεις, οι οποίες θα ανέτρεπαν ουσιώδεις επιλογές του πολεοδομικού σχεδιασμού, τέλος δε, την πρόθεση και τη δυνατότητα για την άμεση κατά νόμο συντέλεση της νέας απαλλοτριώσεως, με την χωρίς καθυστέρηση καταβολή της προσήκουσας αποζημιώσεως στο θιγόμενο ιδιοκτήτη. Ενόψει δε όλων των ανωτέρω εκτιμήσεων, η Διοίκηση οφείλει να κρίνει εάν η ιδιοκτησία πρέπει, για κάποιο νόμιμο λόγο, να παραμείνει εκτός πολεοδομικού σχεδιασμού, ή να δεσμευτεί εκ νέου, με την επανεπιβολή ρυμοτομικής απαλλοτριώσεως ή ρυμοτομικού βάρους, εφόσον συντρέχουν οι ανωτέρω νόμιμες προϋποθέσεις, ή να καταστεί οικοδομήσιμη, είτε με τους γενικούς όρους δομήσεως, είτε, ενδεχομένως, με ειδικούς όρους δομήσεως, που πρέπει να καθοριστούν. Από τα ανωτέρω παρέπεται ότι με μόνη τη δημοσίευση της δικαστικής απόφασης, με την οποία ακυρώνεται η άρνηση της Διοικήσεως να άρει ρυμοτομική απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος, το ακίνητο δεν καθίσταται οικοδομήσιμο, αλλά, έως την ολοκλήρωση, κατά τα ανωτέρω, της τροποποιήσεως του σχεδίου πόλεως ή της πολεοδομικής μελέτης, παραμένει πολεοδομικώς αρρύθμιστο. Συνεπώς, έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας με την τροποποίηση του σχεδίου πόλεως ή της πολεοδομικής μελέτης δεν επιτρέπεται να εκδοθεί οικοδομική άδεια (πρβλ. ΣτΕ 368/2016, 903/2015, 392/2014, 4843/2012, 293/2012, 4429/2010, 3232/2008, 2084/2006 κ.ά.).
6. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Με το από 14.9.1995 π.δ. «Έγκριση πολεοδομικής μελέτης τμήματος της περιοχής δεύτερης κατοικίας «Παραλίας» του Δήμου Καλυβίων Θορικού και του Δήμου Κρωπίας (Ν. Αττικής)» επιβλήθηκε ρυμοτομική απαλλοτρίωση, για τη δημιουργία κοινοχρήστου χώρου, σε ακίνητο έκτασης ………. τ.μ., κείμενο εντός του Ο.Τ. ……….. της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου Καλυβίων- Θορικού, μετά της επ’ αυτού ισόγειας οικίας. Το εν λόγω ακίνητο ανήκει στην πρώτη προσφεύγουσα κατ’ επικαρπία, κατά ποσοστό 100%, και στη δεύτερη κατά ψιλή κυριότητα, κατά ποσοστό 100%. Περιήλθε δε στην αποκλειστική κυριότητα της πρώτης προσφεύγουσας με αγορά από τους …….. και …………….. και ……………, δυνάμει του …………… συμβολαίου πώλησης του συμβολαιογράφου Κρωπίας …………….. Ακολούθως, η πρώτη προσφεύγουσα, με την ……………. πράξη γονικής παροχής της συμβολαιογράφου Λαυρίου ……………, παραχώρησε την ψιλή κυριότητα επί του εν λόγω ακινήτου στην κόρη της και δεύτερη προσφεύγουσα, ……… Οι ανωτέρω συμβολαιογραφικές πράξεις έχουν νομίμως μεταγραφεί στα Βιβλία Μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Κερατέας (Τόμος … α/α …. και Τόμος …., α/α ….. αντίστοιχα). Με την από ……….. αίτησή τους προς τη Νομαρχία Ανατολικής Αττικής, οι προσφεύγουσες ζήτησαν την άρση της ως άνω απαλλοτρίωσης, λόγω μη συντέλεσή της, παρά την παρέλευση χρονικού διαστήματος 15 και πλέον ετών από την κήρυξή της. Η αίτησή τους αυτή απορρίφθηκε με την ήδη προσβαλλόμενη πράξη.
7. Επειδή, ήδη με την κρινόμενη προσφυγή, όπως αναπτύσσεται στο νομίμως κατατεθέν στις ……… υπόμνημα, οι προσφεύγουσες ζητούν την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, προβάλλοντας ότι από την επιβολή της ένδικης απαλλοτρίωσης, το έτος 1995, δεν έχει εκδηλωθεί καμία σοβαρή πρόθεση της Διοίκησης περί συντέλεσής της και, συνεπώς, η διατήρηση της δέσμευσης του ακινήτου τους πλέον των είκοσι ήδη ετών υπερβαίνει τα εύλογα χρονικά όρια και αποτελεί νομικό και οικονομικό βάρος της ιδιοκτησίας τους, το οποίο αντίκειται στη συνταγματική της προστασία. Περαιτέρω, ισχυρίζονται ότι ο υπέρ ου η απαλλοτρίωση Δήμος στην …………… έκθεση απόψεών του αναφέρει ότι η πράξη εφαρμογής δεν έχει κυρωθεί, ότι δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να αποζημιώσει άμεσα το επίμαχο ακίνητο και ότι η αναγκαιότητα του εν λόγω ακινήτου για τον επίμαχο κοινόχρηστο χώρο δεν είναι «απόλυτη». Προς απόδειξη των ισχυρισμών τους, οι προσφεύγουσες επικαλούνται και προσκομίζουν, μεταξύ άλλων, τα εξής: 1) αντίγραφο του 1……………. συμβολαίου αγοραπωλησίας του συμβολαιογράφου Κρωπίας ………….., με συνημμένο το από ……….. πιστοποιητικό μεταγραφής του Υποθηκοφυλακείου Κερατέας (Τόμος ….., α/α …..), 2) αντίγραφο της ………. πράξης γονικής παροχής ψιλής κυριότητας της συμβολαιογράφου Λαυρίου ……………, μετά του συνημμένου ………… πιστοποιητικού μεταγραφής του Υποθηκοφυλακείου Κερατέας (Τόμος …., α/α …..), 3) αντίγραφα αποδεικτικού υποβολής των με αριθ. ………….. και …………. δηλώσεων ιδιοκτησίας του ν. 2308/1995 της ……. και …………., αντίστοιχα, στο Γραφείο Κτηματογράφησης του Εθνικού Κτηματολογίου, 4) αντίγραφο του συνημμένου στον Πίνακα της 2ης ανάρτησης της πράξης εφαρμογής του εγκεκριμένου σχεδίου Παραλίας του Δήμου Καλυβίων- Θορικού διαγράμματος, στο οποίο εμφαίνεται το ένδικο ακίνητο στο ΚΧ ……., με αριθ. ……….. και 5) το από Οκτωβρίου 2007 τοπογραφικό διάγραμμα του τοπογράφου- μηχανικού …………….., στο οποίο εμφαίνεται το εν λόγω ακίνητο με κωδικό …………..
8. Επειδή, εξάλλου, η καθ’ ης Περιφέρεια Αττικής, με την …………… έκθεση απόψεών της και το κατατεθέν στις …………. υπόμνημά της, ζητεί την απόρριψη της υπό κρίση προσφυγής, ισχυριζόμενη ότι η Διοίκηση έχει προχωρήσει σε σχετικές ενέργειες που καταδεικνύουν τη σοβαρή πρόθεσή της να ολοκληρώσει τη διαδικασία συντέλεσης της ένδικης απαλλοτρίωσης, καθώς ο Δήμος Σαρωνικού έχει ήδη προβεί στη δεύτερη και τελευταία ανάρτηση της πράξης εφαρμογής. Περαιτέρω, ισχυρίζεται ότι η άρνηση της Διοίκησης να άρει την ένδικη απαλλοτρίωση είναι δικαιολογημένη, διότι οι προσφεύγουσες δεν συνυπέβαλαν με την από ………….. αίτησή τους τα αποδεικτικά της ιδιοκτησίας τους στοιχεία, επιπλέον δε, δεν προσκομίζουν στο Δικαστήριο πιστοποιητικό περί μη εκποίησης του ένδικου ακινήτου. Ο ισχυρισμός, όμως, αυτός είναι αβάσιμος, διότι, ανεξαρτήτως του ότι η καθ’ ης δεν προσκομίζει την ανωτέρω αίτηση των προσφευγουσών, σε κάθε περίπτωση, από τα προσκομισθέντα στο Δικαστήριο στοιχεία, όπως αυτά αναλυτικά αναφέρθηκαν ανωτέρω, αποδεικνύεται ο νομικός δεσμός τους με το ένδικο ακίνητο (πρβλ. ΣτΕ 2003/2015, 392/2014, 2924/2012), ο οποίος δεν αμφισβητείται, άλλωστε, με συγκεκριμένους ισχυρισμούς. Τέλος, η καθ’ ης προβάλλει ότι, σε κάθε περίπτωση, υποχρέωση της Διοίκησης για την άρση της απαλλοτρίωσης υφίσταται υπό την απαραίτητη, μεταξύ άλλων, προϋπόθεση να μην έχει καταστεί το ακίνητο κοινόχρηστος χώρος, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 28 του ν. 1337/1983.
9. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω και όσων έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη ότι: α) από την επιβολή της ένδικης απαλλοτρίωσης, ήτοι από τη δημοσίευση (14.9.1995) του από 14.9.1995 προεδρικού διατάγματος, με το οποίο ρυμοτομήθηκε το εν λόγω ακίνητο, ιδιοκτησίας των προσφευγουσών, για τη δημιουργία κοινόχρηστου χώρου, μέχρι την ημερομηνία υποβολής της αίτησής τους στη Διοίκηση (…………..), για την άρση της επιβληθείσης απαλλοτρίωσης παρήλθε χρονικό διάστημα δεκαπέντε (15) ετών, χωρίς η Διοίκηση να έχει προβεί στη συντέλεσή της, β) η επικαλούμενη από την Περιφέρεια Αττικής δεύτερη ανάρτηση του Πίνακα πράξης εφαρμογής δεν αρκεί, ενόψει των δεκαπέντε περίπου ετών από την κήρυξη της απαλλοτρίωσης έως την υποβολή της αίτησης των προσφευγουσών, ώστε να μαρτυρήσει σοβαρή πρόθεση της Διοίκησης για την περάτωση της διαδικασίας συντέλεσης της άνω απαλλοτρίωσης (πρβλ. ΣτΕ 4080, 3235/2014, 2247/2013, 4858/2012), αφού δεν επακολούθησε ούτε έστω η κύρωση της ανωτέρω πράξης εφαρμογής, γ) από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ότι το ένδικο ακίνητο έχει καταστεί κοινόχρηστος χώρος, λόγω συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 28 του ν. 1337/1983 και δ) ο υπέρ ου η απαλλοτρίωση Δήμος στην προαναφερόμενη έκθεση απόψεών του αναφέρει ότι δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να αποζημιώσει άμεσα το επίμαχο ακίνητο και ότι το ακίνητο των προσφευγουσών δεν είναι απολύτως αναγκαίο για την επίτευξη των σκοπών της ένδικης απαλλοτρίωσης, κρίνει ότι το ανωτέρω χρονικό διάστημα υπερβαίνει τον εύλογο χρόνο, κατά τον οποίο και μόνο θα μπορούσε, κατά την έννοια των προστατευτικών της ιδιοκτησίας συνταγματικών διατάξεων, να διαρκέσει η διατήρηση πολεοδομικής δέσμευσης ακινήτου, χωρίς να συντελεσθεί η απαλλοτρίωσή του. Επομένως, μη νομίμως η διοίκηση αρνήθηκε να ικανοποιήσει το σχετικό αίτημα των προσφευγουσών, περί άρσης της ένδικης δέσμευσης και η άρνησή της αυτή είναι ακυρωτέα, κατ’ αποδοχή, ως βάσιμου του σχετικού ισχυρισμού τους, ενώ όσα περί του αντιθέτου ισχυρίζεται η καθ’ ης πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.
10. Επειδή, κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή, να ακυρωθεί η ………………… πράξη του Προϊσταμένου του Τμήματος Χωροταξίας- Πολεοδομικών και Τοπογραφικών Σχεδίων και Εφαρμογών της Διεύθυνσης Χωροταξίας- Πολεοδομίας Νοτίου Τομέα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής, με την οποία εκδηλώθηκε η άρνηση της Διοίκησης να άρει τη ρυμοτομική απαλλοτρίωση, η οποία επιβλήθηκε με το από 14.9.1995 π.δ., στην ιδιοκτησία των προσφευγουσών και να αναπεμφθεί η υπόθεση στη Διοίκηση, προκειμένου να εξεταστεί περαιτέρω, μεταξύ άλλων, εάν το ανωτέρω ακίνητο, καθιστάμενο ύστερα από την εν λόγω ακύρωση πολεοδομικώς αρρύθμιστο, πρέπει να χαρακτηριστεί οικοδομήσιμο ή εάν, αντιθέτως, συντρέχουν λόγοι που καθιστούν τη δόμησή του ανεπίτρεπτη. Τέλος, το καταβληθέν παράβολο πρέπει να αποδοθεί στις προσφεύγουσες (άρθρο 277 παρ. 9 εδ. α’ του Κ.Δ.Δ.), ενώ το Δικαστήριο κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων απαλλάσσει την καθ’ ης από τα δικαστικά έξοδα των προσφευγουσών (άρθρο 275 παρ.1 εδ. ε’ του Κ.Δ.Δ.).
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Δέχεται την προσφυγή.
Ακυρώνει την ………….. πράξη του Προϊσταμένου του Τμήματος Χωροταξίας- Πολεοδομικών και Τοπογραφικών Σχεδίων και Εφαρμογών της Διεύθυνσης Χωροταξίας- Πολεοδομίας Νοτίου Τομέα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής.
Αναπέμπει την υπόθεση στη Διοίκηση, προκειμένου να προβεί στις οφειλόμενες, κατά το αιτιολογικό, νόμιμες ενέργειες.
Διατάσσει την απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στις προσφεύγουσες.
Απαλλάσσει την καθ’ ης από τα δικαστικά έξοδα των προσφευγουσών.
Η διάσκεψη του Δικαστηρίου έγινε στην Αθήνα στις 12.7.2017 και η απόφαση δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο του κατά την έκτακτη δημόσια συνεδρίαση της 31ης Ιουλίου 2017.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
